Mercimek Gübreleme Önerileri | Yüksek Verim İçin Etkili Gübreleme
Mercimekte verimi artırmak için gübreleme nasıl yapılmalı? Ekim öncesi, gelişim dönemi ve mikro besin desteğiyle tam gübreleme programı burada!
Mercimek Gübreleme Önerileri | Yüksek Verim İçin Doğru ve Etkili Gübreleme Rehberi
Mercimek (Lens culinaris), Türkiye’de yaygın olarak yetiştirilen, hem iç pazarda hem de ihracatta önemli yeri olan bir baklagil ürünüdür. Protein bakımından zengin olan bu bitki, aynı zamanda toprağa azot bağlayarak toprak kalitesini artırır. Ancak bu avantajlarına rağmen, yüksek verim elde etmek için doğru bir gübreleme programı şarttır.
Bu yazıda, mercimekte gübreleme nasıl yapılır, hangi gübreler hangi dönemde uygulanmalı, nelerden kaçınılmalı gibi soruların yanıtlarını bulacaksınız.
Mercimek Bitkisinin Besin Elementi İhtiyacı
Her ne kadar mercimek azot bağlayan bir baklagil olsa da, özellikle gelişim dönemlerinde şu besin maddelerine ihtiyaç duyar:
-
✅ Fosfor (P): Kök gelişimi, çiçeklenme ve azot bağlamayı artırır.
-
✅ Azot (N): İlk gelişme döneminde çıkışı ve kardeşlenmeyi destekler.
-
✅ Potasyum (K): Bitki dayanıklılığı, dane dolgunluğu ve kuraklığa direnç sağlar.
-
✅ Çinko (Zn): Özellikle İç Anadolu gibi çinko eksikliği görülen bölgelerde önemlidir.
Mercimek Gübreleme Tavsiyeleri
🔍 1. Toprak Analizi ile Başlayın
Gübreleme programına başlamadan önce mutlaka toprak analizi yaptırın. Bu, hangi besin maddelerinin eksik olduğunu doğru şekilde belirlemenizi sağlar.
🌱 2. Ekim Öncesi – Taban Gübrelemesi
Mercimek, genellikle sonbaharda (kışlık) veya ilkbaharda ekilir. Ekimle birlikte fosforlu gübre mutlaka verilmelidir.
Önerilen uygulama:
| Besin Maddesi | Miktar (Saf madde) | Gübre Önerisi |
|---|---|---|
| Fosfor (P₂O₅) | 6–8 kg/da | DAP (18-46-0): 20–25 kg/da |
| Potasyum (K₂O) | 4–6 kg/da | Gerekliyse 13-24-12 veya 15-15-15 kompoze |
| Azot (N) | 2–3 kg/da | Başlangıç için DAP veya Amonyum Sülfat (gerekiyorsa) |
📌 Not: Azot, simbiyotik bakteriler çalışmaya başlamadan önce düşük dozda verilebilir. Fazlası gereksizdir.
🌿 3. Üst Gübreleme (Gerekiyorsa)
Mercimek normal koşullarda ekimden sonra üst gübrelemeye ihtiyaç duymaz. Ancak gelişim zayıfsa ve yapraklarda açık yeşil-sarı renklenme varsa:
-
Amonyum Nitrat (%33 N): 5–10 kg/da
-
Yapraktan çinko uygulaması: Özellikle çinko eksikliği olan topraklarda
🌾 4. Rhizobium Aşılaması
Eğer arazide ilk kez mercimek ekiliyorsa, Rhizobium bakterisi ile tohum aşılaması yapılmalıdır. Bu, bitkinin azot bağlamasını ve verimini artırır.
💩 5. Organik Gübre (Opsiyonel)
-
İyi yanmış ahır gübresi: 2–3 ton/da
-
Ekim öncesi toprağa karıştırılmalı
-
Toprak yapısını iyileştirir, organik madde oranını artırır
Mercimek Gübreleme Tablosu (Özet)
| Dönem | Gübre Türü | Miktar (da başına) |
|---|---|---|
| Ekim öncesi | DAP (18-46-0) | 20–25 kg/da |
| Ekim öncesi | 13-24-12 veya 15-15-15 (opsiyonel) | 20–25 kg/da |
| Gelişim dönemi | Amonyum Nitrat (%33 N) (gerekiyorsa) | 5–10 kg/da |
| Ekim öncesi | Ahır Gübresi (opsiyonel) | 2–3 ton/da |
| Tohumla birlikte | Rhizobium bakterisi ile aşılama | 1 paket/20–25 kg tohuma |
Gübreleme Yaparken Dikkat Edilmesi Gerekenler
✅ Fazla azotlu gübre kullanmayın: Mercimek gibi baklagiller, köklerinde azot bağladığı için dışarıdan yüksek miktarda azot gerekmez.
✅ Toprağın pH'ı uygun olmalı (6–7 arası): Aşırı asitli veya alkali topraklarda besin alımı zorlaşır.
✅ Yağış sonrası gübre uygulamayın: Özellikle üst gübrelemelerde kayıp yaşanabilir.
✅ Çinko eksikliği varsa mutlaka giderilmeli. İç Anadolu Bölgesi gibi alanlarda yaygın bir sorundur.
- DENİZ
- ***@sorhocam.com