Ceviz Gübrelemesi Nasıl Yapılır?

Ceviz (Juglans regia) ağaçlarında gübreleme, ağacın yaşına, verim hedefine ve en önemlisi toprak analizi sonuçlarına göre yapılmalıdır. Doğru gübreleme yönetimi, hem yüksek verim hem de kaliteli, dolgun iç ceviz elde etmek için kritik öneme sahiptir.

İşte ceviz ağacı gübrelemesinin temel prensipleri ve aşamaları:

🌳 Ceviz Ağacı Gübrelemesi Nasıl Yapılır? Verim ve Kaliteyi Artırma

Ceviz, derin kök sistemine sahip olmasına rağmen, besin elementlerine karşı hassastır ve beslenme yetersizliği verimde büyük kayıplara yol açar. Gübreleme, Azot (N), Fosfor (P), Potasyum (K) ve Çinko (Zn) elementlerine odaklanır.

1. Temel Kural: Toprak ve Yaprak Analizi

Fındık ve diğer meyve ağaçlarında olduğu gibi, cevizde de en doğru gübreleme miktarı ve çeşidi, 3-4 yılda bir yapılacak toprak analizi ve yıllık yaprak analizi sonuçlarına göre belirlenir. Yaprak analizi, ağacın gerçekten hangi besinleri aldığını gösterir.

2. Azot (N) Gübrelemesi (Büyüme ve Verim)

Azot, sürgün büyümesini, yaprak alanını ve dolayısıyla potansiyel meyve miktarını belirleyen en önemli elementtir.

• Zamanlama: Azot, kışın yağışlarla yıkanma riskini azaltmak için üçe bölünerek uygulanmalıdır:

  1. İlk Uygulama (Mart Sonu - Nisan Başı): Uyanma döneminde hızlı bir başlangıç için toplam Azotun yaklaşık %40'ı verilir.

  2. İkinci Uygulama (Mayıs Sonu - Haziran Başı): Hızlı büyüme ve meyve tutumu döneminde, kalan Azotun yaklaşık %30'u verilir.

  3. Üçüncü Uygulama (Temmuz Başı): Meyve dolumu ve gelecek yılın tomurcuk oluşumunu desteklemek için son %30'luk kısım verilir.

• Uygulama Şekli: Gübre, ağacın gövdesine yakın değil, taç izdüşümüne (dalların bittiği hizaya) eşit olarak dağıtılmalı ve sulama ile toprağa indirilmelidir.

• Kullanılan Gübreler: Amonyum Nitrat veya Üre tercih edilebilir.

3. Fosfor (P) Gübrelemesi (Kök ve Enerji)

Fosfor, özellikle genç ağaçlarda güçlü kök gelişimi, çiçeklenme ve enerji transferi için gereklidir.

• Zamanlama: Fosfor, toprakta yavaş hareket ettiği için, yıllık ihtiyacın tamamı %100 oranında, kış sonunda veya erken ilkbaharda taban gübresi olarak verilmelidir.

• Uygulama Şekli: Ağacın taç izdüşümüne uygulanır ve toprakla karıştırılır.

• Önemli Not: Ceviz ağaçlarında, Fosforun toprağa karışması zor olduğu için, her yıl değil, 3-4 yılda bir toprak analizine göre yüksek dozda verilmesi daha verimli olabilir.

4. Potasyum (K) Gübrelemesi (İç Doluluk ve Dayanıklılık)

Potasyum, meyve doluluğunu (iç kalitesini), ağacın soğuk ve hastalıklara karşı direncini artırır.

• Zamanlama: Potasyum ihtiyacının da Fosfor gibi kış sonu veya erken ilkbaharda taban gübresi olarak verilmesi önerilir.

• Kullanılan Gübreler: Potasyum Sülfat tercih edilir. Potasyum Klorür (KCl) klor içeriği nedeniyle genellikle önerilmez.

5. Mikro Besin Yönetimi (Çinko ve Bor Hayati Öneme Sahiptir)

Ceviz, mikro besin eksikliklerine karşı çok hassastır.

A. Çinko (Zn) Eksikliği (En Sık Görülen Sorun)

• Önem: Cevizde en sık görülen ve verimi en çok düşüren eksiklik Çinko'dur. Eksiklik, küçük yapraklılık, sararmalar ve sürgünlerin bodur kalması (rozetleşme) şeklinde görülür.

• Mücadele: En etkili yöntem yapraktan uygulamadır.

  • Erken Dönem: İlkbaharda sürgünler 15-20 cm boya ulaştığında, Çinko Sülfat veya şelatlı Çinko ile yapraktan uygulanır. Uygulama, eksikliğin derecesine göre tekrarlanabilir.

B. Bor (B) Eksikliği

• Önem: Polen canlılığı, çiçeklenme ve meyve tutumu için kritik öneme sahiptir. Bor eksikliği, meyve dökülmesine neden olabilir.

• Mücadele: Çiçeklenme döneminden hemen önce yapraktan uygulama ile takviye edilmelidir.

6. Gübreleme Uygulama Şekli

1. Yüzey Uygulaması: Gübreler, ağacın taç izdüşümüne serpildikten sonra, üzerleri hafifçe çapalanarak toprağa karıştırılmalı ve mutlaka sulama veya yağış ile aktif hale getirilmelidir.

2. Derin Uygulama: Özellikle Fosfor ve Potasyum gibi yavaş hareket eden besinler için, ağacın taç izdüşümünde açılan 20-30 cm derinliğindeki çukurlara gübre konulup kapatılması (band veya cep yöntemi), gübrenin kök bölgesine ulaşımını hızlandırır.

3. Damla Sulama: Eğer damla sulama sistemi varsa, Azotlu ve çözünebilir Potasyumlu gübreler fertigasyon (sulama suyuyla gübreleme) yoluyla, bölünmüş dozlarda ve çok daha verimli bir şekilde uygulanabilir.

Özet Gübreleme Takvimi