Virgül Kabuklu Biti Nedir? Zararları Ve Mücadele Yöntemleri

Çok önemli ve yaygın bir zararlı olan Virgül Kabuklu Biti (Lepidosaphes ulmi) hakkında detaylı bilgileri ve mücadele yöntemlerini aşağıda bulabilirsiniz.

Virgül Kabuklu Biti, özellikle ılıman iklim meyve ağaçlarında (elma, armut, erik, şeftali, fındık vb.) ciddi zararlara yol açabilen, adı gibi virgül veya midye şeklindeki kabuğuyla tanınan bir kabuklu bit türüdür.

🍎 Virgül Kabuklu Biti (Lepidosaphes ulmi)

Bu zararlı, sabit bir şekilde bitkinin özsuyunu emerek beslenir ve yoğun bulaşmalarda ağaçların kurumasına bile yol açabilir.

1. Tanımı ve Yaşayışı

• Ergin Dişi ve Kabuk: En belirgin özelliği, 2.5–3 mm uzunluğunda, virgül veya midye şeklinde, grimsi-kahverengi sert bir kabuğa sahip olmasıdır. Dişi ergin bu kabuğun altındadır ve hareketsizdir.

• Kışlama: Kışı, dişi kabuğunun altında, yumurta döneminde geçirir. Bir dişi kabuğu altında ortalama 60-100 adet oval ve beyaz renkli yumurta bulunabilir.

• Larva (Yavru): İlkbaharda (genellikle elmalarda çiçek taç yapraklarının ¾'ü döküldüğünde, Nisan sonu–Mayıs başı) yumurtalardan açık sarı renkli, hareketli larvalar çıkar. Bu larvalar (gezginci dönem) bitki üzerinde kısa bir süre dolaşır.

• Yerleşme ve Kabuk Oluşturma: Gezginci larvalar, uygun bir yere (dal, gövde veya meyve) yerleşerek hortumlarını bitki dokusuna sokar, özsu emmeye başlar ve kısa sürede kendilerini koruyacak virgül şeklindeki kabuğu oluştururlar. Artık sabitlenmişlerdir.

• Döl Sayısı: Genellikle Karadeniz Bölgesi gibi serin ve nemli bölgelerde yılda bir döl verir. Bazı ılıman bölgelerde iki döl verebildiği de rapor edilmiştir.

• Zararlı Olduğu Bitkiler: Elma, armut, fındık, erik, şeftali, kayısı, narenciye, ceviz, kavak, kestane ve bazı süs bitkileri ana konukçuları arasındadır.

2. Zarar Şekilleri

Virgül Kabuklu Biti, bitkiye hem özsu emerek hem de toksik maddeler salgılayarak zarar verir:

1. Bitki Özsuyu Emme:

   • Larvalar ve ergin dişiler, hortumlarını bitki dokusuna sokarak özsuyu (besin maddesini) emerler.

   • Bu durum, ağacın zayıflamasına, yaprakların sararmasına, sürgün gelişiminin durmasına ve yoğun bulaşmalarda dal veya ağacın tamamen kurumasına neden olur.

2. Toksik Madde Salgılama:

   • Beslenme sırasında bitkiye zehirli maddeler (toksin) salgılarlar. Bu toksinler bitki metabolizmasını bozar.

3. Meyve Zararı:

   • Meyve üzerine yerleşen bireyler, meyvenin gelişimini engeller, üzerinde lekeler ve izler oluşturur, bu da meyvenin pazar değerini ve kalitesini düşürür.

3. Mücadele Yöntemleri

Virgül Kabuklu Biti'nin mücadelesinde, kabuğunun koruyuculuğu nedeniyle kimyasal mücadele zamanlaması büyük önem taşır.

A. Kültürel Mücadele

1. Budama: Kış döneminde veya yumurtalar açılmadan önce (Mayıs ayından önce), zararlı ile yoğun bulaşmış olan dallar kesilip bahçeden uzaklaştırılmalı ve imha edilmelidir. Bu, popülasyonu mekanik olarak azaltmanın en etkili yoludur.

2. Ağaç Sağlığı: Ağaçların kuvvetli ve sağlıklı tutulması, zararlının etkisini azaltır.

3. Hava Sirkülasyonu: Ağaçların hava alacak şekilde dikilmesi ve düzenli budanması, nem oranını düşürerek zararlının gelişimini olumsuz etkiler.

B. Biyolojik Mücadele

Bu zararlının da doğada birçok doğal düşmanı bulunur. Kimyasal mücadeleden kaçınılarak bu doğal düşmanların korunması önemlidir.

• Parazitoitler: Aphytis mytilaspidis (Hym.: Aphelinidae) bu zararlının bilinen önemli bir parazitidir.

• Yırtıcılar (Predatörler): Chilocorus bipustulatus gibi bazı Uğur Böceği türleri de zararlıyı avlar.

C. Kimyasal Mücadele

Kimyasal mücadele, kış ve yaz ilaçlaması olmak üzere iki dönemde yapılır.

Önemli Not: Zararlının kabuk oluşturup sabitlendiği yaz döneminde, ilaçlar kabuktan içeri nüfuz edemediği için kimyasal mücadeleden kaçınılmalıdır. İlaçlama, gezginci larvaların en yoğun çıktığı ve henüz kendilerini kabukla korumaya almadığı döneme denk getirilmelidir.

❓ Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

1. Virgül Kabuklu Biti'nin en belirgin özelliği nedir? En belirgin özelliği, 2.5–3 mm uzunluğunda, virgül veya midye şeklindeki grimsi-kahverengi, sert koruyucu kabuğudur. Dişi böcek bu kabuğun altında sabitlenmiş halde bulunur.

2. Zararlı kışı hangi dönemde geçirir? Virgül Kabuklu Biti, kışı ağacın gövde ve dalları üzerindeki dişi kabuğunun altında, yumurta döneminde geçirir.

3. Zararın ana etkisi nedir? Zararlı, bitki özsuyunu emerek ağacı zayıflatır ve beslenme sırasında salgıladığı toksik maddelerle bitkinin metabolizmasını bozar. Yoğun bulaşma durumunda, dalların ve hatta tüm ağacın kurumasına neden olabilir.

4. Kimyasal mücadelede en etkili zamanlama nedir? Kimyasal mücadelede en kritik zaman, yumurtadan yeni çıkan hareketli larvalar (gezginci dönem) hedef alındığı zamandır. Bu larvalar henüz kabuk oluşturup sabitlenmediği için ilaçlara karşı en hassas dönemleridir. Elmalarda bu dönem genellikle çiçek taç yapraklarının ¾'ü döküldükten sonra başlar.

5. Kış ilaçlaması ne zaman ve neden önemlidir? Kış ilaçlaması genellikle Şubat-Mart aylarında yapılır ve amacı, dişi kabuğu altındaki kışlayan yumurtaları öldürmektir. Bu ilaçlamada, yumurtaların üzerindeki koruyucu mum tabakayı çözmek için kışlık yağlar (petrollü preparatlar) kullanılır.