Kompoze Gübreler Nelerdir?

Birden fazla bitki besin maddesini bir arada bulunduran gübrelerdir. Kompoze gübre içindeki bitki besin maddeleri  azot, fosfor, potasyum sırasına göre  yüzde  olarak ifade edilir. Mesela kısaca 3-15 adı verilen 15-15-15 terkibindeki bir kompoze  gübrenin  100 kilogramında, 15 kilogram saf azot + 15 kilogram fosfor + 15 kilogramda potasyum var demektir.

Kompoze  gübreler  birkaç  çeşit bitki  besin  maddesini  birlikte içerdiklerinden  çiftçiler  çeşitli gübreleri  ayrı  ayrı alma, taşıma, depolama  ve  tarlaya verme  zorluklarından kurtulmuş  olur. Daha az  emek ve  zaman  harcayarak  ekonomi ve kolaylık sağlanır.

Buna karşılık  kompoze  gübrelerin kapsadıkları bitki besin maddeleri oranının  ekilecek bitkinin  ihtiyacına her zaman tam olarak uygun  olmaması, kullanımında sınırlayıcı  bir faktör olarak ortaya çıkar. Ayrıca gübredeki  besin maddelerinin ayrı zamanlarda ve farklı metotlarla uygulanmasının gerektiği durumlarda da, kompoze  gübre kullanılması uygun olmayabilir.

Yurdumuzun çeşitli  topraklarında genellikle azot ve fosfor az, potasyum ise yeterli miktarda bulunduğu için kullanılacak kompoze  gübrelerin  çoğunlukla potasyum ihtiva  etmeyen  gübreler  olması  gerekmektedir.  Bünyesinde her üç besin maddesini yani azot, fosfor un yanında potasyum eksikliği analizlerle tespit edilen sahalarda kullanılmalıdır.

Kompoze gübrelerin kullanımıyla ilgili olarak

Kompoze  gübrelerde  aranılacak  önemli özellik, bu  gübrelerdeki  fosforun  suda  erirlik  derecelerinin  yüksek  olması gerektiğidir. Suda eriyebilir fosfor miktarı yüksek olan kompoze gübre diğerlerine tercih edilmelidir.

Türkiye'nin çeşitli bölgelerindeki topraklarında genellikle potasyum  besin maddesi yeterli miktarlarda bulunduğundan kullanılacak kompoze gübreler çoğunlukla  içinde potasyum bulunmayan  kompoze gübreler olması gerekir.

Tarladan alınan  toprak    örneklerinin  analiz  sonuçlarına  göre  toprakta azot  ve  fosfor  yanında potasyum  eksikliği de görülüyorsa o zaman içinde azot, fosfor ve potasyum bulunduran kompoze gübreler kullanılmalıdır.

Kompoze gübrelerin her yıl kullanılması sonucu bazı tarlalarda fosfor fazlalığı oluşmaktadır. Bu nedenle       toprak analizi sonucunda fosforlu gübreye ihtiyaç yok ise kompoze gübreler yerine diğer azotlu gübrelerin       kullanılması gerek üretici ve gerekse ülke açısından daha ekonomik ve verimli olur.

Kompoze  gübrelerin  içinde  bulunan  bitki  besin  maddeleri  miktarı  ekilecek bitkinin  isteğine  her zaman uygun olmayabilir. Az olabilir, istenenden çok olabilir.

Kompoze  gübrenin  içinde bulunan bitki  besin maddeleri  iklime  ve  toprağın  özelliğine  göre  ayrı ayrı  ve  farklı usullerle verilmesi gerekiyor olabilir. Kompoze gübrelerde besin maddeleri bir arada olduğundan bu imkansızdır.

Kompoze gübrelerdeki azotun tamamı amonyum formunda olabildiği gibi bir kısmı nitrat formunda bulunabilir. İçeriğindeki fosforun tamamı suda erir durumda olanlar yanında, bir kısmı sitratta erir form da olan gübreler de vardır.

Kompoze gübreler: NPK formunda olup, en çok tüketilenleri 15-15-15, 20-20-0, DAP (18-46-0)