Topraksız Tarımda Sulama Sisteminin Ana Unsurları Nelerdir?

Topraksız tarım (hidroponik) sistemlerinde sulama sistemi, bitkilere yalnızca suyu değil, aynı zamanda hayati önem taşıyan tüm besin elementlerini de sağlamakla yükümlüdür. Bu sistemler, geleneksel tarımdaki gibi rastgele sulama yerine, hassas besin çözeltisi yönetimi üzerine kuruludur.

Sulama sisteminin ana unsurları (bileşenleri) şunlardır:

1. Besin Çözeltisi Hazırlama ve Depolama Üniteleri

Sistemin kalbi bu ünitedir; besin elementlerinin karıştırıldığı ve depolandığı yerdir.

• Besin Tankı (Rezervuar): Besin çözeltisinin hazırlandığı, depolandığı ve sistem boyunca dolaşmadan önce tutulduğu büyük depodur. (Geri dönüşümlü sistemlerde, dönen çözelti de buraya toplanır.)

• Besin Dozajlama Ünitesi (Fertigasyon Ünitesi): Konsantre haldeki ana besin stoklarından (Genellikle A, B ve pH düzenleyici C tankları) çözeltiye istenen miktarda besin elementini (EC ve pH'ı kontrol ederek) otomatik olarak ekleyen cihazdır.

• Hava Pompası ve Hava Taşı: Özellikle Derin Su Kültürü (DWC) gibi sistemlerde, bitki köklerinin oksijenlenmesini sağlamak için tanktaki çözeltiyi sürekli havalandıran ekipman.

2. Kontrol ve İzleme Üniteleri

Besin çözeltisinin kalitesini ve miktarını hassas bir şekilde yöneten elektronik bileşenlerdir.

• EC Metre (Elektriksel İletkenlik Ölçer): Çözeltideki toplam besin tuzu miktarını ölçer. Bu değer, bitkinin ne kadar besin tükettiğini ve çözeltiye ne kadar besin eklenmesi gerektiğini gösterir.

• pH Metre: Çözeltinin asitlik veya bazlık seviyesini ölçer. Besin elementlerinin bitki tarafından en iyi emildiği aralığı (genellikle pH 5.5-6.5) korumak için hayati öneme sahiptir.

• Zamanlayıcı (Timer): Sulama döngülerinin (pompanın ne zaman ve ne kadar süreyle çalışacağını) programlayan cihaz. Özellikle damla sulama ve NFT sistemlerinde önemlidir.

3. Dağıtım ve Dolaşım Üniteleri

Besin çözeltisini tanktan alıp bitkilerin kök bölgesine ulaştıran mekanik bileşenlerdir.

• Dalgıç Pompa: Besin tankının içinde yer alan ve çözeltiyi ana boru hattına basan cihaz.

• Ana Dağıtım Boru Hattı: Çözeltiyi tanktan alıp yetiştirme ünitelerine veya yan kollara taşıyan kalın boru hattı.

• Yan Kollar ve Damlatıcılar:

  • Damla Sulama Sistemlerinde: Çözeltiyi substrat torbalarına veya saksılara hassas bir şekilde bırakan küçük damlatıcılar (emitters).

  • NFT Sistemlerinde: Besin çözeltisini yetiştirme kanallarının içine sürekli veya aralıklı olarak akıtan borular.

• Drenaj Hattı (Geri Dönüş Hattı): Geri dönüşümlü sistemlerde (NFT, Damla Sulama) bitkiler tarafından emilmeyen fazla çözeltiyi toplayıp tekrar ana besin tankına geri getiren boru ve kanallar.

Bu unsurların tamamı, bitkinin ihtiyacı olan suyu ve besini en uygun zamanda ve en doğru konsantrasyonda kök bölgesine ulaştırmak için birlikte çalışır.