Besin Elementlerinin Hücre Membranlarında Taşınması

BESİN ELEMENTLERİNİN HÜCRE MEMBRANLARINDA TAŞINMASI

Bitki hücrelerine çevreden besin elementleri plazma membranlarından taşınarak girer. Bu nedenle plazma membranının besin elementlerinin alınmasındaki önemi büyüktür.Plazma membranı iyon ve molekül şeklindeki besin elementlerinin hücreye girişini ve atık maddelerin hücreden dışarı atılmasını düzenler. Besin elementinin alımı plazma mebranı tarafında saniye saniye sürekli kontrol edilir. Biyolojik membranlardan besin elementlerinin taşınması iki şekilde olur.

 

Bunlar; (a) Pasif Taşınma, (b) Akti Taşınma

 

Pasif Taşınma

Pasif taşınma: metabolik enerji kullanmadan, hücre ve çözeltide denge oluşuncaya kadar, besin elementlerinin konsantrasyon farkına uygun olarak biyolojik membranlardan taşınmasıdır. Pasif taşınma, (a) Basit Difüzyon (b) Kolaylaştırılmış Difüzyon şeklinde gerçekleşir.

 

Basit Difüzyon ile Taşınma

Çözeltide bulunan moleküller, Fick tarafından geliştirilen yasaya uygun olarak, konsantrasyonu yüksek olan taraftan düşük olan tarafa doğru biyolojik membranlardan taşınırlar.

 

Kolaylaştırılmış Difüzyon ile Taşınma

Kolaylaştırılmış difüzyon ile taşınmada membranda yerleşik olan ve Taşıyıcı olarak adlandırılan Taşıyıcı Proteinler, taşımakla yükümlü oldukları, ve dışarıdan aldıkları besin elementini özel yörelerine yükleyerek membrandan taşırlar. Taşıyıcılar ile saniyede 100 ile 1000 kadar iyon yada molekülün taşındığı saptanmıştır.

 

Aktif Taşınma

Aktif taşınma; metobolik enerji kullanılarak besin elementlerinin konsantrasyon farkına yada elektrokimyasal eğimine karşıt yönde olmak üzere biyolojik membranlardan taşınmasıdır.Biyolojik membranlarla yerleşik taşıyıcı proteinler aktif taşınmada görev yaparlar.