Kükürt (S) Gübresi Nedir, Ne Zaman Kullanılır Ve Faydaları Nelerdir?
Kükürt (S) gübresi, bitkilerin protein sentezi, enzim aktivitesi ve bazı vitamin üretimleri için gerekli olan önemli bir besin elementidir. İşte detaylı açıklaması:
1. Kükürt (S) Gübresi Nedir?
-
Tanım: Toprağa verilen ve bitkilerin kükürt ihtiyacını karşılayan mineral gübre.
-
Bitkilerde rolü:
-
Amino asit (sistein, metiyonin) ve protein sentezi
-
Enzim ve vitamin üretimi
-
Bitkinin kükürt ihtiyacını karşılayarak yeşil yaprak ve verim artışı sağlar
-
Kükürt, özellikle azotlu gübrelerle birlikte verildiğinde etkilidir
-
-
Başlıca formları:
-
Amonyum sülfat ((NH₄)₂SO₄) → Azot ve kükürt sağlar
-
Kalsiyum sülfat (Alçıtaşı / CaSO₄·2H₂O) → Kalsiyum ve kükürt sağlar
-
Elementel kükürt (S⁰) → Toprakta yavaş çözünür, uzun vadeli etki
-
Potasyum sülfat (K₂SO₄) → Potasyum ve kükürt sağlar
-
2. Kükürt Gübresi Ne Zaman Kullanılır?
Kükürt, bitkilerde genellikle azot uygulaması ile birlikte veya toprak eksikliği olduğunda uygulanır:
-
Toprak uygulaması:
-
Ekim veya dikim öncesi → kök bölgesine yakın uygulanır
-
Organik madde ve yağış miktarına bağlı olarak etkisi artar
-
-
Vejetatif büyüme dönemi:
-
Kükürt protein ve amino asit sentezi için yeşil yaprak oluşumu sırasında kritik
-
-
Sulama ile birlikte uygulama (suda çözünür formlar):
-
Çabuk etki isteyen sebze ve meyvelerde kullanılabilir
-
3. Kükürt Gübresinin Faydaları
-
Protein ve amino asit sentezini artırır: Bitki gelişimi ve kaliteyi iyileştirir
-
Yeşil yaprak oluşumunu destekler: Fotosentez kapasitesi artar
-
Enzim aktivitesini ve metabolizmayı iyileştirir
-
Verim ve kalite artışı sağlar: Tahıl, sebze ve baklagillerde önemli
-
Azot gübresi ile birlikte kullanıldığında etki artar
4. Dikkat Edilmesi Gerekenler
-
Toprakta yeterli kükürt varsa, aşırı uygulamaya gerek yoktur
-
Elementel kükürt yavaş çözündüğünden uzun vadeli etki sağlar
-
Fazla kükürt → toprağı asitleştirebilir, toprak pH’ı kontrol edilmelidir
Kükürt (S) Gübresi Uygulama Tablosu
| Bitki Türü | Toplam Kükürt İhtiyacı (kg S/da) | Uygulama Zamanı | Uygulama Şekli | Notlar |
|---|---|---|---|---|
| Buğday / Arpa | 3–5 | Ekim öncesi veya toprak hazırlığı sırasında | Toprağa karıştırma veya sıra dibine uygulama | Azot gübresi ile birlikte verildiğinde etkisi artar |
| Mısır | 4–6 | Ekim öncesi, 4–6 yaprak dönemi | Toprağa karıştırma veya sıvı gübre | Yeşil yaprak ve protein oluşumunu destekler |
| Ayçiçeği | 5–8 | Dikim veya çiçeklenme öncesi | Toprağa karıştırma | Tohum ve yağ kalitesini artırır |
| Patates | 4–6 | Dikim öncesi, yumru dolum dönemi | Toprağa karıştırma veya yaprak uygulaması | Tane ve yumru kalitesini artırır |
| Pamuk | 3–5 | Çimlenme sonrası, çiçeklenme öncesi | Toprağa karıştırma | Lif ve verim kalitesini artırır |
| Domates / Biber / Sebzeler | 3–6 | Fidelerin yerleştirilmesi sonrası, büyüme dönemi | Toprağa karıştırma veya yaprak uygulaması | Protein ve amino asit oluşumunu destekler |
| Elma / Armut / Meyve Ağaçları | 4–6 | Tomurcuklanma öncesi, meyve dolum dönemi | Toprağa karıştırma | Meyve kalitesi ve protein içeriğini artırır |
| Çayır / Yem Bitkileri | 4–6 | İlkbahar, sürgünlenme döneminde | Toprağa karıştırma | Yeşil ağırlık ve protein içeriğini artırır |
Uygulama İpuçları
-
Kükürt eksikliği → yaprak sararması ve protein düşüklüğü görülebilir.
-
Toprak ve bitki analizine göre doz ayarlanmalı; fazla kükürt toprağı asitleştirebilir.
-
Azotlu gübre ile birlikte kullanıldığında etkisi artar.
-
Çabuk etki isteyen bitkilerde MgSO₄ veya (NH₄)₂SO₄ gibi suda çözünür formlar tercih edilir.
💡 Özet: Kükürt gübresi, bitkilerin protein, amino asit ve enzim üretimi için kritik bir elementtir. Genellikle toprak uygulaması ve azot ile birlikte yapılır, verim ve kaliteyi artırır.