Yerkirazı (Physalis) Yetiştiriciliği Nasıl Yapılır?

Yerkirazı (Physalis) Yetiştiriciliği

Yerkirazı veya halk arasında bilinen adıyla Physalis, portakal rengi meyveleri ile tanınan ve taze tüketim, reçel, kurutma veya dekoratif amaçlarla kullanılan bir bitkidir. Tropikal ve subtropikal iklimlerde yetişir ve doğru ekim, bakım ve hasat yöntemleri ile yüksek verim sağlar.

İklim ve Ekolojik İstekler

• Yerkirazı, ılıman ve güneşli iklimleri sever.

• Donlara karşı hassastır; -2°C altındaki sıcaklıklarda zarar görebilir.

• Sıcak ve güneşli günlerde çiçeklenme ve meyve tutumu artar.

• Nemli ortamları sever ancak fazla nem hastalık riskini artırır.

Toprak Gereksinimleri

• İyi drene edilmiş, hafif tınlı veya kumlu-tınlı topraklar uygundur.

• Toprak pH’ı: 5.5–7.0

• Organik madde bakımından zengin topraklar kök gelişimini destekler.

• Su birikintisi oluşan ağır topraklarda kök çürümesi riski yüksektir.

Fidan ve Tohum Seçimi

• Yerkirazı genellikle tohumdan yetiştirilir, ancak fide de kullanılabilir.

• Sertifikalı ve sağlıklı tohumlar veya fideler tercih edilmelidir.

• Tohumlar iç ortamda veya serada çimlendirildikten sonra açık alana dikilir.

Dikim

Dikim Zamanı

• İlkbahar (Mart–Nisan) don riski geçtikten sonra dikim uygundur.

Dikim Aralıkları

• Sıra üzeri: 0.5–0.6 m

• Sıra arası: 0.8–1 m

• Bitki kompakt olduğu için sık dikim mümkündür.

Dikim Tekniği

• Çukurlar 20–30 cm derinlikte açılır ve organik madde ile desteklenir.

• Fide kök boğazı toprağın hemen üstünde olacak şekilde dikilir.

Sulama

• Yerkirazı düzenli sulamayı sever, özellikle çiçeklenme ve meyve bağlama döneminde sulama önemlidir.

• Damla sulama yöntemi tercih edilirse hem su tasarrufu sağlanır hem de yapraklar kuru kalır, bu da hastalık riskini azaltır.

Gübreleme

• Toprak analizi yapılmalı, eksik besinler tamamlanmalıdır.

• Azot: Sürgün ve yaprak gelişimi için ilkbahar başında

• Fosfor: Kök ve meyve gelişimi için dikim öncesi ve erken ilkbahar

• Potasyum: Meyve iriliği ve kalite için yaz aylarında

• Organik gübre: Her yıl uygulanmalıdır

Budama ve Destekleme

• Bitki çok dallanır ve yere yayılabilir; destek direkleri veya kafes kullanılabilir.

• Budama genellikle hastalıklı veya zayıf dalların temizlenmesi ile sınırlıdır.

• Hava sirkülasyonunu artırmak verimi ve meyve kalitesini artırır.

Hastalık ve Zararlılar

Yaygın Hastalıklar

• Mildiyö

• Külleme

• Yaprak lekesi

Zararlılar

• Yaprak bitleri

• Trips

• Meyve sineği

Mücadele

• Hastalıklı dalların budanması

• Düzenli ilaçlama ve biyolojik mücadele

• Sıkışıklığı önlemek için aralık ve destekleme

Hasat

• Yerkirazı meyveleri olgunlaştığında parlak turuncu renge dönüşür.

• Hasat elle yapılır ve meyveler kabuk içinde taze veya kurutma için toplanır.

• Taze tüketim ve işleme için olgun meyveler seçilmelidir.

Sonuç

Yerkirazı yetiştiriciliği, doğru iklim ve toprak seçimi, kaliteli tohum veya fide kullanımı, düzenli sulama ve gübreleme ile başarılı bir şekilde yapılabilir. Budama ve hastalık-zararlı yönetimi, yüksek verim ve kaliteli meyve elde etmek için kritik öneme sahiptir.