Fidan Dikimi Ne Zaman Ve Nasıl Yapılır?

Fidan Dikimi

Fidanlar genel olarak sonbaharda yaprak dökümü ile, ilkbaharda ağaçlara su yürümesine kadar geçen devrede dikilirler. En uygun dönem kışı yumuşak geçen yerlerde sonbaharda, kışı sert geçen yerlerde ise ilkbaharda dikmektir. Fidanlar ilkbaharda gövdelerine su yürümeden önce yerlerine dikilmiş olmalıdırlar. Kışı çok sert olmayan kurak bölgelerde sonbahar dikimi daha iyi sonuç verir. Bunun nedeni sonbaharda dikilen fidanların kış yağışlarıyla gelecek mevsimdeki kök gelişmesine hazırlamaktır. Çünkü fidanların kökleri +5oC'de çalışmaya başlar ve ilkbaharda uyanma ve sezon boyunca gelişme buna bağlı olarak istenen oranda ve kuvvette gerçekleşir.

Dikimi yapılacak olan fidanların köklerindeki yaralı ve kırık kısımlar makas ile temizlenir (özellikle odunsu kökler). Bu sayede söküm sırasında zarar görmüş kök parçaları kesilerek temizlenmiş olur. Ancak kök temizliği ya da kök tuvaleti olarak adlandırılan bu işlemde kılcal ve ince kökler kesilmez ve sağlıklı bir biçimde bırakılır. Dikim öncesi köklerin aşırı bir biçimde kesilmesi fidanın tutması ve ileriki dönemlerde gelişimini doğrudan etkilemektedir.

Daha sonra bir kap içerisinde hazırlanan ilaçlı suya(100 lt suya 400 gr Captan + 100 gr Benlate veya 100 lt suya 400 gr Captan + 100 gr Derosal) fidan kökleri daldırılarak kök hastalıklarına karşı önlem alınır. Son yıllarda toprak kökenli bakteriyel hastalıklara karşı NOGALL adlı biyolojik preparatın kullanımı da yaygınlaşmaktadır. Eğer NOGALL kullanılacaksa yukarıda adı geçen fungusitler kullanılmaz çünkü söz konusu fungusitler biyolojik preparatların etkinliğinin ortadan kalkmasına veya azalmasına neden olabilir.

Açılmış olan çukurlar içerisine, toprak yüzeyindeki taze tavında olan toprakla bir kümbet yapılır ve fidan kökleri bu kümbet üzerine oturtulur. Fidan aşı noktası dikim tahtasının ortasına ve hakim rüzgara karşı olacak şekilde yerleştirilmelidir. Aşı noktası kesinlikle toprak altında kalmamalı,5 parmak yukarıda olmalıdır.

Fidan uygun şekilde dikim için açılmış olan çukura yerleştirildikten sonra toprağın üst yüzeyinden alınan 3-4 kürek kuru toprak çukurun dip kısmına konur. Fidan çukura dik olarak yerleştirilir, kök ve çukur tamamen kuru toprakla örtülür. Üzerine ayakla bastırılarak köklerin toprakla kaynaşması sağlanır. Ancak bu işlem sırasında aşırı bir biçimde fidan çukuru içindeki toprağın ezilmemesi gerekir. Aşı yerinin toprak seviyesinin 5 parmak üzerinde olmasına dikkat edilir. Bu şekilde dikilen fidan çukuruna dikimden hemen sonra 20-25 litre can suyu verilir.

İlkbaharda dikilen fidan toprak seviyesinden 90 cm yüksekte, lider olacak sürgüne ait gözün hemen üzerinden az eğimli bir şekilde budama makasıyla kesilir.

Sonbahardaki fidan dikiminde ise aşırı rüzgar alan yerlerde iki kademeli tepe kesimi yapılmalıdır. Dikim yapıldıktan hemen sonra fidan toprak seviyesinden 120 cm yüksekte tepe kesimi yapılır. İkinci kademede ise ilkbaharda yine toprak seviyesinden 90 cm yüksekte tepe kesimi yapılarak fidanın sezon öncesi yapılması gereken tepe kesimi tamamlanmış olur. Tepesi kesilen fidanlara %2'lik Bordo Bulamacı veya Benomyl 50 WP (250 gr-300 gr/100 lt su) uygulanır. Bu uygulama hem kesim noktasını hem de fidan üzerinde bulunan gözleri belirli ölçüde hastalıklara karşı koruyabilmektedir.