Bitki Gelişim Düzenleyiciler (BGD) Türleri
Bitki Gelişim Düzenleyiciler (BGD) Türleri ve Kullanım Alanları
Bitki Gelişim Düzenleyiciler (BGD), bitkilerin büyüme, gelişme ve ürün verimliliğini düzenleyen kimyasal maddelerdir. Tarımda verim artırma, kaliteyi iyileştirme ve olumsuz çevresel koşullara dayanıklılığı artırma amacıyla kullanılır.
1. BGD Nedir?
BGD’ler, bitkilerde doğal olarak bulunan hormonlara benzer şekilde çalışır. Bitkilerin kök, gövde, yaprak, çiçek ve meyve gelişimini etkiler. Kullanım amacı ve etki mekanizmasına göre farklı türleri vardır.
2. BGD Türleri ve Örnekleri
| BGD Türü | Etki Mekanizması | Kullanım Alanı | Örnek Ürünler / Maddeler | Notlar |
|---|---|---|---|---|
| Oksinler (Auxins) | Hücre uzamasını ve kök gelişimini uyarır | Çelikle çoğaltma, meyve tutumu artırma | Indol-3-asetik asit (IAA), Indol-3-bütirik asit (IBA) | Özellikle köklenmeyi teşvik eder |
| Gibberellinler (GAs) | Hücre bölünmesini ve uzamasını teşvik eder | Meyve boyu artırma, filizlenme, çimlenme | GA3 (Gibberellic acid) | Üzüm, elma, domates gibi meyvelerde kullanılır |
| Sitoakinler (Cytokinins) | Hücre bölünmesini uyarır, yaşlanmayı geciktirir | Meyve ve sebze verimi artırma, yaprak yaşlanmasını geciktirme | Kinetin, Zeatin, 6-Benzylaminopurine (BAP) | Yaprak ve meyve gelişiminde etkilidir |
| Etilen (Ethylene / Etilen üreticiler) | Olgunlaşmayı ve yaprak dökümünü düzenler | Meyve olgunlaşması, yaprak dökümü | Etilen gazı, Ethephon | Muz, domates ve elma olgunlaştırmada kullanılır |
| Absisik asit (ABA) | Su stresine ve dormansiye tepkiyi yönetir | Kuraklığa dayanıklılık, tohum dormansisi | ABA çözeltileri | Kuraklık toleransını artırır ve çimlenmeyi kontrol eder |
| Brassinosteroidler | Hücre uzamasını, stres toleransını artırır | Genel büyüme, stres yönetimi | Brassinolide | Düşük konsantrasyonlarda etkilidir |
| BGD Türü | Kullanım Amacı | Etki Süresi | Avantajları | Örnek Ürün / Madde |
|---|---|---|---|---|
| Oksinler (Auxins) | Köklenmeyi teşvik, çelikle çoğaltma, meyve tutumu artırma | 1–2 hafta | Kök oluşumunu hızlandırır, verimi artırır | IAA, IBA |
| Gibberellinler (GAs) | Meyve boyu artırma, filizlenme ve çimlenme | 1–3 hafta | Meyve boyu ve verimi artırır, dormansiyi kırar | GA3 |
| Sitoakinler (Cytokinins) | Hücre bölünmesini teşvik, yaprak yaşlanmasını geciktirme | 1–2 hafta | Bitki yaşlanmasını geciktirir, verimi artırır | Kinetin, Zeatin, BAP |
| Etilen (Ethylene / Ethephon) | Meyve olgunlaşması, yaprak dökümü | 2–5 gün | Meyve olgunlaşmasını hızlandırır, hasadı kolaylaştırır | Etilen gazı, Ethephon |
| Absisik Asit (ABA) | Kuraklığa dayanıklılık, tohum dormansisi | 1–2 hafta | Kuraklık toleransı sağlar, çimlenmeyi kontrol eder | ABA çözeltileri |
| Brassinosteroidler | Hücre uzaması ve stres toleransı | 1–3 hafta | Stres koşullarına karşı dayanıklılık sağlar, büyümeyi destekler | Brassinolide |
3. Kullanım Önerileri
-
Dozaj ve zamanlama: BGD’ler yanlış dozda veya yanlış zamanda uygulanırsa olumsuz etki yapabilir.
-
Bitki türüne göre seçim: Her bitki her hormona aynı şekilde cevap vermez.
-
Çevresel koşullar: Sıcaklık, ışık ve sulama BGD etkilerini değiştirebilir.
İlginizi Çekebilecek Konu Başlıkları
BU KONU HAKKINDAKİ YORUMUNUZ NEDİR?
BU KONU HAKKINDA YAPILAN YORUMLAR
Z
- Zeytin
- ***@sorhocam.com
Kırmızı örümcek ilacı ile karışır mı