• notifications1
  • menü

Bugün : 29 Mart 2024 Cuma

Rhizoctonia Kanseri

Rhizoctonia solani 
 

Etmenin genel özellikleri

Rhizoctonia solani Kühn. (Eşeyli devresi :Thaatephorus cucumeris [FR] Donk) toprak kökenli, geniş bir konukçu listesine sahip fungal bir hastalık etmendir. Fungal etmenin sinonimleri Pellicularia filamentosa ve Corticium solani' dir. Fungus bitki materyali içinde ya da sklerot (dayanıklı üreme organı) olarak toprakta uzun süre canlı kalabilir. Bitki tohumları bulaşık topraklara dikildiğinde, fungus çimlenen tohumların kotiledon yapraklarına saldırabilir ve nemli koşullarda fideler tamamen çürür ve ölürler, sağ kalan bitkiler ise kök ya da kök boğazı çürümesi hastalığına neden olur.

Ayrıca fidelerin yan yatması ile de hastalık etmeni çökerten olarak adlandırılır, bunun yanında bir çok farklı bitkide farklı isimler ile de anılmaktadır, bunlar; gövde ve stolon kanseri, yumru kararması, siyah bacak gibi isimlendirilir. Hastalık etmeni hastalanmış bitkilerde misel ya da sklerot (dayanıklı üreme organı) olarak veya bulaşık toprakların taransferi ile yeni alanlara taşınır. Bir çok Rhizoctonia hastalığı misel veya sklerotları ile bulaşmayı gerçekleştirmesine rağmen, fasulye, şekerpancarı ve tütün bitkilerinde hastalık basidiospor olarak adlandırılan eşeyli sporları ile infeksiyonları gerçekleştirir. Ayrıca bu sporlar sayesinde hızla uzun mesafelere taşınması mümkün olmaktadır. Özellikle hava neminin yüksek olduğu bölgelerde bu sporlar hastalık etmeninin yayılmasında önemli olabilir.

 

Rhizoctonia hastalığının bir çok ırkı ya da biyotipleri bulunup, bunlar anastomosis grublar olarak adlandırılır ve bir çok konukçuda hastalık yapmaktadır. Örneğin patatesde hastalık yapan ırkının AG-3 olduğu bildirilmiş, aynı ırkın şekerpancarı bitkisinde de ortay çıktığı bildirilmiştir. Hastalık etmeninin konukçuları; patates, domates, fasulye, kabakgil bitkileri (hıyar, karpuz, kabak ve kavun gibi), şekerpancarı, yerfıstığı, yonca, patlıcan, mısır, çilek dir. Fungus toprak ve tohum kökenli bir patojendir. Fungus toprakta paraçalanan bitki dokularında misel olarak da canlı kalabilir. Örneğin patates yumrularında misel ya da sclerot (dayanıklı üreme organ) olarakda uzun süre canlı kalbilir. Hastalık etmeninin populasyonu konukçu bitkilerin yokluğunda önemli bir azalma gösterir ve hastalık etmeni toprak tipi, rotasyonlu ürün ve topraktaki organik maddelerin miktarından da önemli ölçüde etkilenir. Hastalık gelişmesi için uygun koşullar serin ve nemli topraklardır. Hastalık gelişimi için ise optimal sıcaklık 18 °C dir.

 

Belirtileri

R. solani asıl olarak bitkilerin tohum, hipokotil ve kök gibi toprak altı aksamlarına saldırır, fakat bazı durumlarda toprak üstü aksamlarına da saldırdığı görülmüştür. Hastalığın en çarpıcı belirtisi tohumların çimlenmesini takiben toprak üstüne çıkmadan ya da çıktıktan sonra ölmesi ya da fidelein yan devrilmesidirki bu hastalık belirtisi çökerten olarak adlandırılır. Fungus tarafından ölmeyen infekteli bitkiler gövde ve kökleri üzerinde kırmızı-kahverengi lekelerin olduğu kanserlere sahiptir. Toprak altı infeksiyonlara ilave olarak, fungus toprak yüzeyine yakın yaprak ve meyveleri de infekte edebilir. 

 

Patates: Rhizoctonia hastalığının en tanıtıcı görülen belirtisi, patates yumruları üzerinde siyah bir derinin veya sklerotların varlığıdır. Bu sklerotlar büyüklük olarak çok küçük, düz ve yüzeysel siyah lekelerden büyük, kabartı ve düsensiz bir şekildeki lekelere kadar değişmektedir ve bunlar yumrunun büyük bir bölümünü kaplamaktadır. Ekstrem koşullarda, bu siyah deri patateslerin pazar değerini etkilerken, tohumluk olarak ayrılan patateslerde ise yeni inokulum kaynağı oluğundan belkide daha fazla önem arzetmektedir. Gövde ve stolonlar üzerinde karekteristik olan belirtiler kahverengi ile siyah renkli ve çökük haldedir. Bu tür kanser hastalığı, genişlemeye devam eder ve gövde ve stolonların etrafını sararak onların ölümlerine neden olabilir. Böyle bitkiler genellikle sağlığına hızla geri kavuşmakta, fakat hastalık bitkiyi zayıf düşürdüğünden erken yanıklık gibi diğer hastalıklara karşı hassaslaşırlar. 

 

Patates bitkilerinin toprak altı sürgünleri toprağa çıkmadan öldüğü baharda özellikle şiddetli olarak etkilenebilir. Gelişen sekonder sürgünler ise daha az canlıdır ve çok daha fazla düzensiz gelişmelere neden olurlar. Ölmeyen, fakat şiddetli olarak etkilenmiş bitkilerin sürgünleri genellikle bodur kalırlar ve gelişme sezonu boyuncada böyle kalmaya devam eder. Erken gelişme sezonlarında ortaya çıkan stolon infeksiyonu yumru oluşumunun azalması ile sonuçlanır. Orta sezonlarda ortaya çıkan enfeksiyonlarda ise ana gövde üzerinde derin ve çökük leke kanserleri oluşur. Toprak üstü aksamlarda morlu bir sararma ve yukarı doğru kıvrılmalar görülebilir. Bu belirtiler bazı virüs hastalıklarının simptomları ile karışabilir. Rhizoctonia' yı diğerlerinden ayırmanın anahtarı havai yumruların oluşumu ve toprak altındaki gövdenin üzerinde kahverengi çökük lekelerin varlığıdır. 

 

Kültürel Mücadele:

  • 1. Hastalık ile bulaşık, özellikle çoğalmada kullanılan yumru ve tohumların hastalıktan ari olmasına dikkat edilmeli.
  • 2. Hastalığın bulunduğu alanlarda toprak dranajına önem verilmeli ve tarlada su birikmesine müsade edilmemeli.
  • 3. Bitkiler sık dikilmeden kaçınılmalı ve havalanma iyi olacak şekilde dikimler yapılmalı.
  • 4. Kompost ve organik gübremeler dikkatli yapılmalı, yoksa hastalık daha şişdetli bir şekilde ortaya çıkabilir. 
  • 5. Hastalıklı bitki artıkları inokulum kaynağı olduğundan yetiştirme ortamlarından uzaklaştırılmalı veya imha edilmeli.
  • 6. Hastalık etmenine alternatif konukçu (yulaf ve arpa gibi) bitkiler kullanılarak 2-3 yıl ürün rotasyonu yapılabilir. 
  • 7. Hastalık etmeni kumlu topraklarda azalma gösterirken, organik ve ağır topraklarda daha fazla ortaya çıkar, bundan dolayı üretim alanlarının toprak yapısına dikkat edilmeli. 
  • 8. Bitkileri yaralamaktan kaçınılmalı.
  • 9. Bitkilerin ve yumruların dikimi biraz daha sıcak ve nemin az olduğu havalara kaydırılabilir. 
  • 10. Hastalık etmeni şekerpancarı ve yonca gibi bitkilerin ekimini takiben yapılan patates yetiştiriciliği hastalıktan daha fazla etkilenebilir.
  • 11. Patates yumrularından bitkilerin toprak yüzeyine hızla çıkmasını sağlayacak kültürel önlemler artırılmalı. 

 

Kimyasal Mücadele:

Zirai Mücadele Teknik Talimatlarına göre tavsiye edilen kimyasal ilaçlar aşağıdaki tabloda verilmektedir.

Kullanılan Kimyasal İlaçlar (Fungisid)

Kullanım Miktarı 
(100 Litre)

Bakır Oksiklorid WP 50%

500 g fidelik

Benomyl WP 50 %

100 g

Bordo Bulamacı Sıvı

500+1000 g fidelik

Captan WP 50 %

250 g Fidelik

Captan+PCNB Toz 10+10 %

40 g/ m2 Toprak

Chlorothalonil WP 75%

200 g

Formaldehit EM 400 g/l

4 lt (m2 ye 150 cc)

Mancozeb WP 80%

200 g

Maneb WP 80%

200 g/100kg tohum

Maneb WP 80%

250 g fidelik

Methyl Bromide Gaz 98%

60 g m2 toprak

PCNB Toz 18%

35 g/m2 toprak

Propineb WP 70%

250 g fidelik

Thiram WP 80%

200 g/100kg tohum

Tolclofos Methyl WP 50 %

100 g

Hymexazol SC 360 g/l

150 cc

x
Bu konu hakkındaki sorularınızı ya da görüşlerinizi bu alana yazabilirsiniz!

(37549 kodunu soldaki kutucuğa yazın!)

Rhizoctonia Kanseri Nedir?

Rhizoctonia Kanseri Nedir?

Rhizoctonia Kanseri Rhizoctonia solani Etmenin genel özellikleri Rhizoctonia solani Kühn. (Eşeyli devresi :Thaatephorus cucumeris [FR] Donk) toprak kökenli, geniş bir konukçu listesine sahip fungal bir hastalık etmendir. Fungal etmenin sinonimleri Pellicularia filamentosa ve Corticium solani dir. Fungus bitki materyali içinde ya da skler...

KULLANICI GİRİŞİ

Üye Ol Şifremi Unuttum?

Sorhocam.com 2014 yılında Ziraat Mühendisi Arafa KARAÇELEBİ tarafından kurulmuş olup herkesin faydalanabilmesi için ücretsiz olarak hizmet vermektedir.

Yetiştiriciliği, tarımı, ürünleri, bitkisi, ağacı, çiçeği gübreleri, hastalığı zararı, zararlıları, mücadelesi, ilaçları aşısı, budaması, otu, faydaları, programı, önerileri, istekleri, tavsiyeleri, nedir, nelerdir, nasıl yapılır, özellikleri, kullanım alanları, takvimi, sınavı, sınavları, notları

Site Haritası - Rss Beslemesi