Baklagil Çeşitleri Nelerdir?

Baklagil (Leguminosae veya Fabaceae) çeşitleri, botanik olarak çok geniş bir ailedir ancak beslenme ve tarım açısından genellikle kuru taneli baklagiller, yağlı tohum baklagiller ve taze tüketilen baklagiller olmak üzere üç ana gruba ayrılır.

Bu çeşitler, yüksek protein, lif, vitamin ve mineral içerikleri nedeniyle insan ve hayvan beslenmesinde kritik öneme sahiptir.

🌱 Tüketim Amaçlarına Göre Ana Baklagil Çeşitleri

1. Kuru Taneli Baklagiller (Tane Baklagiller)

Bunlar, kuru olarak hasat edilip saklanan ve temel gıda maddesi olarak kullanılanlardır.

• Mercimek (Lens culinaris): Kırmızı, yeşil, kahverengi ve siyah çeşitleri bulunur. Hızlı pişmeleri ve yüksek protein içerikleriyle bilinir.

• Nohut (Cicer arietinum): Humus ve falafel gibi Akdeniz ve Ortadoğu mutfaklarının temelidir.

• Kuru Fasulye (Phaseolus vulgaris): Beyaz (dermason, horoz), barbunya, börülce, meksika fasulyesi (kidney), çalı fasulyesi gibi yüzlerce farklı çeşidi vardır.

• Bezelye (Pisum sativum): Kuru ve taze tüketilebilir. Kuru tanesi genellikle çorbalarda kullanılır.

• Bakla (Vicia faba): Hem taze hem de kuru olarak tüketilebilir.

• Börülce (Vigna unguiculata): Kuru tanesi ve yeşil kabuğu taze sebze olarak tüketilir.

🥜 2. Yağlı Tohum Baklagiller (Endüstriyel Baklagiller)

Bu gruptakiler, yüksek yağ oranları nedeniyle hem protein kaynağı hem de yağ ve yem sanayisinde kullanılır.

• Soya Fasulyesi (Glycine max): Dünyanın en önemli yağlı tohumudur. Yağı, soya sütü, tofu ve hayvan yemi üretiminde yaygın olarak kullanılır.

• Yer Fıstığı (Arachis hypogaea): Yüksek yağ ve protein içeriğine sahiptir. Yağ sanayisinde ve kuruyemiş olarak tüketilir.

🥦 3. Taze Tüketilen Baklagiller (Sebze Baklagiller)

Bunlar, olgunlaşmamış kapsülleri (kabukları) veya taze taneleri sebze olarak tüketilenlerdir.

• Taze Fasulye (Phaseolus vulgaris): Yeşil fasulye veya çalı fasulyesi olarak bilinir, olgunlaşmamış kabukları sebze olarak tüketilir.

• Taze Bezelye (Pisum sativum): Taze taneleri veya şeker bezelyesi (kabuğuyla birlikte) olarak tüketilir.

• Taze Bakla (Vicia faba): Olgunlaşmadan taze olarak sebze yemeği yapılır.

🌿 4. Yem ve Yeşil Gübre Baklagiller

Bu çeşitler, genellikle hayvan yemi olarak veya toprağın azot içeriğini zenginleştirmek için tarımda kullanılır (Azot tespiti özelliği sayesinde).

• Yonca (Medicago sativa): En önemli kaba yem bitkisidir.

• Fiğ (Vicia): Hayvan yemi ve yeşil gübre olarak kullanılır.

• Üçgül (Trifolium): Otlaklarda ve yem amaçlı kullanılır.