Çilek Tohumu Çimlendirme Nasıl Yapılır?

🍓 Çilek Tohumu Çimlendirme Rehberi

Çilek tohumu çimlendirme (Fragaria x ananassa), fide yetiştirmeye göre daha zahmetli bir süreçtir ve sabır gerektirir. Ancak özel çeşitleri (örneğin alpin çilekleri) veya büyük miktarlarda fide üretmek için idealdir. Başarılı çimlenme için en kritik adım soğuk katlama (stratifikasyon) işlemidir.

1. 🥶 Soğuk Katlama (Stratifikasyon) İşlemi

Çilek tohumları, doğal ortamda kış şartlarını taklit eden bir soğuk döneme ihtiyaç duyar. Bu işlem tohumun uyku halini kırarak çimlenmeye hazır hale gelmesini sağlar.

1. Tohumu Hazırlama: Tohumları bir gece boyunca ılık suda bekletin.

2. Ortamı Hazırlama: Küçük bir kilitli poşet içine nemli (ancak ıslak olmayan) sfagnum yosunu, vermikülit, torf veya kağıt havlu yerleştirin.

3. Yerleştirme: Tohumları bu nemli ortamın içine yayın. Poşetin ağzını hafifçe açık bırakarak hava sirkülasyonu sağlayın.

4. Soğutma: Poşeti alıp buzdolabının sebzelik bölümüne yerleştirin. Sıcaklık 0°C ile 4°C arasında olmalıdır.

5. Süre: Tohumların türüne ve tazeliğine bağlı olarak buzdolabında 4 ila 6 hafta tutulmalıdır.

2. 🌱 Çimlendirme Ortamının Hazırlanması

Soğuk katlama süresi dolduktan sonra tohumlar ekime hazır hale gelir.

• Tohum Tepsisi: Steril tohum tepsileri, viyoller veya küçük saksılar kullanın.

• Harç: Çilek tohumları çok hassas olduğu için steril, ince ve gevşek bir tohum çimlendirme harcı veya torf-perlit karışımı kullanın. Bahçe toprağı kullanmaktan kaçının, zira hastalık ve yabancı ot tohumu riski yüksektir.

• Sulamak: Harcı tamamen nemlendirin, fazla suyun akmasını sağlayın.

3. ☀️ Tohum Ekimi ve Bakım

Çilek tohumları ışıkta çimlenen türlerdir (pozitif fotoblastik).

1. Ekim: Tohumları, hazırlanan harcın üzerine, birbirine değmeyecek şekilde dikkatlice serpin.

2. Toprak Örtüsü: Tohumların üzerini toprakla kapatmayın. (Veya çok ince bir tabaka vermikülit serpebilirsiniz.) Işık almaları çimlenme için önemlidir.

3. Nem ve Işık: Tepsiyi şeffaf bir kapakla kapatın veya streç film ile gergin bir şekilde örtün. Bu, içeride yüksek nem (mini sera etkisi) yaratır.

4. Yerleştirme: Tepsiyi bol ışık alan, doğrudan güneş almayan bir yere koyun. İdeal sıcaklık 18°C ile 24°C arasındadır.

5. Sulama: Kapağın altında nem sürekli olmalıdır. Sulama ihtiyacı oluşursa, tepsinin altından su vererek (alttan sulama) toprağın üst yüzeyindeki tohumların yerinden oynamasını engelleyin.

6. Çimlenme Süresi: Koşullara bağlı olarak çimlenme 2 ila 6 hafta sürebilir.

4. 🪴 Fidelerin Şaşırtılması (Şaşırtma)

Çimlenen ve gerçek yapraklarını çıkaran fideler, daha büyük bir saksıya veya viyole alınmaya hazır demektir.

1. Zamanlama: Fide, iki veya üç adet gerçek yaprak çıkardığında şaşırtmaya hazırdır. (İlk çıkanlar kotiledon yapraklarıdır.)

2. Taşıma: Çilek fideleri narindir. Köklere zarar vermemek için küçük bir çubuk (kokteyl çubuğu vb.) yardımıyla fideleri nazikçe taşıyın.

3. Yeni Ortam: Fideleri tek tek, besin değeri yüksek büyütme harcı içeren daha büyük viyollere veya saksılara dikin.

4. Sertleştirme: Fideleri açık alana veya bahçeye almadan önce, dış ortam koşullarına alıştırmak için 'sertleştirme' sürecinden geçirin. İlk başta günde birkaç saat dışarı çıkarıp yavaş yavaş süreyi artırın.

Çilek tohumundan yetiştirilen fidelerin ilk yıl çiçek açmaması veya çok küçük meyve vermesi normaldir. Asıl verim genellikle ikinci yıl başlar.