Bitkilerde Magnezyum Elementinin Önemi Nelerdir?

MAGNEZYUM

Bitkilerin Magnezyum (Mg2+) Alımı: Bitkiler magnezyumu Mg2+iyonu şeklinde alırlar. Bitkilerin magnezyum alımı üzerine;

1. 1) Ortamda bulunan iyonların cinsi: Ortamda K+ ve NH4’ün fazla bulunması Mg alınımını olumsuz etkiler. Benzer etki Mg+2 ve Mn+2 arasında da bulunmakta olup Mn+2 konsantrasyonu arttıkça Mg+2 alınımı azalmaktadır. Ortamdaki NO-3 iyonları ise Mg+2 alınımı üzerine olumlu etki yapmaktadır.
2. 2) Transpirasyon oranı: Transpirasyon oranı ile Mg alımı arasında doğrusal ilişki vardır.
3. 3) Gelişme ortamının pH’sı: Genel olarak bazı bitkilerde pH<5 olduğunda Mg alımı azalır.
4. 4) Ortam sıcaklığı: Sıcaklık artışıyla Mg alımı artar. Kalsiyumun aksine Mg+2 iyonları floemde hareketlidir (mobildir).Bu nedenle Mg yaşlı yapraklardan genç yapraklara doğru taşınır. Özellikle meyvelerde besin elementi sağlanması floem yoluyla olduğu için meyvelerin K ve Mg içerikleri Ca içeriklerinden daha yüksektir.

Bitkilerin Magnezyum İçerikleri: Bitkilerin Mg içerikleri kuru madde ilkesine göre %0.15–1,0 arasında değişir. Çoğu bitki için yeterli miktar %0.25’dir. Tahılların Mg içerikleri sebzeler, meyveler ve baklagillere göre düşüktür. Bitkilerde Mg çoğunlukla;•Hücre özsuyunda inorganik tuzlar şeklinde •Klorofil molekülünün yapı maddesi olarak Protoplazmada bileşikler şeklinde bulunur. Mg bitkilerin yaprak ve tohumlarında öteki organlara göre daha fazla bulunur.

Bitkilerde Magnezyumun Metabolik İşlevleri: Bitkilerde Mg’un %70’inden fazlası malat ve sitrat şeklindedir, bunlar çözünebilir durumda olduğu için kolaylıkla difüzyon edilebilir, bir bölümü de oksalat ve pektat şeklinde bulunur bu bileşikler çözünemez oldukları için difüzyon edilemezler. Yeşil bitki yapraklarında Mg’un en önemli işlevi klorofil moleküllerinde merkezi atom olarak yer almasıdır. Protein sentezinde de Mg etkilidir. Mg, hücre çekirdeğinde DNA ve RNA sentezinde dolaylı olarak etkilidir. Ortamda yeteri kadar bağımsız Mg’un bulunmaması yada ortamda gereğinden fazla K+’un bulunması durumunda Protein sentezinin durduğu belirlenmiştir. Ayrıca inorganik fosforun (Pi)ADP’ ye bağlanmasında görev yapan enzimin işlevleri için mutlaka Mg’a gereksinim vardır

Bitkilerin Mg Kaynakları

a) Magnezyum Kaynağı Olarak Toprak: Toplam Mg içerikleri, yağışlı yörelerdeki kaba tekstürlü topraklarda % 0.1, kurak ve yarı kurak yörelerde Mg içerikleri yüksek ana materyalde oluşmuş ince tekstürlü topraklarda % 4 geniş sınırlar içerisinde değişir. Besin çözeltisinde ise Mg+2 miktarları ise 30-100 mg/L arasındadır. Genel olarak 24 mg/L bitkilerin beslenmelerini karşılamaya yetecek miktardır. Mg topraklarda; Dolomit, Olivin, Serpantin gibi primer minerallerin yapısında olduğu gibi, Vermikulit İllit Montmorillonit Klorit gibi kil minerallerinin yapılarında yer alır. Magnezyum toprakta, değişebilir, değişemez ve suda çözünebilir olmak üzere üç şekilde bulunur. Bitkiler suda çözünebilir Mg den yararlanırlar.

b) Magnezyum Kaynağı Olarak   Gübreler: Katyon  değişim  kapasiteleri  ve  bazik elementlerle doygunluk yüzdeleri düşük asit tepkimeli kumlu topraklarda Mg noksanlığının görülme olasılığı yüksektir. Fazla miktarda uygulanan N ve K’lu gübrelerle toprak çözeltisinde K+ ve NH4+ iyonları Mg2+ iyonları ile rekabete girerek Mg2+ alınımını engellemektedir. Dünyada Mg’lu gübrelerin tüketimi giderek yaygınlaşmaktadır. Mg’lu gübreler içerisinde Magnezyum sülfatlar (Epsom tuzu % 9.8, Kiserit % 17.5) ve Magnezya ( % 55) en çok kullanılan Mg’lu gübrelerdir. Sulama suyuna karıştırılarak yada püskürtülerek uygulamalarda; Epsom tuzu, Magnezyum klorür ( % 9) ve Magnezyum nitrat (%16) çok kullanılan gübrelerdir. Ahır gübresiyle de toprağa önemli miktarlarda Mg verilmektedir. Çünkü hayvanlar yedikleri yemlerdeki çok az bir bölümünü vücutlarında tutmakta geriye kalan büyük bir bölümü dışkı şeklinde dışarıya atılmaktadır.