Çayır Ve Mera Yönetimi Ders Notları

Çayır ve Mera Yönetimi Ders Notları

Çayır ve Mera Yönetimi, hayvancılıkla uğraşan toplumlar için oldukça önemli bir alandır. Bu alan, otlatma kaynaklarının verimli bir şekilde kullanılması ve sürdürülebilirliğinin sağlanması için çeşitli bilimsel ve pratik yöntemleri içerir. Çayır ve mera ekosistemlerinin doğru bir şekilde yönetilmesi, hem hayvanlar için kaliteli otlayacak alanlar sağlar hem de çevreyi korur. Aşağıda, Çayır ve Mera Yönetimi dersinde işlenen ana başlıklar ve bu başlıklarla ilgili temel bilgiler sunulmuştur:

1. Çayır ve Mera Tanımı

1.1. Çayır ve Mera Nedir?

• Çayır: Doğal otlaklar olup, sürekli otlatma yapılabilen, tarım dışı alanlarda yetişen ot ve otumsu bitkilerle kaplı alanlardır. Çayırlar, bitki örtüsünün çoğunlukla doğal olarak oluştuğu alanlardır.

• Mera: Hayvanların otlatma amacıyla kullanılan geniş alanlar olup, doğal veya yapay olarak düzenlenmiş olabilir. Çayır, mera terimiyle sıkça karıştırılmakla birlikte, mera daha geniş, işlenmiş ve yönetilen alanları kapsar.

1.2. Çayır ve Mera Türleri

• Doğal Çayır ve Mera: Ekosistem koşullarına dayalı olarak kendiliğinden gelişen ve genellikle ekolojik dengeyi bozmadan sürdürülen alanlardır.

• Yapay Çayır ve Mera: İnsan müdahalesi ile oluşturulmuş, genellikle otlatma için en uygun bitki türlerinin ekildiği alanlardır. İyi bir yapay mera yönetimi, verimliliği artırabilir.

2. Çayır ve Mera Ekosistemleri

2.1. Ekosistem Bileşenleri

• Toprak: Çayır ve mera alanlarındaki toprak, otlatma için elverişli olmalı ve bitkilerin besin ihtiyacını karşılayacak kadar verimli olmalıdır.

• Bitki Örtüsü: Mera ve çayırda otlatmaya uygun bitkiler yetişmelidir. Bu bitkiler, hayvanların besin ihtiyaçlarını karşılayacak türlerden seçilmelidir.

• Hayvanlar: Çayır ve mera ekosisteminde en önemli faktör hayvanlar olup, doğru türlerin ve sayının belirlenmesi gereklidir. Aksi takdirde aşırı otlatma ya da yanlış hayvan türü seçimi, ekosistemi bozabilir.

• İklim: Çayır ve mera alanlarının büyümesi için uygun iklim koşulları gereklidir. Bu, yağış miktarı, sıcaklık ve diğer çevresel faktörlere bağlıdır.

2.2. Çayır ve Mera Bitki Toplulukları

Çayır ve mera alanlarında bulunan bitki toplulukları, çevresel koşullar (iklim, toprak yapısı, su durumu vb.) ve yönetim biçimine göre çeşitlenir. Bitkiler genel olarak otlar, çalılar ve ağaçlar olarak sınıflandırılabilir.

• Yerli Bitki Toplulukları: Bu bitkiler, doğal olarak bölgelerde yetişen ve çevresel koşullara dayanıklı türlerdir.

• Yerli Olmayan Bitki Türleri: İnsan tarafından ithal edilen ve belirli mera yönetimi koşulları altında yetişen bitkiler.

3. Çayır ve Mera Yönetimi

3.1. Mera Yönetiminin Temel İlkeleri

Mera yönetimi, bitki örtüsünü koruyarak ve sürdürülebilir otlatma sağlayarak hem verimliliği artırmaya hem de çevreyi korumaya odaklanır. Başlıca ilkeler şunlardır:

1. Sürdürülebilirlik: Toprağın ve bitkilerin bozulmadan, doğal dengeyi koruyarak otlatma yapılması.

2. Biyolojik Çeşitlilik: Bitki çeşitliliği korunmalı, tek bir türün baskın hale gelmesinden kaçınılmalıdır.

3. Toprak Koruma: Toprağın erozyona karşı korunması, otlatma baskısının toprağa zarar vermemesi sağlanmalıdır.

4. Zamanlı Otlatma: Otlatma dönemlerinin belirlenmesi ve hayvanların doğru zamanlarda merada olması gereklidir.

5. Geri Kazanım: Toprak ve bitki örtüsünün bozulduğu durumlarda yeniden düzenleme ve iyileştirme yapılmalıdır.

3.2. Otlatma Türleri

• Serbest Otlatma: Hayvanlar, geniş alanlarda serbestçe otlatılır. Bu yöntem, bazı durumlarda çevresel bozulmalara yol açabilir.

• Kontrollü Otlatma: Hayvanlar, belirli bir alan içinde ve belirli bir süre boyunca otlatılır. Bu, bitkilerin yenilenmesine ve toprak koruma önlemlerine daha uygun bir yöntemdir.

3.3. Otlatma Planlaması

Otlatma planlaması, hayvanların meralarda verimli bir şekilde otlatılmasını sağlamak için yapılan bir dizi etkinliktir. Planlama, şunları içerir:

• Hayvan Sayısının Belirlenmesi: Mera kapasitesine uygun hayvan sayısının belirlenmesi gerekir.

• Mera Alanlarının Bölünmesi: Farklı alanlarda değişik otlatma süreleri uygulayarak, bitki örtüsünün tahribatını engellemek.

• Dinlenme Periyotları: Mera alanlarına otlatma yapılmadığı dinlenme dönemleri tanımlanmalıdır. Bu, bitki örtüsünün yenilenmesine yardımcı olur.

4. Çayır ve Mera İyileştirme Teknikleri

4.1. Toprak İyileştirme

Toprağın verimliliği, su tutma kapasitesi, pH değeri ve organik madde miktarı gibi özellikler, çayır ve mera alanlarının verimini etkiler. Bu yüzden toprak iyileştirme, verimliliği artırmak için önemlidir.

• Toprak İşleme: Toprağın havalandırılması ve su geçişinin iyileştirilmesi için toprak işleme yöntemleri kullanılır.

• Kireç Uygulaması: Asidik topraklarda pH seviyesinin düzenlenmesi için kireç uygulanabilir.

4.2. Bitki İyileştirme

Çayır ve mera bitkilerinin verimliliğini artırmak için bitki türlerinin seçilmesi ve bakımı önemlidir. Başlıca iyileştirme yöntemleri:

• Yerli Bitki Türlerinin Seçimi: Yerli bitkiler, iklim ve toprak koşullarına daha uygun oldukları için verimli bir otlak sağlar.

• Yapay Çayır Yapımı: Uygun topraklarda, hayvanlar için yüksek verimli otlar ekilebilir. Bu işlem, özellikle çayır alanlarının verimsiz olduğu durumlarda kullanılır.

• Fosfor ve Azot Takviyesi: Toprağın besin maddelerini artırarak otlatmanın verimliliğini artırmak için kullanılabilir.

4.3. Mera Rehabilitasyonu

Mera alanları zamanla aşırı otlatma veya çevresel bozulmalar nedeniyle verimsiz hale gelebilir. Bu durumda yapılması gerekenler:

• Toprak Erozyonunun Önlenmesi: Erozyonun önlenmesi için toprak koruma önlemleri alınır, ağaçlandırma veya bitki örtüsü ile koruma yapılabilir.

• Yeni Bitki Türlerinin Ekimi: Tahrip olmuş alanlarda yeni bitki türleri ekilerek mera yeniden kullanılabilir hale getirilir.

5. Çayır ve Mera Ekosistemlerinde Karşılaşılan Sorunlar

5.1. Aşırı Otlatma

Aşırı otlatma, bitki örtüsünün aşırı tüketilmesi ve toprak yapısının bozulmasına yol açabilir. Bu, ekosistemi uzun vadede tahrip eder ve verimliliği düşürür.

5.2. Erozyon ve Toprak Kaybı

Aşırı otlatma ve uygun olmayan toprak yönetimi, toprak erozyonuna yol açabilir. Erozyon, toprak kaybına ve ekosistem dengesinin bozulmasına neden olur.

5.3. Su Kaynaklarının Azalması

Mera alanlarının kötü yönetilmesi, su kaynaklarının tükenmesine veya kirlenmesine yol açabilir. Su kaynaklarının korunması ve yönetilmesi oldukça önemlidir.

Çayır ve Mera Yönetimi Ders Notları

Arkadaşlar bu içerik sizlere pdf formatında sunulmuştur çayır ve mera yönetimi hakkında geniş bilgi sunan bir kaynaktır.

https://docs.google.com/file/d/0B98fAj0-ZwJwdEEyNHh5UXAyUXM/edit

https://docs.google.com/file/d/0B98fAj0-ZwJwQzFIbnF5Y2xWZEE/edit?usp=sharing