Alerjik Rinit Nedir? Belirtileri, Nedenleri Nelerdir?

🤧 Alerjik Rinit Nedir? Belirtileri, Nedenleri ve Tedavi Yöntemleri

Alerjik rinit, halk arasında saman nezlesi olarak da bilinen, burun içi dokularının alerjen maddelere karşı aşırı tepki göstermesi sonucu ortaya çıkan bir alerjik solunum yolu hastalığıdır.
Bu durum, mevsimsel olarak (özellikle ilkbahar ve sonbahar aylarında) veya yıl boyu devam eden kronik bir hal alabilir.

🌿 Alerjik Rinit Neden Olur?

Alerjik rinit, bağışıklık sisteminin zararsız maddeleri (örneğin polen veya toz)'tehdit' olarak algılayıp histamin ve benzeri kimyasalları salgılamasıyla gelişir.

En yaygın tetikleyiciler:

• 🌸 Polen (özellikle bahar aylarında)

• 🐈 Evcil hayvan tüyü

• 🏠 Ev tozu akarları

• 🍄 Küf mantarları

• 🚬 Sigara dumanı ve hava kirliliği

 

⚠️ Alerjik Rinit Belirtileri

Alerjik rinit belirtileri genellikle burun, göz, boğaz ve kulak çevresinde görülür.

 

En sık belirtiler:

• Sürekli burun akıntısı ve tıkanıklık

• Hapşırma nöbetleri

• Burun kaşıntısı

• Gözlerde sulanma, kızarma ve kaşıntı

• Boğazda yanma veya kaşıntı hissi

• Koku alma duyusunda azalma

• Yorgunluk ve konsantrasyon bozukluğu

 

💡 Belirtiler genellikle sabah saatlerinde veya alerjenle temas sonrası artar.

 

🌼 Alerjik Rinit Türleri

1. Mevsimsel Alerjik Rinit:

   • Genellikle ilkbahar ve sonbaharda ortaya çıkar.

   • Polen, çimen ve ağaç tozları tetikleyicidir.

2. Yıl Boyu (Perennial) Alerjik Rinit:

   • Ev tozu, hayvan tüyü veya küf gibi alerjenlerle sürekli temas sonucu gelişir.

   • Yıl boyunca devam eder ve kronikleşebilir.

 

🧬 Alerjik Rinit Nasıl Teşhis Edilir?

Uzman hekim, hastanın öyküsünü dinleyip fizik muayene yaptıktan sonra şu testleri uygulayabilir:

• Cilt prick testi (alerji testi)

• Spesifik IgE kan testi

• Nazal muayene (endoskopik inceleme)

 

Bu testler, hangi alerjenin sorumlu olduğunu belirlemede kullanılır.

 

💊 Alerjik Rinit Tedavisi

Alerjik rinitin kesin tedavisi olmasa da belirtiler kontrol altına alınabilir.

 

1. Alerjenden Kaçınma

• Polen yoğun olduğu günlerde pencereleri kapalı tutun.

• Evinizi sık sık havalandırın ve toz birikmesini önleyin.

• Evcil hayvanlarla teması sınırlayın.

 

2. İlaç Tedavisi

• Antihistaminikler: Kaşıntı, akıntı ve hapşırmayı azaltır.

• Kortizonlu burun spreyleri: Burun tıkanıklığını giderir.

• Dekonjestanlar: Burun şişliğini azaltır (kısa süreli kullanım önerilir).

 

3. İmmünoterapi (Alerji Aşısı)

• Uzun süreli çözüm sağlayabilir.

• Alerjen maddelere karşı bağışıklık sistemini kademeli olarak duyarsızlaştırır.

 

🩺 Alerjik Riniti Önlemek İçin Öneriler

• Yatak odasında toz tutan eşyaları azaltın.

• HEPA filtreli hava temizleyiciler kullanın.

• Duş aldıktan sonra saçtaki polenleri temizleyin.

• Evcil hayvanları yatak odasından uzak tutun.

• Mevsimsel dönemlerde burun yıkama (serum fizyolojik) uygulayın.

 

🧠 Alerjik Rinit ile Soğuk Algınlığı Arasındaki Fark

Özellik	Alerjik Rinit	Soğuk Algınlığı
Nedeni	Alerjen maddeler	Virüsler
Ateş	Nadiren görülür	Sık görülür
Burun akıntısı	Sulu ve berrak	Yoğun ve sarı-yeşil
Süre	Haftalarca sürebilir	7–10 gün
Bulaşıcı mı?	❌ Hayır	✅ Evet

 

🔑 Anahtar Kelimeler

alerjik rinit, saman nezlesi, alerjik rinit belirtileri, alerjik rinit tedavisi, alerjik rinit nedenleri, mevsimsel alerji, burun alerjisi, alerjik rinitten korunma yolları