Yonca Tarımı Nasıl Yapılır?

👑 Yonca Tarımı: Kaba Yem Üretiminde Yüksek Protein Verimi ve Uzun Ömür

Yonca (Medicago sativa), hayvan beslenmesinde kritik öneme sahip, yüksek protein, mineral ve vitamin içeriğiyle bilinen çok yıllık bir baklagil yem bitkisidir. Yonca tarımı, doğru tesis edildiğinde tarlada 5 ila 10 yıl kalabilmesi, toprağı azotla zenginleştirmesi ve yılda 5-10 biçim verebilmesi nedeniyle en kârlı tarımsal yatırımlardan biridir.

İşte verimli ve uzun ömürlü bir yoncalık kurmanız için gereken temel adımlar ve dikkat edilmesi gereken noktalar:

1. İklim ve Toprak İstekleri

Yonca, uzun ömürlü bir bitki olduğu için doğru toprak seçimi hayati önem taşır.

• Toprak Seçimi: Yonca, derin, iyi havalanan ve iyi drenajlı toprakları sever. Kök sistemi 6-9 metreye kadar inebildiği için taban suyunun yüzeye yakın olduğu ve ağır killi topraklar yonca ömrünü kısaltır.

• pH Değeri: Toprak pH'sının 6.5 – 7.5 (nötr veya hafif alkali) aralığında olması, hem bitki gelişimi hem de Rhizobium bakterilerinin aktivitesi için zorunludur. Asitli topraklarda kireçleme yapılmalıdır.

• İklim: Soğuğa dayanımı yüksektir ancak yüksek verim için sıcak ve uzun bir büyüme mevsimi gerekir.

2. Toprak Hazırlığı ve Ekim Stratejisi

Yonca tohumları küçük olduğu için tohum yatağının çok hassas hazırlanması gerekir.

• Toprak Hazırlığı: Ekimden önce toprak derin sürülmeli, yüzeyi ince, düz ve sıkı hale getirilmelidir.

• Aşılama (İnokülasyon): Yoncanın toprağa azot bağlama yeteneğini kazanması için, tohumlar ekimden hemen önce özel Rhizobium aşı maddesi ile kaplanmalıdır. Bu işlem özellikle ilk kez yonca ekilen tarlalarda zorunludur.

• Ekim Zamanı:

  • Sonbahar (En İdeal): İlkbahar yabancı ot rekabeti riskini azalttığı için Ağustos sonu – Eylül ayında ekim tercih edilir.

  • İlkbahar: İlkbahar geç donları barlayarak Mart sonu – Nisan ayında ekilebilir.

• Ekim Derinliği ve Miktarı:

  • Ekim Derinliği: 1-2 cm. Çok derine ekim yapılmamalıdır.

  • Tohum Miktarı: Dekara 2 – 3 kg (sertifikalı tohum) kullanılır.

3. Gübreleme ve Su Yönetimi (Uzun Ömür Anahtarı)

Yonca, tarladan yüksek miktarda besin kaldırdığı için düzenli besleme (özellikle P ve K) gereklidir.

• Azot (N): Yonca, kendi azotunu bağladığı için ekim sonrası Azotlu gübreye ihtiyacı yoktur.

• Fosfor (P): Kök gelişimi için hayati öneme sahiptir. Tüm fosfor ihtiyacı ekimde taban gübresi olarak verilmelidir.

• Potasyum (K): Yüksek verim ve uzun ömür için en kritik elementtir. Yonca her biçimde topraktan çok fazla potasyum kaldırır. Bu nedenle her yıl toprak analizine göre Potasyum takviyesi yapılması, yonca tarlasının ömrünü uzatır.

• Sulama: Yonca suya çok ihtiyaç duyar. İklim koşullarına göre her biçimden sonra hemen sulama yapılmalı ve bir sonraki biçime kadar toprak nemli tutulmalıdır. Bu, biçim sayısını ve verimi maksimize eder.

4. Biçim Zamanı ve Yabancı Ot Mücadelesi

Yonca kalitesi ve tarlanın ömrü, doğru biçim zamanına bağlıdır.

• Yabancı Ot Mücadelesi: Özellikle ilk tesis yılında yabancı otlar büyük bir sorundur ve verimi düşürür. Ekim öncesi ve sonrası yabancı ot kontrolü için ruhsatlı ilaçlar kullanılmalıdır.

• İdeal Biçim Zamanı: En yüksek protein, enerji ve sindirilebilirlik oranının yakalandığı dönem, bitkilerin %10 çiçeklenme dönemine ulaştığı zamandır.

  • Erken Biçim: Protein oranını artırır ancak kök besin depolarını tüketir ve yoncalığın ömrünü kısaltır.

  • Geç Biçim: Lif oranı artar, besin değeri düşer ve sertleşme başlar.

• Biçim Yüksekliği: Yonca tarlasının uzun ömürlü olması için biçim, yeniden sürgün vermesini sağlayacak şekilde yerden 5-7 cm yüksekte bırakılmalıdır.

• Kurutma ve Balyalama: Biçilen yonca, yaprak kaybını önlemek için hızlı ve dikkatli kurutulmalı (güneşte yakılmamalı) ve uygun nem oranında balyalanmalıdır.