Bitkilerde Magnezyum Eksiliği Nedir?

🌿 Bitkilerde Magnezyum (Mg) Eksikliği Nedir?

Magnezyum (Mg) eksikliği, bitkilerin yeterli miktarda Magnezyum alamaması sonucu ortaya çıkan ve başta fotosentez olmak üzere temel metabolik süreçlerin aksamasına neden olan bir besin bozukluğudur. Magnezyum, bitkiler için hayati öneme sahip bir makro besin elementidir.

1. Magnezyumun Bitki İçin Rolü

Magnezyum, bitki yaşamında kilit rol oynayan bir dizi temel işlevde yer alır:

• Klorofilin Merkezi: Magnezyum, klorofil molekülünün çekirdeğinde yer alan tek metal atomudur. Bitkilerin yeşil rengini veren ve güneş ışığını yakalayan klorofilin sentezi ve işlevi için vazgeçilmezdir.

• Enzim Aktivasyonu: Fotosentez ve solunum sırasında enerji transferinde yer alan yüzlerce enzimi aktive eder.

• Fosfor Taşıma: Bitki içinde fosforun ($\text{P}$) taşınmasında ve protein sentezinde kritik rol oynar.

2. Eksiklik Belirtileri ve Etkileri

Magnezyum, bitki içinde oldukça hareketli bir element olduğu için, bitki zorlandığında Magnezyum, eski (yaşlı) yapraklardan yeni gelişen (genç) kısımlara doğru taşınır. Bu nedenle, eksiklik belirtileri öncelikle en yaşlı yapraklarda ortaya çıkar.

• Yaprak Belirtileri (İnterveinal Kloroz): En tipik belirti, yaşlı yapraklarda damar aralarının sararmasıdır (interveinal kloroz). Damarlar ise Magnezyum eksikliğinden etkilenmediği için yeşil kalır.

  • Meyve Ağaçlarında: Yapraklar erkenden sararır ve dökülme eğilimi gösterir. Narenciyede bu sararmalar genellikle V şeklinde başlar.

  • Pamukta: Yapraklar kırmızı-mor bir renk alabilir.

• Düşük Verim ve Kalite: Fotosentez veriminin düşmesi nedeniyle meyve ve tahıl veriminde önemli düşüşler görülür. Meyvelerin şeker içeriği ve genel kalitesi olumsuz etkilenir.

• Erken Yaprak Dökümü: Şiddetli eksiklik, bitkinin erken yaprak dökmesine ve dolayısıyla fotosentetik ömrünün kısalmasına neden olur.

3. 🧪 Eksikliğin Başlıca Nedenleri

Magnezyum eksikliği genellikle aşağıdaki toprak ve gübreleme koşullarından kaynaklanır:

• Asidik Topraklar (Düşük pH): Düşük {pH} değerine sahip kumlu topraklarda Magnezyum kolayca yıkanır (süzülür) ve kaybolur.

• Yüksek Potasyum (K) veya Kalsiyum (Ca) Seviyesi: Potasyum ve Kalsiyum, Magnezyum ile rekabete giren katyonlardır. Aşırı Potasyum veya Kalsiyum gübrelemesi, bitkinin Magnezyum alımını engelleyebilir.

• Kumlu Topraklar: Düşük Katyon Değişim Kapasitesi (KDK) nedeniyle Magnezyumu tutma yetenekleri düşüktür.

4. Çözüm Yolları (Gübreleme)

Magnezyum eksikliğini gidermek için Magnezyum içeren gübreler kullanılır:

1. Toprak Uygulaması:

   • Magnezyum Sülfat (Epsom Tuzu): Suda kolay çözünür ve hızlı etki gösterir.

   • Dolomitik Kireç Taşı: Toprağın {pH} değerini yükseltirken (asidik topraklarda) aynı zamanda Magnezyum ve Kalsiyum sağlar.

2. Yapraktan Uygulama: Eksiklik belirtileri görüldüğünde hızlı bir düzeltme sağlamak amacıyla, Magnezyum Sülfat çözeltisi yapraklara püskürtülür. Bu, ana gübreleme yerine destekleyici bir uygulamadır.

Bitkinin Magnezyum ihtiyacı, özellikle yoğun laktasyon dönemindeki süt ineklerinde olduğu gibi, meyve dolum ve olgunlaşma dönemlerinde zirve yapar.