Lahana Yetiştiriciliğinde Gübreleme Programı Nasıl Olmalıdır?
Lahana Yetiştiriciliğinde Gübreleme Programı, bitkinin sağlıklı büyümesi ve yüksek verim elde edilmesi için çok önemlidir. Lahana, özellikle azot, fosfor, potasyum ve bazı mikrobesinlere ihtiyaç duyar. Azot, lahananın hızlı büyümesini ve büyük, sağlıklı yapraklar üretmesini sağlar. Fosfor, kök gelişimini desteklerken, potasyum da su dengesini ve hastalık direncini artırır. Ayrıca, lahananın kalsiyum, magnezyum ve bazı mikrobesin maddelerine de ihtiyacı vardır. Aşağıda lahana yetiştiriciliği için bir gübreleme programı verilmiştir. Bu program, bitkinin gelişim aşamalarına göre besin ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde düzenlenmiştir.

Lahana Yetiştiriciliğinde Gübreleme Programı
1. Toprak Analizi ve Hazırlık
Lahana ekimine başlamadan önce toprak analizi yapılması önemlidir. Toprak analizi, toprakta hangi besin maddelerinin eksik olduğunu gösterir ve gübrelemenin doğru şekilde yapılmasını sağlar. Lahana için ideal toprak pH'ı 6.0 - 7.0 arasındadır. Lahana, derin, nemli, iyi drene edilmiş topraklarda daha verimli yetişir.
Toprak Hazırlığı: Toprak işleme sırasında toprağın iyi havalanması sağlanmalı, yabancı otlar temizlenmeli ve gerekirse organik madde eklenmelidir.
2. Gübreleme Programı
Lahana, büyüme sürecinde farklı besin maddelerine ihtiyaç duyar. Azot, büyüme ve yaprak gelişimi için kritik önemdedir, ancak fazla azot, bitkinin aşırı yapraklanmasına neden olabilir ve kaliteyi düşürebilir. Fosfor ve potasyum ise kök gelişimi ve meyve kalitesine katkı sağlar.
a. Toprak Hazırlığı (Ekim Öncesi)
Ekim öncesinde yapılan gübreleme, lahananın güçlü kök gelişimi ve sağlıklı yaprak oluşumu için gereklidir.
-
Azot (N): Lahana bitkisi yüksek azot ihtiyacına sahiptir, ancak azot miktarı dikkatlice ayarlanmalıdır. 20-30 kg/da azotlu gübre önerilir. Eğer toprak analizi yüksek azot seviyelerini gösteriyorsa, azot gübresi miktarı azaltılabilir.
-
Fosfor (P2O5): Fosfor, kök gelişimini ve sağlıklı çimlenmeyi destekler. 15-25 kg/da fosforlu gübre kullanılabilir.
-
Potasyum (K2O): Potasyum, hücre duvarlarının güçlenmesine ve su dengesinin sağlanmasına yardımcı olur. 20-30 kg/da potasyum gübresi verilmesi uygundur.
-
Kalsiyum (Ca): Lahana bitkileri, kalsiyum bakımından zengin toprakları tercih eder. 15-20 kg/da kalsiyum gübresi (kalsiyum sülfat veya kalsiyum nitrat) kullanılabilir. Kalsiyum eksiklikleri bitkilerde apikal çürümeye yol açabilir.
b. Erken Büyüme Dönemi (Çimlenme ve Yapraklanma)
Lahana, çimlenmeye ve erken yaprak büyümesine başladığında, kök gelişimini desteklemek ve hızlı büyümeyi sağlamak için fosfor ve potasyum desteği gerektirir.
-
Azot (N): Bu dönemde, azot bitkinin hızlı büyümesini destekler. Ancak fazla azot bitkilerin aşırı yapraklanmasına neden olabilir. 10-15 kg/da azotlu gübre verilmesi önerilir.
-
Fosfor (P2O5): Köklerin gelişimi için fosfor önemlidir. 10-15 kg/da fosfor gübresi kullanılabilir.
-
Potasyum (K2O): Potasyum, bitkinin su dengesini korumasına yardımcı olur. 10-15 kg/da potasyum gübresi verilmesi uygundur.
c. Yapraklanma ve Kafalanma Dönemi
Lahana kafası oluşmaya başladıktan sonra, bitki hızlı büyümeye devam eder ve bu dönemde potasyum ve azot miktarı önemlidir.
-
Azot (N): Yaprak büyümesini desteklemek için azot verilmesi gerekir. Ancak fazla azot, aşırı yapraklanmaya neden olabilir. 10-15 kg/da azotlu gübre verilmesi uygundur.
-
Fosfor (P2O5): Fosfor, kök gelişimi ve sağlıklı yaprak büyümesi için önemlidir. 5-10 kg/da fosfor gübresi kullanılabilir.
-
Potasyum (K2O): Potasyum, meyve kalitesini ve genel sağlığı artırır. 20-25 kg/da potasyum gübresi önerilir.
-
Kalsiyum (Ca): Kalsiyum, yaprak sağlığı ve kalitesini iyileştirir. 10-15 kg/da kalsiyum gübresi uygulanabilir.
d. Olgunlaşma ve Hasat Öncesi
Lahana, olgunlaşmaya başlarken, bitkinin sağlıklı bir şekilde olgunlaşmasını sağlamak için son bir gübreleme yapılabilir.
-
Azot (N): Azot miktarı bu dönemde düşük tutulmalıdır. 5-10 kg/da azotlu gübre yeterlidir.
-
Potasyum (K2O): Potasyum, bitkinin kalitesini ve hastalıklara karşı dayanıklılığını artırır. 10-15 kg/da potasyum gübresi verilebilir.
-
Kalsiyum (Ca): Kalsiyum, yaprakların dayanıklılığını artırarak kaliteyi iyileştirir. 5-10 kg/da kalsiyum gübresi verilmesi uygundur.
3. Gübreleme Yöntemleri
Lahana yetiştiriciliğinde kullanılan gübreleme yöntemleri, bitkinin besin ihtiyacını karşılamak için önemlidir.
-
Damla Sulama ve Fertilizasyon (Fertigation): Damla sulama sistemi ile besin maddeleri doğrudan köklere verilebilir. Bu yöntem, gübrelerin verimli şekilde kullanılmasını sağlar ve su tasarrufu sağlar.
-
Yavaş Salınımlı Gübreler: Yavaş salınımlı gübreler, besin maddelerinin zamanla salınarak bitkilerin uzun vadede beslenmesini sağlar.
-
Foliar Uygulama: Eğer mikrobesin eksiklikleri (bor, çinko, demir vb.) varsa, bu eksiklikleri foliar (yaprakla) gübreleme ile giderebilirsiniz. Bu uygulama, besinlerin hızlı bir şekilde bitki tarafından alınmasını sağlar.
4. Gübreleme Programı Tablosu
| Büyüme Dönemi | Azot (N) | Fosfor (P2O5) | Potasyum (K2O) | Kalsiyum (Ca) | Mikrobesinler (B, Zn, Fe, vb.) |
|---|---|---|---|---|---|
| Toprak Hazırlığı (Ekim Öncesi) | 20-30 kg/da (Azotlu gübre) | 15-25 kg/da | 20-30 kg/da | 15-20 kg/da | Bor, Çinko, Demir ihtiyacına göre |
| Erken Büyüme (Çimlenme, Yapraklar) | 10-15 kg/da (Azotlu gübre) | 10-15 kg/da | 10-15 kg/da | 10-15 kg/da | Foliar gübre gerekirse |
| Yapraklanma ve Kafalanma Dönemi | 10-15 kg/da (Azotlu gübre) | 5-10 kg/da | 20-25 kg/da | 10-15 kg/da | Bor, Çinko, Demir gerekirse |
| Olgunlaşma ve Hasat Öncesi | 5-10 kg/da | 5-10 kg/da | 10-15 kg/da | 5-10 kg/da | Foliar gübre gerekirse |
Sonuç
Lahana yetiştiriciliğinde gübreleme, bitkinin sağlıklı büyümesini ve kaliteli ürün elde edilmesini sağlar. Azot, fosfor ve potasyum başta olmak üzere, diğer besin maddeleri de düzenli ve dengeli bir şekilde verilmelidir. Toprak analizi yaparak gübre miktarları özelleştirilebilir. Ayrıca, damla sulama ve foliar gübreleme gibi modern gübreleme yöntemleri de kullanılarak verim artırılabilir.
