Soğan Nedir? Nasıl Yetiştirilir? Soğan Yetiştiriciliği Rehberi
Soğan nedir, nasıl yetiştirilir? Tohum ekimi, dikim, bakım, sulama ve hasat aşamalarıyla ilgili kapsamlı soğan yetiştiriciliği bilgiler
🧅 Soğan Nedir?
Soğan, zambakgiller (Amaryllidaceae) familyasından, çok yaygın olarak kullanılan, yemeklere aroma ve tat katan, yumru şeklinde bir bitkidir.
-
Latince adı: Allium cepa
-
Taze olarak tüketildiği gibi kurutularak da saklanabilir.
-
Vitamin C, B6 ve çeşitli mineraller açısından zengindir.
-
Sindirimi kolaylaştırıcı ve bağışıklık güçlendirici özellikleri vardır.
🌱 Soğan Nasıl Yetiştirilir?
1. İklim ve Toprak İsteği
-
İklim: Ilıman iklim bitkisidir. Soğuk ve donlu havalara karşı dayanıklıdır.
-
Toprak: Gevşek, iyi drene edilmiş, organik maddece zengin topraklar tercih edilir.
-
pH: 6.0 – 7.5
-
Toprak nemi düzenli tutulmalıdır.
2. Dikim Yöntemleri
-
Soğan yetiştiriciliğinde genellikle tohum, soğan soğanı (fide) veya soğan soğanı (soğan toprağı) kullanılır.
-
Tohum ekimi: İlkbahar başında kapalı alanlarda ekilir, fideler yetiştirilir.
-
Soğan soğanları: Sonbahar veya erken ilkbaharda doğrudan tarlaya dikilir.
-
Dikim derinliği: 3-5 cm
-
Sıra arası: 20-30 cm
-
Bitki arası: 10-15 cm
3. Bakım
-
Sulama: Düzenli sulama yapılmalı, ancak aşırı su bitkide çürümeye neden olabilir.
-
Gübreleme: Azot, fosfor ve potasyum dengeli şekilde verilmelidir.
-
Yabancı Ot Kontrolü: Çapalama ile yapılır.
-
Hava Sirkülasyonu: Hastalıkları önlemek için iyi hava akımı sağlanmalıdır.
4. Hastalık ve Zararlılar
-
Soğan mildiyö, yaprak lekesi ve kök çürüklüğü gibi hastalıklara karşı duyarlıdır.
-
Zararlılar arasında soğan sineği ve thrips (kırmızı örümcek) olabilir.
5. Hasat
-
Soğanlar, yapraklar sararıp kurumaya başladığında hasat edilir.
-
Genellikle dikimden 3-4 ay sonra olgunlaşır.
-
Hasat sonrası soğanlar kurutularak saklanır.
🍽️ Soğan Nerelerde Kullanılır?
-
Yemeklerde, çorbalarda, salatalarda
-
Sos ve turşularda
-
Kavrularak garnitür veya ana yemeklerde
✅ Soğan Yetiştiriciliği İpuçları
-
Toprak iyi hazırlanmalı ve yeterince organik madde içermelidir.
-
Dikim zamanı ve sulama iyi ayarlanmalı.
-
Hastalık ve zararlı takibi düzenli yapılmalı.
-
Soğanların tam olgunlaşmasını beklemek saklama kalitesini artırır.
