Zararlılarla Mücadelede Biyolojik Savaş Yöntemleri

Biyolojik Savaş Yöntemleri

Bitkiler üzerinde yaşayan birçok canlı vardır. Bunlar, doğada canlılar arasında mevcut beslenme ilişkisinin bir gereği olarak zararlıların populasyonlarını baskı altında tutan canlılara doğal düşmanlar denir. Ayrıca bunlara yararlı böceklerde denir. Zararlı populasyolarının ekonomik zarar eşiği altında tutmak üzere onlar üzeride yaşayan organizmalardan yararlanılması ile ilgili çalışmalara biyolojik savaş denir.

Biyolojik savaş bir çok avantaja sahiptir. Bunlar, doğal dengeyi koruyucudur. Çevre ve insan sağlığına olumsuz etkisi yoktur. Diğer savaş yöntemlerinden daha ekonomiktir. Dayanıklılık sorunları yoktur ve süreklidir. Zararlıların doğal düşmanları zararlılar üzerinde şu şekilde yaşarlar.

Parazit; yaşamını tek bir konukçu üzerinde tamamlayan ve konukçusunu öldürmeyip zayıflatan organizmaya denir. Büyük baş hayvanlar üzerindeki keneler gibi.

Parazitoit; yaşamını tek bir konukçu bireyi üzerinde tamamlayan ve konukçusunu belirli bir süre sonra öldüren organizmalara denir. Bunlar yumurta,larva ve pupa parazitoiti olabilir.

Predatör (avcı); yaşamını birden fazla konukçu birey üzerinde tamamlayan organizmalara denir. Zararlılara karşı biyolojik savaş yöntemlerini üç grup altında toplayabiliriz

Birinci olarak doğal düşmanlarının populasyonlarının korunması. Özellikle bu konuda bitkilerde kullanılan pestisitlerdir. Parazitoitler insektisitlerden olumsuz yönde etkilenirler. Bunun için parazitoitlere etkisi düşük olan insektisitlerin seçilmesi bunların korunması bakımından önemlidir. Doğal düşmanların populasyonlarının korunmasında bazı kütürel işlemlerde önemlidir. Örneğin tarladaki bitki kalıntılarının yakılması yerine bir yere toplanıp yığılması gibi.

ikincisi de doğal düşmanların etkinliklerini artırılmasıdır. Bu konuda en önemli husus doğal düşmanların ergin beslenmesinin sağlanmasıdır. Bunun için kültürler arasında bol çiçek açıp, bol nektar, bal özü ve polen taşıyan bitkilerin dikilmesi veya kritik mevsimlerde erginlerin beslenmesi için kültürlere şekerli su pülverize edilebilir.

Üçüncüsü de doğal düşmanların populasyonlarını artırılmasıdır. Bu konuda doğal düşmanların etkinlikleri artırılması konusunda çalışmalar yapılmalıdır. Bazı yararlı böcek türlerinin özel olarak kitle halinde doğaya salıverilmesi gerekir. Zararlılara karşı kullanılan biyolojik savaş etmenleri şunlardır. 

Omurgalılar; biyolojik savaş etmeni olarak kuşlardan yararlanılır. Özellikle orman ağaçlarında zararlı böceklere karşı biyolojik savaş çalışmalarında kuşlar kullanılır. Ormanlarda suni barınaklar yapılarak kuşların toplanmasını ve barınmasını sağlamak suretiyle kuşlardan yararlanılır.

 Böcekler; zararlılara karşı biyolojik savaş etmenlerinin çoğunluğu bu grupta yer alır. Özellikle avcı böcekler biyolojik mücadelede kullanılır.Zararlılar üzerinde yaşayan akarların hepsi avcıdır. Konukçuları yani avları da genellikle bitki zararlısı akarlardır.

Entomopatojen bakteriler günümüze de zararlı böceklere karşı en fazla kullanılan mikroorganizmalardır. Spor oluşturanlar ve spor oluşturmayanlar olmak üzere iki gruba ayrılırlar. Bakteriler böcek vücuduna besinleri ile birlikte ağız yolu ile gireler. Besinler ile alınan bakteri böcek vücudunda kristaller oluşturur. Böylece böceğin bünyesinde toksinler oluşması sonucu ölümüne neden olur.