Fasulye Nedir, Nasıl Yetiştirilir? | Fasulye Ekim, Bakım Ve Hasat

Fasulye nedir, nasıl yetiştirilir? Bu rehberde fasulye ekimi, sulama, gübreleme, bakım ve hasat aşamalarını adım adım öğrenin. Taze ve kuru fasulye yetiştiriciliği için pratik bilgiler burada!

🫘 Fasulye Nedir, Nasıl Yetiştirilir?

🟢 Fasulye Nedir?

• Fasulye (Phaseolus vulgaris L.) baklagiller (Fabaceae) familyasından, tek yıllık bir bitkidir.

• Anavatanı Orta ve Güney Amerika’dır, ancak bugün dünyanın hemen her yerinde yetiştirilir.

• Taze (yeşil fasulye) veya kuru (kuru fasulye) olarak tüketilebilir.

• Protein, lif, demir, folik asit, potasyum ve B vitaminleri bakımından zengindir.

• Hem besleyici hem de ekonomik değeri yüksek bir tarım ürünüdür.

🔴 Fasulye Yetiştiriciliğinin Önemi

• Türkiye’de en çok yetiştirilen baklagil ürünlerinden biridir.

• Hem taze sebze hem de kuru gıda olarak pazarlanabilir.

• Küçük alanlarda yüksek verim sağlar.

• Toprağa azot kazandırıcı etkisiyle sürdürülebilir tarım için de önemlidir.

🌱 Fasulye Nasıl Yetiştirilir?

1. İklim ve Toprak İsteği

• Fasulye ılıman iklim bitkisidir.

• Don ve aşırı sıcaklardan olumsuz etkilenir.

• Gelişme için en uygun sıcaklık: 18–28°C.

• Hafif, humuslu, geçirgen tınlı topraklar idealdir.

• Toprak pH’sı 6.0 – 7.5 arasında olmalıdır.

2. Toprak Hazırlığı

• Toprak ekim öncesi derin sürülmeli ve düzgün hale getirilmelidir.

• Ekimden önce yanmış hayvan gübresi veya kompost uygulanması verimi artırır.

• Tohum yatağı iyi hazırlanmış olmalıdır, çünkü fasulye çimlenme döneminde toprağın sıkışıklığından etkilenir.

3. Tohum ve Ekim

• Fasulye tohumla çoğaltılır.

• Ekim zamanı:

  • İlkbaharda (Nisan - Mayıs), toprak sıcaklığı 12°C’nin üzerindeyken yapılmalıdır.

• Ekim şekli:

  • Sıra üzeri: 15–20 cm

  • Sıralar arası: 40–60 cm

• Sırık fasulyeler için destek (çubuk, ip) sistemi kurulmalıdır.

• Tohumlar 3–5 cm derinliğe ekilir.

4. Sulama

• Fasulye suyu sever ancak su birikintisine dayanamaz.

• En verimli yöntem damla sulamadır.

• Çimlenmeden sonra düzenli aralıklarla sulama yapılmalıdır.

• Özellikle çiçeklenme ve meyve bağlama dönemlerinde su eksikliği verimi ciddi şekilde düşürür.

5. Gübreleme

• Fasulye azot bağlama özelliğine sahip bir bitkidir, bu nedenle fazla azotlu gübreye ihtiyaç duymaz.

• Ancak ekim öncesi fosfor (P) ve potasyum (K) gübresi verilmesi faydalıdır.

• Organik maddece zenginleştirilmiş toprakta en iyi sonucu verir.

6. Bakım İşlemleri

• Yabancı ot temizliği düzenli yapılmalıdır.

• Toprak zaman zaman çapalanarak havalandırılmalıdır.

• Bitki büyüdükçe sırık fasulyeler desteklenmelidir.

• Kuru fasulyede bitkiler kuruyana kadar sulama kademeli olarak azaltılır.

7. Hastalık ve Zararlılarla Mücadele

• Yaygın hastalıklar:

  • Antraknoz, bakteriyel yanıklık, kök çürüklüğü, mozaik virüsü.

• Zararlılar:

  • Yaprak biti, yeşil kurt, fasulye sineği.

• Önlemler:

  • Sağlıklı tohum kullanımı,

  • Ürün rotasyonu,

  • Tarlada iyi havalandırma,

  • Gerekli durumlarda biyolojik veya kimyasal mücadele.

8. Hasat

• Taze fasulye: Çekirdekler tam sertleşmeden, baklalar yumuşakken toplanır.

• Kuru fasulye: Bitkiler tamamen kuruduktan sonra hasat edilir.

• Hasat sabah erken saatlerde yapılmalı, fasulyeler güneş altında bekletilmemelidir.

• Kuru fasulye, iyi kurutulduktan sonra serin ve kuru ortamda saklanmalıdır.

🫘 Fasulye Yetiştiriciliğinde Verimi Artırmanın İpuçları

• Ekim öncesi toprak iyi hazırlanmalı.

• Damla sulama sistemi kullanılmalı.

• Yabancı ot kontrolü düzenli yapılmalı.

• Hastalıklı bitkiler erken dönemde uzaklaştırılmalı.

• Organik gübre ve toprak analizi esas alınmalı.

📈 Sonuç

• Fasulye, hem taze hem kuru olarak tüketilebilen, besin değeri yüksek bir bitkidir.

• Kolay yetişmesi, yüksek verimi ve toprağa azot kazandırma özelliğiyle tarımda önemli bir yere sahiptir.

• Doğru bakım ve iklim koşullarıyla hem ev bahçelerinde hem ticari üretimde kârlı sonuçlar verir.