Boyun Fıtığı (Servikal Disk Hernisi) Nedir?
Boyun fıtığı, tıbbi adıyla Servikal Disk Hernisi, omurganın boyun bölgesindeki (servikal omurga) omurlar arasında bulunan disklerin yapısının bozulması ve sinirlere baskı yapması durumudur.
İşte boyun fıtığının tanımı, oluşma nedenleri ve tipik belirtileri:
🦴 Boyun Fıtığı (Servikal Disk Hernisi) Nedir?
1. Tanım ve Mekanizma
Boyun omurgası, yedi adet omurdan oluşur. Bu omurların arasında, omurgaya esneklik ve şok emilimi sağlayan intervertebral diskler bulunur.
-
Diskin Yapısı: Disk, dışta sert, lifli bir halkadan (anulus fibrosus) ve içte jel benzeri yumuşak bir çekirdekten (nucleus pulposus) oluşur.
-
Fıtıklaşma: Boyun fıtığı, diskin dış halkasının yırtılması veya zayıflaması sonucu, içindeki jel benzeri çekirdeğin dışarı doğru taşması veya kayması durumudur.
-
Ağrı Kaynağı: Dışarı taşan bu disk maddesi, omurilik kanalından çıkan ve kollara doğru ilerleyen sinir köklerine baskı yaparak ağrı, uyuşma ve güç kaybına neden olur.
2. Oluşma Nedenleri
Boyun fıtığının ana nedeni genellikle diskteki yıpranma ve yaşlanma olsa da, bazı faktörler bu durumu hızlandırabilir:
-
Yaşlanma ve Dejenerasyon: Yıllar geçtikçe diskler su içeriğini kaybeder, elastikiyeti azalır ve yırtılmaya daha yatkın hale gelir.
-
Travma: Kaza, düşme veya spor yaralanmaları sonucu boyuna gelen ani darbeler (örneğin kamçılama tipi yaralanma).
-
Yanlış Duruş (Postür): Uzun süre boyunca bilgisayar başında öne eğik oturmak, cep telefonuna bakarken başı sürekli eğmek (Text Neck Sendromu), boyun omurları üzerindeki baskıyı artırır.
-
Ağır Kaldırma veya Yanlış Hareketler: Boyuna aşırı yük bindiren aktiviteler.
-
Genetik Faktörler: Bazı kişiler genetik olarak disk hastalıklarına daha yatkın olabilir.
3. Tipik Belirtiler
Belirtiler, fıtığın hangi sinir köküne ne kadar baskı yaptığına bağlı olarak değişir.
| Belirti Türü | Açıklama |
| Boyun Ağrısı | Ağrı genellikle boyundan başlar ve omuzlara doğru yayılır. Hareketle (özellikle başı döndürmekle) artar. |
| Kola Yayılan Ağrı (Radikülopati) | Sinir sıkışmasının en belirgin işaretidir. Şiddetli, elektrik çarpması veya yanma hissi şeklinde ağrı, omuzdan kola, ön kola ve parmaklara kadar yayılır. |
| Uyuşma ve Karıncalanma | Etkilenen sinirin beslediği kol, el veya parmak bölgesinde hissedilen iğnelenme veya uyuşukluk. |
| Kas Güçsüzlüğü | Sinir köküne baskı devam ederse, kolda ve elde tutma gücünde zayıflık veya his kaybı görülebilir. |
| Baş Ağrısı | Fıtık, boyun kaslarında gerginliğe neden olursa başın arka kısmına yayılan gerilim tipi baş ağrısı oluşabilir. |
4. Tedavi Yaklaşımı
Boyun fıtıklarının çoğu, cerrahi olmayan tedavilerle iyileşir:
-
İlaç Tedavisi: Ağrı kesiciler ve kas gevşeticiler.
-
Fizik Tedavi: Boyun ve omuz kaslarını güçlendirme ve germe egzersizleri.
-
İstirahat: Kısa süreli dinlenme (hareketsiz kalmamak şartıyla).
Şiddetli vakalarda veya sinir baskısı kalıcı hasar riski taşıyorsa cerrahi müdahale gerekebilir.
Bu belirtilerden hangilerini yaşıyorsunuz? Eğer ağrınız çok şiddetliyse veya kolunuzda güç kaybı hissediyorsanız, vakit kaybetmeden bir Fizik Tedavi veya Beyin ve Sinir Cerrahisi uzmanına görünmeniz önemlidir.