Meyve Ağaçlarında Aşı Uyumları Tablosu
Meyve ağaçlarının aşılanmasında temel kural, genellikle aynı türden veya birbirine çok yakın akraba olan ağaçların başarılı bir şekilde aşılanabilmesidir. Bu uyum, genellikle aynı botanik cinse ait olmalarına dayanır.
İşte en yaygın aşı uyumlarına dair özet bir tablo ve önemli bilgiler:
🍎 Meyve Ağaçlarında Aşı Uyumları Tablosu
| Anaç (Üzerine Aşı Yapılan Ağaç) | Aşılanabilen Türler (Kalem) | Önemli Notlar |
| Erik (Can, Japon, Avrupa vb.) | Şeftali, Kayısı, Badem, Nektarin, Zerdali | Prunus cinsi içindeki uyumluluk yüksektir. |
| Kayısı (veya Zerdali) | Şeftali, Erik, Badem, Kiraz | Yine Prunus cinsi uyumu. |
| Şeftali | Kayısı, Erik, Badem | Prunus cinsi içindeki uyumluluk yüksektir. |
| Badem | Şeftali, Kayısı, Erik (Bazı badem çöğürleri iyi anaçtır.) | Badem ile kayısı arasında bazen uyuşmazlık görülebilir. |
| Elma | Elma (farklı çeşitler) | En iyi kendi türüyle uyumludur. Armut ile genelde uyuşmaz. |
| Armut (Çöğür/Yabani) | Armut (farklı çeşitler), Muşmula, Ayva (Bazı durumlarda) | Armut üzerine Ayva aşılamak genellikle uyumsuzdur. |
| Ayva | Armut, Muşmula, Malta Eriği (Yenidünya) | Armut için bodurlaştırıcı anaç olarak kullanılır. |
| Kiraz | Vişne | Prunus cinsi. |
| Vişne | Kiraz | Prunus cinsi. |
| Turunç (Yabani Narenciye) | Portakal, Limon, Mandalina, Greyfurt, Kumkuat (Tüm narenciye türleri) | Narenciye grubu kendi içinde genellikle uyumludur. |
| Ahlat (Yabani Armut) | Armut, Muşmula, Ayva | Dayanıklı ve kuvvetli anaç sağlar. |
| Menengiç | Antep Fıstığı | Başarılı bir cinsler arası aşı örneğidir. |
💡 Temel Aşılama Kuralları
-
Aynı Familya/Cins: Başarılı bir aşılama için anaç (kök kısmı) ve kalem (aşılanacak parça) arasında genetik uyum olmalıdır. Genellikle aynı botanik cinse ait türler (örneğin hepsi Prunus olan erik, şeftali, kayısı) birbirine aşılanabilir.
-
Yumuşak Çekirdekliler: Elma, Armut, Ayva, Muşmula gibi meyveler (Rosaceae familyası, Maloideae alt familyası) genellikle kendi aralarında veya yakın akrabalarıyla aşılanır.
-
Sert Çekirdekliler: Şeftali, Kayısı, Erik, Kiraz, Badem gibi meyveler (Prunus cinsi) kendi aralarında yüksek uyum gösterir.
Bu kuralların dışındaki aşılamalar (farklı familyalar arası) genellikle başarısız olur veya kısa ömürlü, verimsiz ağaçlar ortaya çıkarır.