Domates Halkalıleke Virüsü (Tomato Ringspot Virus)

Domates Halkalıleke Virüsü

Tomato Ringspot Virus

Etmenin genel özellikleri: Domates Halkalıleke Virüsü (Tomato Ringspot Virus=ToRSV) geniş bir konukçu listesine sahip, yabancıotlar ve odunsu bitkiler virüs tarafınan etkilenebilir. Bunlar; kiraz, tütün, domates, soyafasulyesi gibi. Nepovirüs olan etmen, mekanik olarak,nematod vektörleri, bazı bitkilerde tohum ve polen ile taşınabilir. Virüs bitki artıklarında uzun süre canlı kalabilir ve kültür bitkilerinin yakınındaki yabancıotlar viruse arakonukçuluk edebilir. 

Belirtileri:  Bitkilerin uç sürgünleri buruşmakta ve ölmektedir. Genç yapraklar üzerinde kahcerenkli, sınırlanmış halkalar ve kıvrılmış çizgiler gelişmektedir. Ölü yapraklara birleşik olan yaprak sapları da genellikle nekrotik halkalar ve çizgiler ile donatılmıştır. Meyve üzerinde de gri ya da kahverenkli konsantrik halkalar görülebilir. Meyvelerdeki belirtiler bitkiler gençken infektelenirse ortaya çıkmaktadır.

Virüsün diğer konukçularında oluşturduğu belirtiler;  Pelargonium ssp., Rubus ssp. ve diğer konukçularında: mozaik ve halkalıleke, Kayısı ve sert çekirdekliler (Prunus ssp.) - törpülenmiş yaprak, sarı göz ve sarı damarlar. Tütün (Nicotiana tabacum) -Halkalıleke ve kloroz şeklinde lekeler görülür.

Teşhide kullanılabilecek bitkiler ve gözlenen belirtileri

1. Chenopodium amaranticolor ve C. quinoa - klorotik lokal lezyonlar,sistemik apikal nekrozlar
2. Cucumis sativus - nekrotik ya da klorotik lokal lezyonlar ve sistemik beneklenme,
3. Phaseolus vulgaris - klorotik lokal lezyonlar, sistemik kalınlaşmave uç nekrozları,
4. Vigna unguiculata - nekrotik ya da klorotik lokal lezyonlar; sistemik uç nekrozları
5. Lycopersicon esculentum - nekrotik benekleme, sistemik beneklenme ve nekrozis,
6. Nicotiana clevelandii - nekrotik lokal lezyonlar,sistemik kloroz ya da hat şeklinde patern,
7. N. tabacum - nekrotik lokal lezyonlar ya da halkalıleke, sistemik halka ya da hat şeklinde patern.

Mücadelesi

Kültürel Mücadele

• 1. Dayanıklı kültivarların kullanımı.
• 2. Hastalıktan ari tohum ve fidelerin kullanımı.
• 3. Bitkileri işleme işlemlerine geçmeden önce eller sabun ile iyice yıkanmalı.
• 4. Dezenfekte edilmiş alet ve ekipmanlar kullanılmalı 
• 5. Tohum yataklarında her yıl temiz toprak kullanılmalı ya da steril edilmeli.
• 6. İnfekteli bitki artıkları yok edilmeli.
• 7. Vektörleri ile mücadele.

Kimyasal Mücadele

Viral hastalık etmenlerine kimyasal mücadele önerilmez.