Bezelye Yetiştiriciliğinde Gübreleme Programı Nasıl Olmalıdır?

Bezelye Yetiştiriciliğinde Gübreleme Programı, bezelyenin sağlıklı büyümesini ve yüksek verim elde edilmesini sağlamak için oldukça önemlidir. Bezelye, baklagil grubuna ait bir bitki olduğu için atmosferdeki azotu köklerinde bulunan rizobiyum bakterileri ile alabilir. Bu nedenle azotlu gübrelemeye diğer bitkilere göre daha az ihtiyaç duyar. Ancak fosfor, potasyum ve bazı mikrobesinlerin bezelyenin gelişimi üzerinde önemli etkileri vardır. Aşağıda bezelye için önerilen gübreleme programı aşama aşama verilmiştir.

Bezelye Yetiştiriciliğinde Gübreleme Programı

1. Toprak Analizi ve Hazırlık

Bezelye için gübreleme programı öncesinde toprak analizi yapılması önerilir. Toprak analizi, toprakta mevcut olan besin maddelerini belirleyerek eksiklikleri giderilmesine yardımcı olur. Bezelye, pH değeri 6.0 - 7.0 olan, iyi drene edilmiş topraklarda verimli yetişir. Toprak hazırlığı sırasında toprak iyi havalandırılmalı ve gereksiz yabancı otlar temizlenmelidir.

2. Gübreleme Programı

Bezelye, baklagil grubu bir bitki olduğundan, azot bakımından fazla gübreleme gerektirmez. Ancak fosfor ve potasyum gibi besin maddelerine gereksinimi vardır. Ayrıca kalsiyum ve bazı mikrobesinler de bezelye bitkisini desteklemek için önemlidir.

a. Toprak Hazırlığı (Ekim Öncesi)

Ekim öncesinde yapılan gübreleme, bezelyenin kök gelişimi ve ilk büyüme aşamalarını destekler.

• Azot (N): Bezelye, atmosferdeki azotu kullanabilme kapasitesine sahiptir, bu yüzden azotlu gübrelerin miktarı düşük tutulmalıdır. 0-10 kg/da azotlu gübre kullanılabilir (Toprak analizi azot eksikliğini gösteriyorsa eklenebilir).

• Fosfor (P2O5): Fosfor, kök gelişimi ve tohum çimlenmesi için kritik öneme sahiptir. 20-30 kg/da fosforlu gübre verilmesi uygundur.

• Potasyum (K2O): Potasyum, hücre duvarlarının güçlenmesine, meyve kalitesine ve genel sağlığa katkıda bulunur. 20-30 kg/da potasyum gübresi önerilir.

• Kalsiyum (Ca): Kalsiyum, kök gelişimi, yaprak sağlığı ve meyve kalitesi için gereklidir. 10-20 kg/da kalsiyum sülfat veya kalsiyum nitrat kullanılabilir.

b. Erken Büyüme Dönemi (Çimlenme ve Yapraklanma)

Bezelye çimlenmeye ve ilk yaprakları oluşturmaya başladığında, kökler ve yapraklar hızla büyür. Bu dönemde fosfor ve potasyum desteği önemlidir.

• Azot (N): Bu dönemde, fazla azot bitkinin aşırı yapraklanmasına neden olabilir ve meyve oluşumunu engelleyebilir. 0-5 kg/da azotlu gübre uygulanabilir.

• Fosfor (P2O5): Fosfor, kök gelişimi ve sağlıklı yaprak büyümesi için önemlidir. 10-15 kg/da fosfor gübresi verilebilir.

• Potasyum (K2O): Potasyum, bitkinin genel sağlığını ve büyümesini iyileştirir. 10-15 kg/da potasyum gübresi uygulanabilir.

c. Çiçeklenme ve Meyve Dönemi

Bezelye çiçeklenmeye başlarken, potasyum ve kalsiyum desteği önemlidir. Potasyum, meyve kalitesini artırırken, kalsiyum meyve dayanıklılığını artırır.

• Azot (N): Azot, çiçeklenme döneminde fazla verilmemelidir çünkü fazla azot bitkinin sadece yapraklanmasına neden olur. 0-5 kg/da azotlu gübre yeterli olacaktır.

• Fosfor (P2O5): Fosfor, çiçeklenme ve meyve oluşumu için gereklidir. 10-15 kg/da fosfor gübresi kullanılabilir.

• Potasyum (K2O): Potasyum, meyve kalitesini artırır. Bu dönemde 15-20 kg/da potasyum gübresi verilebilir.

• Kalsiyum (Ca): Kalsiyum, meyve dayanıklılığını ve kaliteyi artırır. 10-15 kg/da kalsiyum sülfat veya kalsiyum nitrat kullanılabilir.

d. Olgunlaşma ve Hasat Öncesi

Bezelyenin olgunlaşmaya başlaması ve hasat öncesinde, potasyum ve kalsiyum desteği verimin artırılmasına yardımcı olur.

• Azot (N): Bu dönemde fazla azot verilmemelidir. 0-5 kg/da azotlu gübre uygulanabilir.

• Potasyum (K2O): Potasyum, meyve olgunlaşmasını hızlandırır ve kaliteyi artırır. 10-15 kg/da potasyum gübresi verilmesi uygundur.

• Kalsiyum (Ca): Kalsiyum, meyve kalitesini artırır. 10-15 kg/da kalsiyum sülfat veya kalsiyum nitrat kullanılabilir.

3. Gübreleme Yöntemleri

Bezelye yetiştiriciliğinde farklı gübreleme yöntemleri kullanılabilir:

• Damla Sulama ve Fertilizasyon (Fertigation): Damla sulama yöntemi ile gübrelerin köklere doğrudan verilmesi sağlanabilir. Bu yöntem, gübrelerin daha verimli kullanılmasını sağlar.

• Yavaş Salınımlı Gübreler: Yavaş salınımlı gübreler, besin maddelerinin zamanla salınarak bitkilerin uzun süre beslenmesini sağlar. Bu yöntemle gübre kayıpları azaltılabilir.

• Foliar Uygulama: Mikrobesin eksiklikleri (özellikle bor, çinko ve demir) durumunda, foliar gübre uygulamaları yapılabilir. Bu, bitkinin hızlıca gerekli besinleri almasını sağlar.

4. Gübreleme Programı Tablosu

Sonuç

Bezelye yetiştiriciliğinde gübreleme, doğru besin maddelerinin verilmesiyle sağlıklı büyüme ve yüksek verim elde edilmesini sağlar. Azot, baklagil grubunda olması nedeniyle fazla verilmemeli, ancak fosfor ve potasyum gibi besin maddeleri düzenli aralıklarla eklenmelidir. Ayrıca, mikrobesin eksikliklerine dikkat edilmeli ve gerektiğinde foliar gübreleme yapılmalıdır. Toprak analizi ve yerel koşullara göre gübreleme programı özelleştirilebilir.