Kirazda Bakır Eksikliği Nedir, Nasıl Anlaşılır?

Kiraz yetiştiriciliğinde mikro besin eksiklikleri, hem ağacın sağlığı hem de meyve verimi açısından kritik öneme sahiptir. Bakır (Cu) eksikliği, özellikle çürük sürgünler, yaprak deformasyonu ve çiçeklenme üzerinde olumsuz etki yapar. Bakır, bitkilerde enzim aktiviteleri, lignin sentezi ve hormon üretimi için gerekli bir mikro elementtir.

1. Bakır Eksikliğinin Nedenleri

Kirazda bakır eksikliğinin başlıca nedenleri şunlardır:

1. Toprakta bakır yetersizliği: Kumlu, taşlı veya organik maddece fakir topraklarda Cu eksikliği sık görülür.

2. Toprak pH’sının yüksek olması: Alkali topraklarda bakır alımı zorlaşır.

3. Aşırı fosfor ve kireç uygulaması: Fosfor ve kireç, bakır alımını azaltabilir.

4. Aşırı sulama ve yıkanma: Topraktaki bakır fazla sulama ile yıkanabilir.

2. Kirazda Bakır Eksikliği Belirtileri

Bakır eksikliği genellikle sürgünler, yapraklar ve çiçeklenme üzerinde kendini gösterir:

Sürgünlerde

• Yeni sürgünler kısa ve zayıf gelişir.

• Sürgün uçlarında çürüme veya kahverengi kuruma görülür.

Yapraklarda

• Yapraklar küçük ve şekilsiz olur.

• Yapraklar soluk yeşil veya sarı renk alabilir.

• Yapraklarda deformasyon ve nekrotik lekeler oluşabilir.

Çiçeklenme ve Meyve Tutumu

• Çiçekler küçük ve şekilsizdir.

• Meyve tutumu azalır.

• Meyveler şekilsiz ve küçük kalabilir.

Genel Bitki Görünümü

• Ağaç yavaş büyür ve zayıf gelişir.

• Stres koşullarına karşı hassasiyet artar.

• Verim düşer ve meyve kalitesi olumsuz etkilenir.

🔹 Not: Bakır eksikliği genellikle yeni sürgünler ve genç yapraklarda başlar; eski yapraklar genellikle ilk etapta etkilenmez.

3. Bakır Eksikliğinin Tespiti

1. Görsel Gözlem: Sürgünlerde çürüme, yaprak küçülmesi ve sararma ile anlaşılabilir.

2. Toprak ve yaprak analizi: Topraktaki bakır seviyesi ve yaprak dokusundaki Cu oranı ölçülerek kesin teşhis yapılabilir.

4. Bakır Eksikliği Çözüm Yöntemleri

Gübreleme

• Eksiklik varsa bakır sülfat (CuSO₄) veya bakır chelate içeren gübreler kullanılabilir.

• Foliar (yaprak) gübrelemesi genellikle hızlı etki sağlar.

• Toprağa uygulama miktarı, ağacın yaşına ve toprak analizine göre ayarlanmalıdır.

Toprak Düzenleme

• Toprak pH’sını 6-7 aralığında tutmak, bakır alımını kolaylaştırır.

• Organik madde miktarını artırmak faydalıdır.

Dengeli Besleme

• Fosfor ve kireç uygulamalarına dikkat edilmeli; aşırı uygulama bakır alımını engelleyebilir.

• Makro ve mikro elementlerin dengeli uygulanması önemlidir.

5. Önleyici Tedbirler

• Düzenli toprak ve yaprak analizi yaptırmak.

• Bakır eksikliği görülen alanlarda foliar veya toprak gübrelemesi yapmak.

• Toprak pH’sını ve organik maddeyi kontrol altında tutmak.

Sonuç

Kirazda bakır eksikliği, özellikle yeni sürgünlerde çürüme, yaprak küçülmesi ve çiçek deformasyonu ile kendini gösterir. Erken teşhis ile foliar gübreleme veya toprak iyileştirmesi sayesinde hızla giderilebilir. Bakır seviyesi optimumda tutulduğunda bitkinin sağlığı, meyve verimi ve kalitesi artar.