Kivi Yetiştiriciliği Nasıl Yapılır?
Kivi Yetiştiriciliğinde Uyulması Gereken Adım Adım Rehber
Kivi yetiştiriciliği, hem ekonomik değeri yüksek hem de uzun ömürlü bir meyve tarımıdır. Ancak iklim, toprak ve bakım koşulları oldukça önemlidir. İşte adım adım kivi yetiştiriciliği rehberi:
1. İklim ve Toprak Seçimi
-
İklim: Kivi, ılıman ve nemli iklimleri sever. Don olaylarına hassastır. Kış sıcaklığı -12°C’nin altına düşmemelidir, ilkbahar geç donları meyve tomurcuğunu etkiler.
-
Toprak: Derin, humusça zengin, iyi drene edilmiş topraklar tercih edilir. pH 5,5–7 arası idealdir. Su tutma kapasitesi yüksek, drenajı iyi topraklar verimi artırır.
2. Kivi Çeşidi Seçimi
-
Dişi ve Erkek Çeşitler: Kivi bitkileri dioiktir, yani erkek ve dişi ayrı bitkilerde bulunur. Meyve almak için 1 erkek 6–8 dişi oranı uygundur.
-
Popüler çeşitler: Hayward (dişi), Monty, Tomuri (erkek).
-
Tozlayıcılar: Arılar ve böcekler, çiçeklerin döllenmesini sağlar.
3. Dikim Zamanı ve Yöntemi
-
Dikim zamanı: Kış sonunda veya erken ilkbahar, don tehlikesi geçtikten sonra.
-
Dikim aralığı: Sıra arası 4–5 m, bitki arası 3–4 m.
-
Destek sistemi: Telli veya kafesli pergola sistemi kurularak tırmanıcı bitkiler desteklenir.
4. Sulama
-
Genç bitkiler: İlk 2–3 yıl düzenli sulama yapılmalı.
-
Olgun bitkiler: Kivi yüksek nem ister, fakat kök çürümesini önlemek için su birikintisinden kaçınılmalıdır.
5. Gübreleme
-
Azot (N): Yaprak ve gövde gelişimi için.
-
Fosfor (P) ve Potasyum (K): Çiçeklenme ve meyve tutumu için.
-
Organik gübre: Toprak yapısını iyileştirir, su tutma kapasitesini artırır.
6. Budama ve Bakım
-
Amaç: Hava sirkülasyonu sağlamak, meyve kalitesini artırmak, hastalıkları önlemek.
-
Yöntem:
-
Genç bitkilerde tepe ve yan sürgünler şekillendirilir.
-
Olgun bitkilerde yıllık budama ile meyve dalları korunur.
-
7. Hastalık ve Zararlılar
| Hastalık/Zararlı | Belirtiler | Önlem/Çözüm |
|---|---|---|
| Kök çürüklüğü | Yaprak sararması, bitki zayıflığı | Drenajı iyi toprak, fazla sulamadan kaçınma |
| Yaprak lekesi | Kahverengi lekeler | Hastalıklı yaprakları temizleme, fungisit uygulama |
| Örümcek akarları | Yapraklarda sararma ve dökülme | Düzenli kontrol, akarisit uygulama |
| Kivi sineği | Meyve içi zarar | Tuzaklar ve gerektiğinde insektisit uygulama |
8. Hasat ve Depolama
-
Hasat zamanı: Meyveler olgun ama sert iken toplanır (Ekim-Kasım).
-
Olgunlaşma: Toplanan meyveler depolarda olgunlaşır; oda sıcaklığında veya soğuk depolarda saklanabilir.
-
Depolama: 0–1°C, %85–90 nem ile 3–5 ay muhafaza edilebilir.
9. Ekonomik ve Pratik İpuçları
-
Kivi uzun ömürlüdür; uygun bakım ile 30–50 yıl verimli kalabilir.
-
Erkek ve dişi bitki oranına dikkat etmek verimi artırır.
-
Serin ve nemli iklimlerde, sulama ve budama düzenli yapılmalıdır.
-
Pergola sistemi, meyve kalitesini ve hasat kolaylığını artırır.
Kivi Yetiştiriciliği – Aylık Bakım ve Sulama Takvimi
| Ay | Yapılacak İşlemler | Amaç / Notlar |
|---|---|---|
| Ocak–Şubat | Don koruma önlemleri, budama planlaması | Pergola ve bitkilerin zarar görmesini önleyin, budama için plan hazırlayın. |
| Mart | Toprak hazırlığı, gübreleme (N-P-K), sulama başlatma | Toprak ısınmaya başladığında gübreleme ve sulama ile bitkileri uyarın. |
| Nisan | Çiçek tomurcukları kontrolü, destek telleri bakımı | Çiçeklenme öncesi hava sirkülasyonunu sağlayın, pergola ve destek sistemlerini kontrol edin. |
| Mayıs | Çiçeklenme ve meyve tutumu, sulama artırımı | Düzenli ve yeterli sulama ile meyve tutumunu artırın, gerekirse hafif gübreleme yapın. |
| Haziran | Meyve gelişimi, zararlı kontrolü | Örümcek akarları ve böcekleri kontrol edin, gerektiğinde biyolojik veya kimyasal mücadele uygulayın. |
| Temmuz | Sulama ve bakım devamı | Kurak dönemde sulamayı aksatmayın, yaprak kontrolü yapın. |
| Ağustos | Meyve olgunlaşmasına hazırlık, gübreleme (K) | Potasyum ile meyve kalitesini artırın, fazla yaprak ve yan sürgünleri temizleyin. |
| Eylül | Hasata hazırlık, sulama ve destek kontrolü | Meyveleri toplamak için gerekli hazırlıkları yapın, sulama devam etsin. |
| Ekim–Kasım | Hasat dönemi | Olgun ama sert meyveler toplanır. Depolama ve pazarlama planı yapılır. |
| Aralık | Dinlenme dönemi, budama | Hasat sonrası eski ve hastalıklı dallar temizlenir, pergola kontrol edilir. |
Ek Öneriler:
-
Sulama: Kivi nemli ortamı sever; damla sulama ile kök çürümesi riski azaltılır.
-
Budama: Yıllık budama ile hem verim hem de meyve kalitesi artırılır.
-
Hastalık ve zararlılar: Düzenli gözlem yaparak önlem alın; özellikle kök çürüklüğü ve örümcek akarlarına dikkat edin.
-
Gübreleme: Çiçeklenme öncesi ve meyve oluşumu döneminde dengeli N-P-K uygulanmalı.
- Modek
- ***@sorhocam.com
- ayhan arslan
- ***@sorhocam.com
