Fatiha Suresi İle İlgili Hadisi Şerifler

Fâtiha Sûresi'nin İslâm'daki merkezi önemi nedeniyle, Peygamber Efendimiz (s.a.v.)'in bu sure hakkındaki pek çok sahih hadisi bulunmaktadır. Bu hadisler, Fâtiha'nın faziletini, namazdaki yerini ve manevi şifa yönünü vurgular.

İşte en önemli ve sahih kaynaklarda (Buhârî ve Müslim gibi) geçen hadislerden bazıları:

1. Namazın Temel Şartı Olması

Bu, Fâtiha Sûresi hakkındaki en temel ve fıkhî önemi olan hadistir.

'Fâtihatü'l-Kitâb (Kitab'ın açılışı/özü olan Fâtiha) okunmadıkça, namaz olmaz.'

(Sahih-i Buhârî, Ezân, 38; Sahih-i Müslim, Salât, 40; Sünen-i Ebû Dâvûd, Salât, 132; Sünen-i Tirmizî, Salât, 69)

• Açıklama: Bu hadis, Fâtiha Sûresi'nin namazın her rekâtında okunmasının gerekliliğine (Hanefi mezhebi dışındaki cumhura göre rüknü/şartı olduğuna) delil kabul edilir. Namazın geçerliliği, büyük ölçüde bu sûrenin okunmasına bağlı kılınmıştır.

2. Kur'an'ın En Büyük Sûresi Olması (Seb'u'l-Mesânî)

Peygamberimiz (s.a.v.), Fâtiha Sûresi'nin Kur'an'daki eşsiz konumunu belirtmiştir.

Ebû Saîd İbnu'l-Muallâ (r.a.) anlatıyor:

Resûlullah (s.a.v.) bana dedi ki:'Mescid'den çıkmadan önce sana Kur'an'ın en büyük sûresini öğreteyim mi?' (Öğreteyim Ya Resûlallah, dedim.) Şöyle buyurdu:

'O,'Elhamdülillahi Rabbi'l-âlemîn'dir. O, tekrarlanan yedi âyettir (Seb'u'l-Mesânî) ve bana verilen yüce Kur'ân'dır.'

(Sahih-i Buhârî, Tefsir (Hicr), 2)

• Açıklama:

  • En Büyük Sûre: Fâtiha, ayet sayısı veya uzunluğuyla değil, içerdiği tevhid, hamd, ibadet, yardım dileme ve doğru yolun tarifi gibi manevi değerler bütünüyle bu unvanı almıştır.

  • Seb'u'l-Mesânî (Tekrarlanan Yedi Ayet): Bu, Fâtiha'nın hem yedi ayet oluşuna hem de her namazda tekrar tekrar okunmasına işaret eden Kur'ân-ı Kerim'deki Hicr Sûresi 87. ayetine bir göndermedir.

3. Namazda Allah ile Kul Arasındaki Konuşma (Hadis-i Kudsî)

Bu hadis-i kudsî (anlamı Allah'a, sözleri Peygamber'e ait olan hadis), Fâtiha okunurken Allah ile kul arasında geçen manevi diyaloğu açıklar.

Resûlullah (s.a.v.) şöyle buyurmuştur:

'Allahu Teâlâ buyurdu ki:'Namazı (Fâtiha'yı kastederek) kulumla aramda ikiye ayırdım. Yarısı benim, yarısı kulumundur. Kuluma istediği verilecektir.'

• Kul:'Hamd, âlemlerin Rabbi Allah'a aittir' dediği zaman, Allah:'Kulum bana hamdetti,' der.

• Kul:'Rahmân ve rahîm olandır' dediği zaman, Allah:'Kulum beni senâ etti (övdü),' der.

• Kul:'Din gününün sahibidir' dediği zaman, Allah:'Kulum beni yüceltti,' der.

• Kul:'Yalnız sana kulluk ederiz ve yalnız senden yardım dileriz' dediği zaman, Allah:'Bu benimle kulum arasındadır. Kuluma istediği verilecektir,' der.

• Kul:'Bizi doğru yola ilet. Kendilerine nimet verdiğin kimselerin yoluna; gazaba uğramışların ve sapmışların yoluna değil' dediği zaman, Allah:'Bunlar kulumundur ve kulumun istediği kendisine verilecektir,' der.'

(Sahih-i Müslim, Salât, 38; Sünen-i Ebû Dâvûd, Salât, 132)

• Açıklama: Fâtiha'nın ilk üç ayeti Allah'ı övmeye (Hamd ve Sena), dördüncü ayet hem Allah'a övgü hem kulun taahhüdüne (Kulluk ve Yardım), son üç ayet ise kulun niyazına (Doğru Yol talebi) ayrılmıştır. Bu, namazın özünde bir konuşma (münâcât) olduğunu gösterir.

4. Şifa Kaynağı Olması (Rukye)

Fâtiha, aynı zamanda manevi ve fiziki rahatsızlıklar için bir şifa kaynağı (rukye) olarak da zikredilmiştir.

Ebû Saîd el-Hudrî (r.a.)'den rivayetle, bir grup sahabe bir yolculukta bir kabilenin yanına inerler. O sırada kabile reislerinden birini yılan sokar (veya akrep). Sahabeden biri Fâtiha Sûresi'ni okuyarak (üfleyerek) onu tedavi eder. Kabile reisi iyileşir ve cemaate karşılığında koyun sürüsü verirler.

Geri döndüklerinde durumu Resûlullah (s.a.v.)'e anlatırlar. Peygamber Efendimiz (s.a.v.) gülümseyerek şöyle buyurur:

'Fâtiha'nın gerçekten şifa (rukye) olduğunu sana ne bildirdi? O sürüden bana da bir hisse ayırın!'

(Sahih-i Buhârî, Tıb, 33; Sahih-i Müslim, Selâm, 66)

• Açıklama: Bu hadis, Fâtiha'nın yalnızca bir ibadet metni değil, aynı zamanda manevi ve tıbbî bir şifa kaynağı olarak da kullanılabileceğini tasdik etmektedir.

Bu sahih hadisler, Fâtiha Sûresi'nin İslâm inancındaki eşsiz konumunu ve pratik hayatımızdaki derin etkisini açıkça ortaya koymaktadır.