Şeftali De Bor Eksikliği Nedir, Nasıl Anlaşılır?
Şeftali yetiştiriciliğinde mikro besin eksiklikleri, ağacın çiçeklenme, meyve tutumu ve sürgün gelişimi açısından büyük önem taşır. Bor (B) eksikliği, özellikle yeni sürgünler, yaprak uçları ve meyve oluşumu üzerinde olumsuz etkiler. Bor, bitkilerde hücre duvarı oluşumu, hormon dengesi ve çiçek ile meyve gelişimi için kritik bir mikro elementtir.
1. Bor Eksikliğinin Nedenleri
Şeftalide bor eksikliğinin başlıca nedenleri şunlardır:
-
Toprakta bor yetersizliği: Kumlu veya organik maddece fakir topraklarda B eksikliği sık görülür.
-
Toprak pH’sının yüksek olması: Alkali topraklarda bor alımı zorlaşır.
-
Aşırı kireç uygulaması: Fazla kireç, bor alımını engelleyebilir.
-
Aşırı sulama ve yıkanma: Bor, suda çözünebilen bir element olduğundan fazla sulama ile kaybolabilir.
2. Şeftalide Bor Eksikliği Belirtileri
Bor eksikliği genellikle yeni sürgünler, yaprak uçları ve meyveler üzerinde kendini gösterir:
Yapraklarda
-
Yeni yapraklar küçük, şekilsiz ve kıvrık olur.
-
Yaprak uçları kurur ve kahverengileşir.
-
Yapraklarda deformasyon ve nekrotik lekeler görülebilir.
Sürgünlerde
-
Sürgünler kısa, zayıf ve şişkin görünür.
-
Yeni sürgünlerde uç kuruması (apikal nekroz) görülür.
Çiçeklenme ve Meyve Tutumu
-
Çiçekler küçük ve şekilsizdir.
-
Meyve tutumu azalır, döllenme başarısız olabilir.
-
Meyveler şekilsiz, içi boş veya çatlamış olabilir.
Genel Bitki Görünümü
-
Ağaç yavaş büyür ve zayıf gelişir.
-
Stres koşullarına karşı hassasiyet artar.
🔹 Not: Bor eksikliği genellikle yeni sürgünler ve genç yapraklarda başlar; eski yapraklar ve dallar ilk etapta etkilenmez.
3. Bor Eksikliğinin Tespiti
-
Görsel Gözlem: Yaprak uçları kurur, sürgünlerde uç kuruması ve meyvelerde deformasyon ile anlaşılabilir.
-
Toprak ve yaprak analizi: Topraktaki bor seviyesi ve yaprak dokusundaki B oranı ölçülerek kesin teşhis yapılabilir.
4. Bor Eksikliği Çözüm Yöntemleri
Gübreleme
-
Eksiklik varsa boraks (Na₂B₄O₇) veya borik asit (H₃BO₃) kullanılabilir.
-
Foliar (yaprak) gübrelemesi hızlı etki sağlar.
-
Toprağa uygulama miktarı, ağacın yaşına ve toprak analizine göre ayarlanmalıdır.
Toprak Düzenleme
-
Toprak pH’sını 6-7 aralığında tutmak bor alımını kolaylaştırır.
-
Organik madde miktarını artırmak faydalıdır.
Dengeli Besleme
-
Fazla kireç ve aşırı sulama bor eksikliğini artırabilir.
-
Makro ve mikro elementlerin dengeli uygulanması önemlidir.
5. Önleyici Tedbirler
-
Düzenli toprak ve yaprak analizi yaptırmak.
-
Bor eksikliği görülen alanlarda foliar veya toprak gübrelemesi yapmak.
-
Toprak pH’sını ve organik maddeyi kontrol altında tutmak.
Sonuç
Şeftalide bor eksikliği, özellikle yeni sürgünlerde uç kuruması, yaprak deformasyonu ve meyve şekil bozukluğu ile kendini gösterir. Erken teşhis ile foliar gübreleme veya toprak iyileştirmesi sayesinde hızla giderilebilir. Bor seviyesi optimumda tutulduğunda çiçeklenme, meyve tutumu ve verim artar.