İlaçlama Aletlerinin Kalibrasyonu Ve Bakımı
⚙️ İlaçlama Aletlerinin Kalibrasyonu ve Bakımı: Etkili ve Güvenli Uygulama
İlaçlama aletlerinin kalibrasyonu ve düzenli bakımı, kimyasal mücadelenin başarısı, maliyet etkinliği ve çevresel güvenlik açısından kritik öneme sahiptir. Kalibre edilmemiş bir alet, ya yetersiz doz vererek dirence yol açar ya da aşırı doz vererek bitkide fitotoksisiteye (yanma) ve gereksiz maliyet/kalıntı riskine neden olur.
1. 📏 Kalibrasyon (Ayarlama) Süreci
Kalibrasyon, aletin birim alana (örneğin dekar/hektar) ne kadar ilaçlı su karışımı attığının ölçülerek, etiket üzerinde belirtilen dozun doğru şekilde uygulanmasını sağlamaktır.
A. Temel Kalibrasyon Adımları
-
Hızın Belirlenmesi: Aletin tarlada kullanılacağı sabit hızı (genellikle 4-6 km/saat) belirlenir ve kaydedilir. Bu hız, kalibrasyon sırasında ve gerçek uygulamada değişmemelidir.
-
Meme Debisinin Ölçülmesi:
-
Alet, tankına sadece su konularak belirlenen hızda sabit bir süre (örneğin 1 dakika) çalıştırılır.
-
Her memeden çıkan su miktarı ayrı ayrı ölçülür (litre/dakika).
-
Debiler arasında %10'dan fazla fark olan memeler derhal değiştirilmelidir.
-
-
Basıncın Ayarlanması: İlaç etiketinde belirtilen ideal püskürtme basıncı ayarlanır. Basınç artışı debiyi artırır, damla boyutunu küçültür.
-
Atılan Su Miktarının Hesaplanması (Dekara): Belirlenen hız, meme debisi ve sıra arası mesafe (veya pülverizatörün püskürtme genişliği) kullanılarak, aletin bir dekara kaç litre su attığı hesaplanır.
Örnek Hesaplama Prensibi:
$$\text{Atılan Su (Litre/Dekar)} = \frac{\text{Debi (Litre/Dakika)} \times 600}{\text{Hız (km/saat)} \times \text{Püskürtme Genişliği (metre)}}$$
-
Son Ayarlama: Hesaplanan miktar, etiket tavsiyesine uymazsa, meme tipi/boyutu değiştirilerek veya basınç/hız hafifçe ayarlanarak ideal değere ulaşılır.
B. Kalibrasyonun Sıklığı
Kalibrasyon, aletin yeni alındığı zaman, her sezon başında ve meme tipi/boyutu değiştirildiğinde mutlaka tekrarlanmalıdır.
2. 🛠️ Düzenli Bakım ve Güvenlik
Düzenli bakım, aletin ömrünü uzatır, uygulama kalitesini korur ve operatör güvenliğini sağlar.
A. Uygulama Öncesi Bakım
-
Meme Kontrolü: Tıkanıklık ve aşınma kontrol edilir. Tıkanıklık asla metal bir cisimle değil, yumuşak bir fırça veya hava ile giderilmelidir. Aşınmış (delik çapı büyümüş) memeler, debiyi artırarak dozajın şaşmasına neden olur ve derhal değiştirilmelidir.
-
Filtre Kontrolü: Tank, emme ve hat üzerindeki tüm filtreler temizlenmelidir. Filtreler tıkanıklığı önleyerek memelerin ve pompanın ömrünü uzatır.
-
Basınç Göstergesi (Manometre): Basınç göstergesinin doğru çalıştığından ve hasarlı olmadığından emin olunmalıdır.
-
Hortum ve Contalar: Sızıntı kontrolü yapılır. Sızıntılar, hem ilaç israfına hem de operatörün kimyasala maruz kalmasına neden olur.
B. Uygulama Sonrası Temizlik
-
Tank ve Hatların Durulanması: Uygulama biter bitmez, aletin tankı ve tüm hatları (hortumlar, memeler dahil) temiz su ile iyice yıkanmalıdır.
-
Dezenfektan: Bir sonraki üründe fitotoksisiteyi veya çapraz kontaminasyonu önlemek için, özellikle herbisit (yabancı ot ilacı) uygulamasından sonra özel tank temizleyiciler veya deterjan kullanılmalıdır.
-
Kışlama: Sezon sonunda alet, sudan tamamen arındırılmalı (özellikle donma riski olan bölgelerde) ve hareketli parçalar yağlanarak depolanmalıdır.
C. Operatör Güvenliği
Kalibre edilmiş ve bakımlı bir alet, doğru basınçta çalıştığı ve sızıntı yapmadığı için operatörün maruziyetini azaltır. Operatör her zaman kişisel koruyucu ekipman (KKE) (tulum, maske, gözlük, eldiven) kullanmalıdır.