Verem Aşısı Nedir, Ne Zaman Yapılır?

Verem aşısı, dünyada yaygın olarak bulunan verem mikrobuna karşı korunma sağlayan bir aşıdır. Akciğer, kemik, böbrek veremi, menenjit, millier verem gibi veremlerde oldukça etkilidir. Bunun yanında cüzzam, mesane kanseri, alerjik hastalıklar gibi rahatsızlıklarda da etkili olmaktadır. Aşı verem aşısı olarak bilinmesine rağmen, tıpta BCG aşısı olarak adlandırılır. 

Verem aşısının özellikleri nedir?

Isı ve ışığa karşı dayanıksız olan BCG aşısı, cilt altına enjekte edilir. Aşı yapılan bölge alkollü pamukla silinmez. Enjektörle hava çekilmemesi gerekir. Bir yaşından küçük olan kişilere 0,05 cc, büyüklere 0,1 cc uygulama yapılır. Aşı lenfatik sistemle ve kanla patojen basilin yayılmasını önler. Koruyucu özelliği erişkinlerde %72,7, çocuklarda ise %85 oranında olduğu saptanmıştır. Aşı toz halinde kullanıldığından, bu şekilde oda sıcaklığında 30 gün, buzdolabında 2-8 derecede 2 yıl kadar etkisini korur. Kullanım aşamasında sulandırılarak, 6 saat içinde kullanılmalıdır. Aşının sulandırılması, kendi sulandırıcısı ile yapılmaktadır.

Verem aşısının yan etkileri nedir?

Bu aşının yan etkileri genellikle azdır. Aşı sonrasında görülen etkiler aşının dozu, aşı yapılan kişinin yaşı, aşılamanın yapıldığı yer ve aşı yapılan kişinin bağışıklık sistemiyle ilgilidir. Aşı yapılan kişilerde en sık lokal apseler ile boyun ve koltuk altı lenfadenopatiler görülür. Aşıdan 1-2 hafta sonra adenopatiler meydana gelebilir.

Bunlar tedavi gerektirmeden iyileşebilir. Adenopatiler büyük olursa cerrahi olarak çıkarılır. Bağışıklık sistemi baskılanmış olan kişilerin bu açıdan  izlenmesi gerekir.  

Verem aşısı ne zaman uygulanır?

Aşı bebekler iki ayını doldurduktan sonra uygulanmaktadır. Bu dönemde bebekler 2 kg dan daha zayıfsa, kilosu tamamlanana kadar beklenmelidir. Aşıdan 25-30 gün sonra aşı yapılan yerde sertlik meydana gelir. Daha sonra bu sertlik yerini sivilceyi andıran bir kızartıya bırakır. Kabarıklık zamanla kabuk bağlayarak, ardında iz bırakıp kaybolur. Bu belli bir zaman alsa da, genellikle fazla şikayete neden olmaz. Bazı hallerde aşının tutmama ihtimali olduğundan, test yapılarak kontrol edilmelidir. Tutmayan aşılar yeniden yapılmalıdır. Bebekler 4 aylık oluncaya kadar aşı uygulanabilir. Bu zaman geçirildiğinde, PPD testi yapılarak bebekte tüberküloz mikrobu aranmalıdır. Vücudundan bu mikrop bulunmuyorsa, aşı uygulanabilir. 

Verem aşısı kimlere uygulanmamalıdır?

• 2 kg altında bulunan çocuklara uygulanmamalıdır.
• Bağışıklık sistemini baskılayıcı ilaç kullanan kişilere uygulanmamalıdır.
• İmmün yetmezliği olanlarda uygulanmamalıdır.
• Hamilelere bu aşı yapılmamalıdır.

Verem aşısının etkinliği ne kadar sürer?

Aşının 5 yıl kadar koruyucu özelliği bulunmaktadır. Bu sebeple çocuklarda tekrar aşılama ihmal edilmemelidir.