Bezelye Gübrelemesi: Doğru Gübre Seçimi İle Verimi Artırın

Bezelye Gübrelemesi Nasıl Yapılır?

Bezelye, baklagiller familyasından olan ve toprağa azot bağlama yeteneğiyle bilinen bir bitkidir. Bu özellik, bezelyenin gübreleme ihtiyacını diğer sebzelere göre farklı kılar. Ancak, bezelyenin yüksek verim elde etmesi ve sağlıklı gelişebilmesi için doğru gübreleme yöntemlerinin uygulanması önemlidir. Bezelye gübrelemesi, bitkinin büyüme dönemine göre farklı gereksinimlere sahip olup, doğru zamanlama ve uygun gübre türü seçimi ile verimi artırmak mümkündür.

Bu makalede, bezelye gübrelemesinin nasıl yapılması gerektiğini, hangi gübrelerin kullanılacağını ve gübreleme zamanlamasının nasıl ayarlanması gerektiğini adım adım açıklayacağız.

 

1. Bezelye Gübrelemesinin Önemi

Bezelye bitkisi, genellikle azotlu gübrelemeye daha az ihtiyaç duyar, çünkü baklagiller köklerinde bulunan bakteri ile havadaki azotu toprakla bağlar ve bu şekilde beslenir. Ancak, yeterli besin alımı ve yüksek verim elde edebilmek için toprağın doğru besin maddelerine sahip olması gerekir. Bezelye yetiştiriciliğinde gübreleme, toprakta eksik olan besin maddelerini tamamlar ve bitkinin sağlıklı büyümesini sağlar.

 

2. Bezelye Bitkisi İçin Gübreleme İhtiyaçları

Bezelye, özellikle azot ihtiyacını kendi köklerinde bulunan Rhizobium bakterileri aracılığıyla karşılar. Ancak, fosfor, potasyum ve mikro besin maddeleri gibi diğer besin öğelerine de ihtiyaç duyar. Bezelyenin sağlıklı gelişebilmesi için aşağıdaki besin öğelerinin toprakta yeterli miktarda bulunması gereklidir:

• Azot (N): Bezelye, azot ihtiyacını kısmen kendi köklerindeki bakterilerden sağlar. Ancak, azotlu gübreler fazla kullanıldığında bu doğal azot bağlama süreci engellenebilir. Azot, bezelye için esasen gereksizdir ve sadece toprakta azot eksikliği durumunda uygulanmalıdır.

• Fosfor (P): Fosfor, kök gelişimini ve çiçeklenmeyi teşvik eder. Fosfor eksikliği, bitkilerin zayıf gelişmesine ve düşük verime yol açabilir.

• Potasyum (K): Potasyum, bitkilerin su dengesini düzenler, hastalıklara karşı direnç kazandırır ve meyve kalitesini artırır. Potasyum eksikliği, bitkilerin zayıf ve sağlıksız olmasına yol açabilir.

• Kalsiyum (Ca): Kalsiyum, hücre duvarlarını güçlendirir ve bitkilerin genel sağlığını destekler.

• Mikro Besinler: Çinko, bor, demir gibi mikro besinler, bezelyenin sağlıklı gelişmesi için gereklidir. Bu besin öğelerinin eksikliği, büyüme geriliğine yol açabilir.

 

3. Bezelye Gübrelemesi İçin Zamanlama

Bezelye gübrelemesinin doğru zamanlaması, bitkinin sağlıklı gelişmesi ve yüksek verimli hasat almanız için kritik öneme sahiptir. Gübreleme genellikle üç aşamada yapılır:

 

a. Ekim Öncesi

Bezelye ekimi öncesinde, toprağa organik gübreler eklemek iyi bir fikirdir. Organik gübreler, toprağın yapısını iyileştirir, besin maddelerini dengeler ve topraktaki mikroorganizmaları destekler. Ayrıca, fosfor ve potasyum içeren gübreler toprak hazırlığı aşamasında eklenmelidir. Bu, kök gelişimini teşvik eder ve bitkinin büyümesini destekler.

 

b. Büyüme Dönemi

Bezelye büyümeye başladığında, azotlu gübrelerin fazla kullanılmasından kaçınılmalıdır. Çünkü, fazla azot kullanımı, bitkilerin azot bağlama kabiliyetini engelleyebilir ve aşırı yaprak büyümesine yol açabilir. Ancak, fosfor ve potasyum içeren gübreler bu dönemde kullanılabilir. Fosfor, köklerin güçlenmesine yardımcı olur, potasyum ise bitkilerin hastalıklara karşı direncini artırır.

 

c. Çiçeklenme Dönemi

Bezelyenin çiçeklenmeye başladığı dönemde, kalsiyum ve potasyum içeren gübreler kullanılarak meyve kalitesi artırılabilir. Ayrıca, mikro besin takviyeleri de kullanılabilir. Bu, meyve kalitesini artırır ve bitkilerin daha sağlıklı büyümesini sağlar.

 

4. Bezelye İçin Kullanılacak Gübre Türleri

Bezelye bitkisi için kullanılacak gübre türleri, toprak analizine ve bitkinin gelişim aşamasına göre seçilmelidir. İşte bazı yaygın gübre türleri:

 

a. Organik Gübreler

Bezelye için organik gübreler, toprak sağlığını iyileştiren ve besin maddelerinin sürekliliğini sağlayan en doğal seçeneklerdir. Kompost, iyi dekompoze olmuş hayvan gübresi (özellikle koyun, inek veya tavuk gübresi) organik gübreler arasında sayılabilir. Organik gübreler, toprağın pH değerini düzenlemeye ve mikroorganizma faaliyetlerini desteklemeye yardımcı olur.

 

b. Kimyasal Gübreler

Kimyasal gübreler, belirli besin maddelerini doğrudan sağlar ve hızlı etki eder. NPK gübreleri (azot, fosfor, potasyum) bezelye yetiştiriciliğinde yaygın olarak kullanılır. Ancak, kimyasal gübre kullanırken dikkat edilmesi gereken en önemli nokta, aşırı kullanımdan kaçınılması gerektiğidir.

 

c. Mikro Besin Takviyeleri

Bezelye bitkileri, mikro besinlere de ihtiyaç duyar. Çinko, bor, mangan gibi mikro besinlerin eksikliği bitkilerin gelişimini olumsuz etkileyebilir. Bu yüzden, gerektiğinde mikro besin takviyeleri içeren gübreler kullanılabilir.

5. Bezelye Gübrelemesinde Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Azotlu Gübrelerin Fazla Kullanımı: Bezelye, azotu havadan bağladığı için azotlu gübrelerin fazla kullanımı, bitkilerin köklerinde bakteri aktivitesini olumsuz etkileyebilir. Bu durum, fazla yaprak gelişimine yol açar ancak düşük verimle sonuçlanabilir.

• Toprak Testi: Toprağınızın pH seviyesini ve besin içeriğini belirlemek, doğru gübreleme için önemlidir. Bezelye, hafif asidik topraklarda (pH 6.0-6.5) daha verimli büyür.

• Gübre Miktarı: Aşırı gübreleme, toprağın besin dengesini bozabilir ve bitkilerin sağlığını olumsuz etkileyebilir. Gübre miktarını, toprak analizine göre belirlemek önemlidir.

• Sulama: Gübreleme sonrası düzenli sulama yapmak, gübrelerin toprağa karışmasını ve bitkiler tarafından emilmesini sağlar.

 

6. Bezelye Gübreleme Takvimi Önerisi

Bezelye için önerilen gübreleme takvimi şu şekilde olabilir:

• Ekim Öncesi: Organik gübre ve fosfor-potasyum karışımları (toprak hazırlığı)

• Büyüme Dönemi: Fosfor ve potasyum içeren gübreler

• Çiçeklenme Dönemi: Potasyum, kalsiyum ve mikro besin takviyeleri

 

7. Sonuç

Bezelye gübrelemesi, sağlıklı büyüme ve yüksek verimli bir hasat elde etmek için doğru bir şekilde yapılmalıdır. Bezelye bitkisi, azot ihtiyacını kendi köklerindeki bakteriler aracılığıyla karşıladığı için fazla azotlu gübrelerden kaçınılmalıdır. Ancak, fosfor, potasyum ve mikro besinler gibi diğer besin öğeleri, bezelyenin verimliliğini artırır. Toprak testi yaparak gübreleme planınızı belirlemek ve doğru zamanlamayla gübre uygulamak, verimli bir bezelye hasadı elde etmenizi sağlar.