Armut Yaprak Uyuzu Nedir? Zararları Ve Mücadele Yöntemleri

Armut yaprak uyuzu (Eriophyes pyri), özellikle armut ağaçlarında görülen mikroskobik boyutlardaki bir akar (mite) türüdür. Gözle görülmesi zor olan bu zararlı, armut yapraklarında oluşturduğu kabarcık ve deformasyonlarla tanınır. Türkiye’nin birçok bölgesinde yaygın olarak görülür ve kontrol edilmediğinde verim kaybına neden olur.

🌿 Armut Yaprak Uyuzu Nedir?

Armut yaprak uyuzu, Eriophyidae familyasına ait, yaklaşık 0.2 mm boyunda çok küçük bir zararlıdır. Genellikle yaprakların alt yüzeyinde yaşar ve bitki özsuyunu emerek beslenir.

Kışı ağaç kabukları, göz araları ve tomurcuk pulları altında geçirir. İlkbaharda gözler açıldığında aktif hale gelir ve yapraklara geçerek zarar vermeye başlar. Yılda 4–5 döl verebilir, bu da popülasyonun hızla artmasına yol açar.

🍃 Armut Yaprak Uyuzunun Zararları

Armut yaprak uyuzu, bitki özsuyunu emerek hem doğrudan hem de dolaylı zarar verir.
En belirgin etkileri yaprak deformasyonu ve fotosentez kaybıdır.

📌 Başlıca zararları:

1. Yaprakların üst yüzeyinde kabarcıklar ve şişkinlikler oluşur.

2. Kabarcıkların alt kısmında beyaz veya kahverengi keçemsi dokular görülür.

3. Yapraklar bükülür, kıvrılır ve zamanla kurur.

4. Fotosentez azalır, ağaç zayıflar ve gelişme yavaşlar.

5. Meyve tutumu azalır, ürün kalitesi düşer.

Yoğun bulaşmalarda yaprakların büyük bölümü zarar gördüğü için meyve verimi %30–40’a kadar düşebilir.

🔍 Armut Yaprak Uyuzu Belirtileri

Zararlının erken tespiti için yapraklarda düzenli kontroller yapılmalıdır.
Belirtiler şunlardır:

• Yaprak üst yüzeyinde kabarcık veya ur benzeri şişkinlikler vardır.

• Yaprak alt yüzeyinde beyaz, sonra kahverengi keçemsi tabaka oluşur.

• Genç sürgünlerde gelişme geriliği görülür.

• İleri dönemlerde yapraklar kurur ve dökülür.

⚙️ Armut Yaprak Uyuzu ile Mücadele Yöntemleri

1. Kültürel Mücadele

• Budama sırasında enfekte olmuş dallar kesilip imha edilmelidir.

• Bahçe temizliği düzenli yapılmalı, ağaç dipleri havalandırılmalıdır.

• Kış aylarında ağaç gövdeleri üzerindeki kabuklar kazınıp yakılmalıdır.

• Aşırı azotlu gübrelemeden kaçınılmalıdır; bu zararlının çoğalmasını teşvik eder.

2. Biyolojik Mücadele

Doğal düşmanların korunması, zararlının popülasyonunu baskı altında tutar.
Başlıca doğal düşmanlar:

• Typhlodromus pyri

• Amblyseius spp.
  Bu faydalı akarlar, armut yaprak uyuzu nimfleriyle beslenir.
  Kimyasal ilaçlar kullanılacaksa, bu türlerin zarar görmemesi için seçici ilaçlar tercih edilmelidir.

3. Kimyasal Mücadele

Zararlı popülasyonu yüksek seviyeye ulaştığında kimyasal mücadele yapılabilir.

• Kış sonu (tomurcuklar uyanmadan önce) yağlı preparatlarla kış ilaçlaması yapılmalıdır.

• İlkbaharda yapraklarda ilk kabarcıklar görüldüğünde uygun akarisitler (mite ilaçları) kullanılabilir.

• Aynı etken maddeye sürekli maruz kalmamak için ilaç rotasyonu uygulanmalıdır.

⚠️ Uyarı: Kimyasal mücadele mutlaka ziraat mühendisi önerisiyle ve entegre mücadele prensiplerine uygun yapılmalıdır.

🌱 Sonuç

Armut yaprak uyuzu, küçük boyutuna rağmen armut ağaçlarında önemli ekonomik zararlara yol açan bir akar türüdür.
Etkili bir mücadele için:

• Erken teşhis,

• Budama ve bahçe temizliği,

• Doğru ilaçlama zamanı büyük önem taşır.

Entegre mücadeleyle hem çevre korunur hem de yüksek kaliteli ürün elde edilir.

🔎 Anahtar Kelimeler:

• Armut yaprak uyuzu

• Armut yaprak uyuzu nedir

• Armut yaprak uyuzu ile mücadele

• Armut yaprak uyuzu zararları

• Armut zararlıları

• Armut yaprak hastalıkları