Çilekte Kök Çürüklüğü (Rhizoctonia Solani, Fusarium Oxysporum, M..) Hastalığı

Çilekte Kök Çürüklüğü Tanımı, zarar verdiği bitkiler, kontrolü, mücadelesi

(Rhizoctonia solani, Fusarium oxysporum, Macrophomina phaseoli, Pythium sp., Coniothyrium hirum, Hainessia sp.)

Hastalığın Belirtileri

• Çilek kök çürüklüğü hastalığının oluşumunda birden fazla etmen etkili olmaktadır.
• Ancak bazı bölgelerde bir hastalık etmenine çeşit, gelişme periyodu, izolasyon yapılan bitkinin kök kısmı, toprak ve iklim koşulları esas olmak üzere daha sık rastlamakta mümkündür.
• Hastalık etmeninin farklılığı yanında kök çürüklüğü oluşumunda, toprak suyunun birikmesi ve topraktaki oksijen azlığı ve sıcaklık gibi faktörler de) hastalık gelişiminde etkili bulunmuştur.
• Toprakta uzun süreli su birikimi sonucu kökler ölürler.
• Bu köklerin yerine kısa kalın yeni kökçükler oluşur.
• Kil içeriği fazla topraklarda bu tür zararlanmalar daha fazla olacağı için hastalık daha yaygındır.
• Hastalık gelişimini etkileyen diğer bir faktörde sıcaklıktır.
• İlkbahar büyüme döneminde hava koşulları uygun olduğunda bitki hastalık nedeni ile köklerin bir kısmını kaybetse de yeni kök oluşumu ile canlılığını sürdürebilmektedir.
• Ancak patojenlerin aktif olduğu bu dönemde yüksek sıcaklıkların olması durumunda (yaklaşık 30°C ve üzeri sıcaklıklar da) hızlı su kaybı nedeni ile bitkide dayanıklılık azalacağından bitki ölümleri daha yaygın olarak görülmektedir.

Bitkilerdeki başlıca hastalık belirtileri

• Önceleri gelişmede durgunluk, yaprak yüzeylerinin küçülmesi, yaprak saplarının kısalması hastalık ilerledikçe yaprakların kuruyup bitkilerin solması şeklindedir.
• Toprak altı aksamında ise hastalık nedeni ile önce saçak kökler hızla siyahlaşıp çürürler.
• Kabuğun kolayca soyulması hastalığın en tipik özelliğinden biridir.
• Kökler zararlandığın da bitki büyümesinde bir duraklama, yapraklarda kısalma ve küçülme görülür.
• Hastalık ilerledikçe ana köklerin siyahlaşıp çürümesi saçak köklerin yoğun ölümü ile bitki canlılığını ve verimini yitirmekte ve birden ölmektedir.
• Bitkiler generatif dönemde hastalığa daha duyarlı hale gelmekte, bu sırada yetiştiricilikte oluşabilecek bir aksama (özellikle sulama) önemli oranda bitki ölümlerine yol açabilmektedir.
• Ayrıca hava sıcaklığının aniden artması da hastalığı hızlandırmaktadır.
• Çilek kök çürüklüğü hastalığı özellikle aynı alanda intansif monokültür halinde yapılan çilek tarımının önemli sorunlarından biridir.
• Hastalık kış dikimi yapılan ve 3-5 yıl aynı alandan üretim sağlanan alanlarda %30-35 oranında yaygındır.

Hastalığın Görüldüğü Bitkiler

Hastalık kompleksini oluşturan etmenlerin çok sayıda konukçusu olmakla beraber bu hastalık kompleksi çilekte görülmektedir.

Mücadele Yöntemleri

Kültürel Önlemler

• Sağlıklı üretim materyali kullanılmalıdır.
• Aynı bitkilerle iki yıl üretimi amaçlayan frigo bitkilerle yaz dikim sistemine göre çilek yetiştiriciliği yapılmalıdır.
• Hastalıklı bitkiler üretim alanından uzaklaştırılmalıdır.
• Yetiştiricilik uygulamalarına dikkat edilmelidir.
• Taban suyu yüksek alanlarda yetiştiricilik yapılmamalıdır.
• Damla sulama sistemi tercih edilmelidir.
• Fiziksel Önlemler Çilek dikimi yapılmadan önce karıklar hazırlanarak sıcak yaz ayları süresince solarizasyon uygulanmalıdır.
•  Kimyasal Mücadele Dikimden önce toprak uygulaması veya fidelerin ilaçlanması şeklinde yapılmalıdır.
• Toprak ilaçlaması veya fidelerin daldırması şeklinde yapılmalıdır