Gübreleme Nasıl Yapılır? Hangi Gübre Ne Zaman Ve Nasıl Kullanılır?
TGübreleme zamanlaması ve yöntemleri hakkında detaylı bilgi edinin. Azot, fosfor, potasyum ve mikro element gübreleri ne zaman, nasıl ve hangi bitkilerde kullanılır öğrenin. Tarımda doğru gübreyi, doğru zamanda ve doğru şekilde kullanmak; ürün verimini artırmanın, kaliteyi yükseltmenin ve çevreye zarar vermemenin temelidir. Aşağıda senin için gübrelemede "Ne zaman, ne şekilde, nasıl ve hangisi?" sorularının cevabını bitki besin elementi bazında ve uygulama şekilleriyle birlikte sade bir dille özetliyorum:
✅ 1. Azotlu Gübreler (N)
🔹 Ne için?
-
Yaprak, gövde ve yeşil aksam gelişimi için
🔹 Ne zaman? -
Büyüme döneminde, özellikle erken gelişim evresinde
🔹 Nasıl? -
Üst gübreleme (toprağa serpilerek)
-
Damla sulama ile
🔹 Hangi form? -
Üre, Amonyum Nitrat, CAN (Kalsiyum Amonyum Nitrat)
🔸 Not: Fazla azot kullanımı, bitkide yatma, hastalık ve kalite düşüklüğüne neden olabilir.
✅ 2. Fosforlu Gübreler (P)
🔹 Ne için?
-
Kök gelişimi, çiçeklenme ve enerji transferi
🔹 Ne zaman? -
Ekim veya dikim öncesinde (taban gübresi olarak)
🔹 Nasıl? -
Toprak altına, köke yakın verilmelidir (band yöntemi ideal)
🔹 Hangi form? -
DAP (Diamonyum Fosfat)
-
TSP (Triple Süper Fosfat)
🔸 Not: Fosfor toprakta sabitlenebilir; fazla kireçli topraklarda dikkatli kullanılmalı.
✅ 3. Potasyumlu Gübreler (K)
🔹 Ne için?
-
Meyve kalitesi, su dengesi ve hastalık direnci
🔹 Ne zaman? -
Meyve tutumu öncesi ve meyve gelişim sürecinde
🔹 Nasıl? -
Taban ve üst gübreleme (sulamayla da verilebilir)
🔹 Hangi form? -
Potasyum Sülfat, Potasyum Nitrat
-
(Potasyum Klorür klor hassas bitkilerde önerilmez)
✅ 4. Mikro Elementler (Çinko, Demir, Bor, vb.)
🔹 Ne için?
-
Hücre bölünmesi, çiçeklenme, meyve tutumu, klorofil üretimi
🔹 Ne zaman? -
Eksiklik görüldüğünde veya öncesinde (erken gelişim dönemi)
🔹 Nasıl? -
Yapraktan püskürtme en hızlı ve etkili yöntemdir
🔹 Hangi form? -
Çinko Sülfat, Demir Şelatları (EDDHA, DTPA), Boraks
✅ 5. Kompoze (Birleşik) Gübreler (NPK)
🔹 Ne için?
-
Dengeli besin desteği (özellikle sebzeler ve meyve ağaçlarında)
🔹 Ne zaman? -
Ekim öncesi ve gelişim dönemlerinde
🔹 Nasıl? -
Taban veya üst gübreleme
🔹 Hangi form? -
15-15-15, 20-20-0, 25-5-10 gibi formüller
📅 Uygulama Takvimine Göre Özet
Dönem | Hangi Gübreler? | Uygulama Şekli |
---|---|---|
Ekim/Dikim Öncesi | Fosfor (TSP, DAP), Kompoze NPK | Taban gübreleme, bant yöntemi |
Fide/Gelişme Başlangıcı | Azot (Üre, CAN), Mikro elementler | Üst gübreleme, yapraktan uygulama |
Çiçeklenme Dönemi | Fosfor, Mikro element (bor, çinko) | Yapraktan veya topraktan |
Meyve Gelişimi | Potasyum (KNO₃, K₂SO₄), Mikro | Sulamayla veya serpme |
Olgunluk Dönemi | Potasyum ağırlıklı, Azot azaltılır | Damla sulama veya üstten |
💡 Uygulama Şekilleri
Yöntem | Ne zaman? | Hangi gübre için? |
---|---|---|
Serpme (elle veya makineyle) | Genelde üst gübrelemede | Azot, NPK |
Bant yöntemi | Ekim öncesi | Fosfor, Kompoze |
Yaprak uygulaması | Eksiklik görülürse | Mikro elementler |
Damla sulamayla | Tüm dönemlerde | Suda çözünür NPK, mikro |
Yaygın sulamayla (yağmurlama/salma) | Alternatif olarak | Sıvı gübreler |
🚨 Dikkat Edilmesi Gerekenler
-
Toprak analizi yapmadan gübre uygulaması önerilmez.
-
Aşırı gübreleme tuzlanma, kök yanması ve çevre kirliliğine neden olabilir.
-
Zamanlama, gübrenin etkisini belirler. Yanlış dönemde verilen gübre boşa gider.
-
Özellikle yağış öncesi veya sulama sonrası gübreleme etkiyi artırır.
- menderes tayfundağı
- ***@sorhocam.com
- MEHMET OĞUZ
- shu***@hotmail.com