Sakkarin Analizi (Kantitatif Yöntem)

Kantitatif Yöntem

Yöntemin Prensibi
 
Yöntem sakkarinin asitlendirilmiş örnek çözeltisinden dietil eter ile ekstraksiyonundan sonra fenotiazin çözeltisi ile reaksiyonu sonucu oluşan kırmızı renkli bileşiğin ksilene ekstrakte edildikten sonra absorbansının 510 nm'de spektrofotometrede ölçülmesi ilkesine dayanır.
 
 
Kullanılan Malzemeler ve Cihazlar

• Balonjoje (100 mL) 
• Terazi
• Ayırma Hunisi (100 mL, 500 mL)
• Erlen(250 mL)
• Su Banyosu
• Deney tüpü
• Pipet (1 mL, 5 mL, 25 mL)
• Spektrofotometre
• Spektrofotometre küveti

Kullanılan Kimyasallar

1. Derişik hidroklorik asit 
2. Dietil eter
3. Asetik asit 
4. %10'luk bakır asetat çözeltisi: 10 g bakır asetat  bir miktar saf suda çözülerek 100 mL'lik balonjojeye aktarılır ve hacim çizgisine kadar saf su ile tamamlanır.
5. Fenotiazin (C12H9NS) çözeltisi %5'lik 
6. Etanol %50'lik ve %95'lik
7. %1'lik sodyum bikarbonat (NaHCO3) çözeltisi: 1 g sodyum bikarbonat  bir miktar saf suda çözülerek 100 mL'lik balonjojeye aktarılır ve hacim çizgisine kadar saf su ile tamamlanır.
8. Ksilen 
9. Sodyum sülfat (susuz) 
10. Sakkarin standart çözeltisi 0.5 mg/mL (eterde hazırlanmış)

 
 
Deneyin Yapılışı
 
50 g örnek 30 mL su ile homojenize edilir. %10'luk sülfürik asit çözeltisi ile asitlendirilir ve birkaç damla daha fazladan sülfürik asit eklenir. Çözelti ayırma hunisine koyularak 100 mL dietil eter eklenerek çalkalanır. Daha sonra tekrar 100 mL'lik dietil eter eklenerek çalkalanır. Alttaki eter fazı başka bir ayırma hunisine alınarak 2 kez 25 mL'lik  %1'lik sodyum bikarbonat çözeltisi eklenerek çalkalanır. Bikarbonatlı kısım başka bir ayırma hunisine aktarılır ve eter fazı atılır. Bikarbonatlı faza % 10'luk hidroklorik asit çözeltisi eklenir. 2 kez 30 mL dietil eter eklenerek çalkalama işlemi yapılır. Asidik çözelti atılır ve eter ekstraktları 10 mL saf  su ile ayırma hunisinde yıkanır. Alttaki eter fazları erlene aktarılır. Eter miktarı azalıncaya kadar 40 °C'de su banyosunda bekletilir. Erlendeki sakkarin kalıntısı 5 mL % 50'lik etanol yardımıyla 2x16 cm boyutlarında test tüplerine aktarılır. 1 mL bakır asetat çözeltisi, 1 mL fenotiazine çözeltisi ve 3 mL %95 lik etanol ilave edilir. Test tüpü 65-70 °C'de su banyosunda 5 dakika bekletilir. Çözelti soğutulup 2 mL % 95'lik etanolle  50 mL'lik ayırma hunisine aktarılır. 5 mL ksilen ve 15 mL su ilave edilir. 10 dakika kuvvetlice çalkalanır. Ksilen fazı ayrılır ve içerisine bir miktar sodyum sülfat atılarak kurutma yapılır. Berrak kısmından alınarak 510 nm'de okuma yapılır.

  
Standart Grafiğinin Hazırlanması
 
Hazırlanan stok sakkarin çözeltisinden 1, 2, 4 mL alınarak 3 ayrı tüpe koyulur. Hacimleri cok az kalana kadar buharlaştırılır.1 mL bakır asetat çözeltisi, 1 mL fenotiazine çözeltisi ve 3 mL %95 lik etanol ilave edilir. Test tüpü 65-70°C'de su banyosunda 5 dakika bekletilir. Çözelti soğutulup 2 mL %95'lik etanolle  50 mL'lik ayırma hunisine aktarılır. 5 mL ksilen ve 15 mL su ilave edilir. 10 dakika kuvvetlice çalkalanır. Ksilen fazı ayrılır ve içerisine bir miktar sodyum sülfat atılarak kurutma yapılır. Berrak kısmından alınarak 510 nm'de okuma yapılır.
 
Kör olarak ksilen kullanılır

  
Hesaplamalar
 
Oluşturulan standartların 510 nm'de absorbansları okunarak kalibrasyon eğrisi oluşturulur. Oluşturulan kalibrasyon eğrisinden örneğin konsantrasyonu (mg) bulunur.
 
Sakkarin(mg/kg) = C/50x1000
 
C= standart eğrisinden okunan örnek çözeltisindeki sakkarin miktarı (mg)