Bir Anaç Üzerine Kaç Çeşit Meyve Aşılanabilir?

Anaç üzerine kaç çeşit meyve aşılanabileceği konusunda teorik bir limit olmamakla birlikte, pratikte dikkat edilmesi gereken en önemli kural genetik uyumdur. İşte bu konudaki ana başlıklar ve bilinen çarpıcı örnekler:

🌳 1. Temel Kural: Aynı Cins (Sert veya Yumuşak Çekirdekli)

En başarılı ve pratik çoklu aşılamalar, aynı botanik cinse (Genus) ait olan türler arasında yapılır.

• Sert Çekirdekliler (Prunus Cinsi):

  • Bir Erik ağacı (anaç) üzerine; Kayısı, Şeftali, Nektarin, Badem, Zerdali ve eriğin farklı çeşitleri başarıyla aşılanabilir.

  • Türkiye'de çiftçiler, bir erik ağacında 10 farklı çeşit meyve (erik çeşitleri, kayısı çeşitleri, nektarin, şeftali) yetiştirmeyi başarmıştır.

• Yumuşak Çekirdekliler (Rosaceae familyası, Maloideae alt familyası):

  • Bir Ayva veya Ahlat (Yabani Armut) üzerine; Armut ve Muşmula (Malta Eriği) çeşitleri aşılanabilir.

• Narenciyeler (Citrus Cinsi):

  • Bir Turunç (anaç) üzerine; Portakal, Limon, Mandalina, Greyfurt ve Kumkuat çeşitleri aşılanabilir.

🌟 2. Bilinen En Çarpıcı Rekor: 40 Çeşit!

Profesyonel bir sanatçı ve yetiştirici olan Sam Van Aken, ABD'de '40 Meyveli Ağaç' projesiyle tanınmıştır.

• Bu ağaç, tek bir anaç üzerine aşılanmış 40'tan fazla farklı taş çekirdekli meyve (erik, şeftali, kayısı, nektarin, kiraz, badem) çeşidini aynı anda vermektedir.

• Bu başarı, aynı cinse (Prunus) ait çok sayıda çeşidin yıllar süren titiz aşılama çalışmasıyla tek bir ağaç gövdesinde toplanmasıyla elde edilmiştir.

⚠️ 3. Çoklu Aşılama İhtiyacı ve Limitler

Birden fazla meyve aşılamak, özellikle küçük bahçeler için çok avantajlıdır. Ancak başarı için şunlara dikkat edilmelidir:

• Uyum (Uygunluk): Yukarıda belirtilen genetik uyum temel şarttır. Uyumsuz aşılar tutsa bile kısa sürede kurur veya aşı noktasından kırılır.

• Besin Yönetimi: Farklı çeşitlerin farklı hızda büyümesi ve besin ihtiyacı olması ağacın genel sağlığını ve verimini yönetmeyi zorlaştırır. En kuvvetli büyüyen aşılar, diğerlerini gölgede bırakıp zayıflatabilir.

• Aşı Noktası Sayısı: Büyük bir ağacın gövdesine ve ana dallarına teorik olarak yüzlerce aşı yapılabilir, ancak her bir aşı kaleminin beslenebilmesi ve meyve verebilmesi için yeterli güneş ışığı ve alan sağlanmalıdır.

Özetle, aynı genetik aileden gelen meyve ağaçlarında, teknik olarak aşılanabilecek çeşit sayısının pratik bir sınırı olmamasına rağmen, 40 çeşit gibi yüksek sayılar büyük bir çaba ve ustalık gerektirir. Küçük bir bahçede hobisel amaçla 5-10 çeşit aşılamak ise oldukça yaygın ve kolaydır.