Elma Ağaçlarında Çinko Eksikliği Nedir, Nasıl Anlaşılır?

Elma ağaçlarında çinko eksikliği, özellikle genç sürgünlerin ve yaprakların gelişimini olumsuz etkileyen bir mikro besin eksikliğidir. Çinko, bitkilerde enzim aktivasyonu, protein sentezi ve hormon dengesi için kritik bir elementtir. Eksikliği erken fark edilmezse, verim ve kalite ciddi şekilde düşebilir. İşte detaylar:

Çinko Eksikliğinin Nedenleri

1. Toprak Özellikleri

   • Alkali (yüksek pH) ve kireçli topraklarda çinko bitki tarafından daha az alınır.

   • Organik madde ve nem düşükse çinko mobilitesi azalır.

2. Toprak İşlemesi ve Gübreleme

   • Aşırı fosforlu gübre kullanımı çinko alımını engeller.

   • Uzun süreli tek tip gübreleme eksikliğe yol açabilir.

3. İklim ve Sulama

   • Kuraklık çinko eksikliğini artırabilir.

   • Sulama düzensizliği kökten çinko alımını azaltır.

Belirtileri

Çinko eksikliğinin en belirgin etkileri şunlardır:

1. Yapraklarda Belirtiler

   • Küçük yapraklar, genellikle normalden daha açık renkte.

   • Yaprak damarları arasında kloroz (sararma) görülür.

   • Yapraklar genellikle dar, sivri ve kısmi deforme olur.

2. Sürgün ve Dal Gelişimi

   • Yeni sürgünler kısa ve bodur kalır.

   • "Roset yaprak formu" denilen sıkışık yaprak dizilimi oluşabilir.

3. Çiçek ve Meyve Üzerindeki Etkiler

   • Çiçeklenme az olabilir.

   • Meyve küçük, şekilsiz ve renklenmesi düzensiz olabilir.

   • Dal uçlarında meyve seti azalır.

Çözüm ve Önleme Yöntemleri

1. Toprak Analizi

   • Eksikliğin kesin tespiti için öncelikle toprak ve yaprak analizi yapılmalıdır.

2. Gübreleme

   • Çinko sülfat (ZnSO₄) toprak uygulaması.

   • Yaprak gübrelemesi olarak çinko sülfat veya EDTA chelate çinko spreyi.

3. Uygulama Zamanı

   • İlkbaharda tomurcuklar patlamadan önce yaprak spreyi.

   • Gerekirse meyve tutumundan sonra tekrar uygulama.

4. Toprak ve Sulama Düzeni

   • Organik madde ilavesi ve düzenli sulama ile çinko alımı artırılır.

💡 İpucu: Çinko eksikliği genellikle yaprakların ucundan başlayarak damar aralarındaki sararmayla fark edilir. Bu belirtiler dikkatlice gözlenirse, erken müdahale ile verim kaybı önlenebilir.