Meyve Seyreltme Ne Zaman Yapılır?
Meyve Seyreltme Ne Zaman Yapılır? Verim ve Kaliteyi Artırmanın Zamanlaması 🍎✂️
Meyve seyreltme, ağaçların aşırı yüklenmesini önlemek, kalan meyvelerin iriliğini, kalitesini ve pazar değerini artırmak, aynı zamanda bir sonraki yılın verimini garanti altına almak (periyodisiteyi engellemek) için yapılan kritik bir tarımsal uygulamadır.
Seyreltme zamanlaması, uygulamanın amacına ulaşması için büyük önem taşır.
1. Seyreltme İçin En Uygun Zaman Dilimi
Meyve seyreltme işlemi, meyve türüne ve uygulamanın amacına göre değişiklik gösterse de, genel olarak en etkili dönem erken ilkbahar ve yaz başıdır.
A. İlk Kritik Dönem: Çiçeklenmeden Hemen Sonra (Dökülme Öncesi)
Bu dönem, genellikle kimyasal seyreltmenin en etkili olduğu zamandır.
| Uygulama Zamanı | Açıklama |
| Çiçeklenme Dönemi | Kimyasal seyrelticiler, tam çiçeklenme veya taç yaprakların dökülmeye başladığı dönemde uygulanır. Bu, ağacın doğal olarak meyve dökümünü artırarak yoğun yükü azaltır. |
| Meyve Tutumu Erken Evresi | Meyveler, çapı 6 mm ile 12 mm arasında (bezelye veya nohut büyüklüğünde) iken yapılan kimyasal seyreltme, en keskin sonuçları verir. Bu dönemde rekabet en yüksek seviyededir. |
| Faydası | Ağaç, enerjisini daha küçükken dökülen meyvelere harcamamış olur. Bu sayede kalan meyvelerin hücre bölünmesi hızlanır ve irilik temelden garantilenir. |
B. İkinci Kritik Dönem: Haziran Dökümünden Sonra (Elle Seyreltme)
Bu dönem, genellikle elle seyreltmenin yapıldığı asıl zamandır.
| Uygulama Zamanı | Açıklama |
| Haziran Dökümü (Mayıs Sonu - Haziran Ortası) | Ağacın, kendi enerjisinin yetmediği meyveleri doğal olarak döktüğü dönemin hemen sonrası. Bu doğal döküm bittikten sonra seyreltme yapılır. |
| Meyve Büyüklüğü | Meyveler genellikle ceviz büyüklüğüne ulaştığında. Bu boyuttan sonra yapılan seyreltme, kalan meyvelerin irileşmesini doğrudan etkiler. |
| Faydası | Ağaçtaki yük netleştiği için, çiftçi en sağlıklı, şekli düzgün ve iyi pozisyonda olan meyveleri bırakarak kaliteyi maksimize eder. Ayrıca gelecek yılın göz oluşumu için en ideal zamandır. |
2. Meyve Türlerine Göre İdeal Seyreltme Zamanları
| Meyve Türü | En İdeal Seyreltme Zamanı | Seyreltme Şekli |
| Elma | Haziran dökümü bittikten hemen sonra. Meyve çapı 10-15 mm civarındayken. | Elle (küme başına 1 veya 2 meyve bırakılır) veya kimyasal. |
| Armut | Çiçeklenme sonrası veya Haziran dökümü hemen sonrası. | Elle. Armutlar genellikle elmada olduğu kadar agresif seyreltme gerektirmez. |
| Şeftali ve Nektarin | Meyveler nohut/ceviz büyüklüğüne ulaştığında. Erken seyreltme (çiçeklenme sonrası) çok önemlidir. | Elle seyreltme zorunludur. |
| Kayısı ve Erik | Meyveler fındık büyüklüğünde iken. Çok erken yapılırsa don veya hastalıktan dolayı kayıp riski düşüktür. | Elle. |
| Asma (Üzüm) | Çiçeklenme hemen sonrası veya taneler mercimek büyüklüğüne ulaştığında (salkım seyreltmesi). | Elle (makasla) veya kimyasal. |
3. Erken Seyreltmenin Önemi (Neden Erken Yapılmalı?)
Meyve seyreltmenin ana amacı, kalan meyvelerin daha büyük ve kaliteli olmasını sağlamaktır. Bu kalite artışı, meyvenin hücre bölünmesi döneminde başlar.
-
Hücre Bölünmesi: Meyveler, çiçeklenmeden sonraki ilk 30-45 gün içinde yoğun bir hücre bölünmesi dönemi yaşar. Bu dönemde yapılan erken seyreltme (çiçek veya küçük meyve aşamasında), ağacın tüm enerjisini az sayıdaki meyveye yöneltmesini sağlar.
-
İrilik Garantisi: Seyreltme ne kadar erken yapılırsa, kalan meyveler o kadar fazla hücreye sahip olur ve hasatta daha büyük bir potansiyele ulaşır. Geç yapılan seyreltme (örneğin fındık büyüklüğünden sonra) sadece meyve sayısını azaltır, ancak irilik üzerindeki etkisi sınırlı kalır.
-
Periyodisite (Yılı Atlamama): Erken seyreltme, ağacın enerjisini meyve beslemeye harcamak yerine, bir sonraki yılın çiçek gözlerini oluşturmaya yöneltmesini sağlar. Bu sayede ağaç, bir yıl verip bir yıl dinlenmek yerine (periyodisite), her yıl düzenli verim verme eğilimine girer.
Özetle: En yüksek kalite ve verimi sağlamak için seyreltme işlemini, ağacın doğal dökümü tamamlanır tamamlanmaz ve meyveler ceviz büyüklüğüne gelmeden önce tamamlamış olmalısınız. Şeftali ve kayısı gibi meyvelerde ise bu süreç daha da erkene, nohut/fındık büyüklüğüne kaydırılmalıdır.