Bitki Fizyolojisi Ders Notları

Bitki Fizyolojisi Ders Notları

Üniversite düzeyinde Bitki Fizyolojisi ders notları ve özetleri. Fotosentezden hormonlara kadar sınav odaklı içeriklerle biyoloji öğrenimini kolaylaştırın

1. Giriş ve Temel Kavramlar

• Fizyoloji: Canlıların yapısı ile işlevleri arasındaki ilişkileri inceleyen bilim

• Bitki Fizyolojisi: Bitkilerde gerçekleşen metabolik olayları, büyüme, gelişme, su-madde taşınımı, fotosentez, solunum gibi süreçleri ele alır

• Bitki fizyolojisinin tarım, biyoteknoloji, ekoloji ile ilişkisi

2. Hücre, Doku ve Organ Yapısı

• Bitki hücresinin yapısı: hücre duvarı, plazma membran, organeller (kloroplast, mitokondri, vakuol, çekirdek, endoplazmik retikulum, Golgi, vb.)

• Doku sistemleri: Meristem dokular (apikal, lateral), örtü dokuları, iletim dokusu (ksilem & floem), temel dokular

• Organ yapıları: Kök, gövde, yaprak, çiçek — bunların anatomik özellikleri

3. Su-Madde Alımı ve Taşınımı

• Difüzyon, osmoz, plasmoliz, deplazmoliz

• Su potansiyeli (ψ), turgor basıncı, ozmotik basınç

• Kökten su alımı: aktif ve pasif mekanizmalar

• Ksilem içindeki su taşınımı: kohezyon-tutunma teorisi

• Transpirasyon (terleme): stomalar, kutikula, gövdeden kayıplar

• Minerallerin topraktan alımı: iyon taşınımı, aktif transport

• Madde taşınımı: ksilem ve floemde taşınan maddeler

4. Fotosentez

• Işık reaksiyonları: fotosistem I & II, elektron taşıma zinciri, ATP sentezi, NADPH üretimi

• Karanlık reaksiyon(lar): Calvin döngüsü (CO₂ fikse edilmesi, PGA, GAP, RuBP rejenerasyonu)

• Fotosenteze etki eden faktörler: ışık yoğunluğu, CO₂ konsantrasyonu, sıcaklık, su stresi

• C3, C4, CAM fotosentez çeşitleri

• Fotosentez verimliliği, fotoinhibisyon

5. Solunum

• Aerobik solunum: glikoliz, sitrik asit döngüsü (Krebs), elektron taşıma ve oksidatif fosforilasyon

• Anaerobik solunum (fermante): etanol fermantasyonu, laktik asit fermantasyonu

• Solunuma etki eden çevresel faktörler

• Solunum hızının bitki metabolizmasına etkisi

6. Organik Madde Taşınımı

• Kaynak – Sink ilişkisi

• Floemde taşınım: ezme-basınç teorisi

• Metabolitlerin taşınması

7. Büyüme, Gelişme ve Hormonlar

• Büyüme: hücre bölünmesi + uzaması

• Gelişme: farklılaşma, organizasyon

• Bitki hormonları / büyüme düzenleyicileri: auxin, gibberellin, sitokinin, etilen, absisik asit, brassinosteroidler

• Fitokrom sistemi, fotoperiyodizm, vernalizasyon

• Tropizmalar, nastiler, fototropizm, jonomotor hareketler

8. Stres Fizyolojisi

• Abiyotik stresler: su stresi (kuraklık), tuz stresi, sıcaklık stresi (yüksek/düşük), ışık stresi, oksidatif stres

• Bitkinin stresle başa çıkma mekanizmaları: osmoregülasyon, antioksidan savunma sistemi, stres proteinleri

• Biyotik stres etkenleri: patojenler, zararlılar — bitkinin savunma tepkileri, sistemik direnç

9. Diğer Konular

• Azot metabolizması: nitrat indirgenmesi, amonyak asimile edilmesi

• Kemosentez (bazı mikroorganizmalarla ilişkili)

• Çimlenme, dormansi (dinlenme), tohum fizyolojisi

• Yaşlanma (senesens), hücresel yıkım

10. Özet / Sınav İçin İpuçları

• Temel kavramlar (difüzyon, osmoz, potansiyeller) iyi bilinmeli

• Fotosentez & solunum süreçlerinin adım adım mekanizmalarını çizerek çalış

• Hormonların etkisi ve etkileşimleri ezber değil kavrayarak öğrenilmeli

• Stres fizyolojisi ve adaptasyon mekanizmaları pratiğe dönük sorular çıkabilir

• Konular arasında karşılaştırmalar (örneğin C3 vs C4, fotosentez vs solunum) sınavda çıkabilir