Buğday Gübreleme Önerileri | Kaliteli Ve Yüksek Verimli Buğday İçin

Buğdayda doğru gübreleme nasıl yapılır? Azot, fosfor, potasyum ve mikro element uygulamaları ile verimi artıracak etkili buğday gübreleme tavsiyeleri.

Buğday Gübreleme Önerileri | Verimli ve Kaliteli Ürün İçin Uzman Tavsiyeleri

Buğday, hem Türkiye’de hem de dünyada temel gıda maddesi olan ekmek, makarna ve unlu mamullerin hammaddesidir. Yüksek verimli ve kaliteli ürün elde etmek için doğru gübreleme şarttır. Gübreleme, buğdayın gelişim evrelerine, toprak yapısına ve iklim koşullarına göre planlanmalıdır. İşte buğday yetiştiriciliğinde etkili ve ekonomik gübreleme için dikkat edilmesi gerekenler.

Buğday Bitkisinin Besin İhtiyacı

Buğday, özellikle şu makro elementlere ihtiyaç duyar:

• Azot (N): Kardeşlenme, sap uzaması ve başak gelişimini destekler.

• Fosfor (P): Kök gelişimi, çimlenme ve dane oluşumunu etkiler.

• Potasyum (K): Danelerin dolgunluğu, hastalık ve kuraklığa direnç için önemlidir.

Ayrıca çinko, mangan gibi mikro elementler de buğdayda verimi doğrudan etkileyebilir.

Buğday Gübreleme Tavsiyeleri

1. Toprak Analizi ile Başlayın

Gübreleme programını belirlemeden önce mutlaka toprak analizi yaptırılmalı. Bu analiz, toprağın pH değeri, besin elementleri durumu ve organik madde miktarı hakkında bilgi verir.

2. Azot (N) Gübrelemesi

• Ekim öncesi veya ekimle birlikte: Azotun yaklaşık %50’si verilir.

• Kardeşlenme dönemi: Kalan azotun %25’i uygulanır.

• Sapa kalkma dönemi: Son %25’lik azot uygulanarak başak verimi desteklenir.

🔹 Örnek Uygulama:
Orta verimli bir arazide genellikle 16–20 kg/da saf azot yeterlidir.
(Amonyum nitrat veya üre kullanılabilir.)

3. Fosfor (P) Gübrelemesi

• Fosfor, çimlenme ve kök gelişimi için önemlidir.

• Ekim öncesi veya ekim sırasında tamamı verilmelidir.

• Genellikle 6–10 kg/da saf P₂O₅ yeterlidir.

🔹 Kullanılabilecek gübreler:

• Triple Süper Fosfat (TSP)

• DAP (Di-Amonyum Fosfat) – aynı anda azot da sağlar.

4. Potasyum (K) Gübrelemesi

• Özellikle kurak ve kumsal topraklarda önemlidir.

• Ekim öncesi veya ekimle birlikte toprağa verilmelidir.

• Genelde 4–8 kg/da saf K₂O yeterlidir.

🔹 Kullanılabilecek gübreler:

• Potasyum sülfat (K₂SO₄)

• Potasyum klorür (KCl)

5. Mikro Element Takviyesi

• Çinko (Zn) eksikliği, özellikle İç Anadolu gibi bölgelerde sık görülür.

• Eksikse çinko sülfat veya çinko içeren yaprak gübreleri kullanılır.

• Yaprak uygulamaları, sapa kalkma ve başaklanma öncesi yapılabilir.

Gübreleme Zamanı Özet Tablosu

Buğday Gübrelemede Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Toprak nemi yeterliyse gübre etkinliği artar.

• Aşırı azot, yatma ve hastalık riskini artırır.

• Dengeli gübreleme, kalite (protein oranı, hektolitre vb.) için şarttır.

• Organik gübre kullanımı toprak yapısını iyileştirir, uzun vadede verimi artırır.