Hezaran Otu Nedir?

Hezaran

Delphinium consolida

Familyası: Düğün çiçeğigillerden, Hahnentap Gewachse, Ranunculaceae.

Drugları: Mevzek Tohumları: Staphisagriae semen Mevzek otunun sadece tohumları Homeopati’de ve Natürel ilaç yapımında kullanılır, fakat çok zehirlidir.

Giriş: Düğünçiçeğigillerin bir alt grubu olan Delphiniumgillerin türleri çoktur, fakat tıbbi maksatla genellikle 2 tür kullanılmaktadır.

1) Mevzek otu; Delphinium staphisagria bu çok zehirli bir bitkidir ve yalnızca to-humları kullanılır.

2) Hezaran otu; Dhelphinium consolida (Consolida regalis) bu bitkinin sadece çiçekleri kullanılır ve aşırı kullanmadıkça zararı yoktur. Fakat yapraklar, tohumu ve kökü zehirlidir. Bu nedenle burada sırası ile bu iki bitkiden bahsedeceğiz. 

Botanik: Mevzek otu genellikle iki yıllık bir bitki olup boyu 50-120cm’i bulabilir. Genellikle çatallaşmaz, dikey büyür ve 15-40 cm uzunluğunda çiçek demeti bulunur. Yaprakları uzun bir sap üzerinde 5-9 parçalı, par-çalar eliptik, kenarları bütün açık yeşil veya grimsi yeşil renktedir.

Çiçekleri salkım bir saçak şeklinde uzun bir sapa dizilmiş mor, açık mavi veya leylaki mor renkte beş oval taç yaprak ve ortada döllenme tozlukları bu-lunur. Meyveleri tüylü bir kapsül şeklinde, içindeki 3-5mm çapında, grimsi siyah renkte ve üzeri pürtüklüdür. 

Yetiştirilmesi: Vatanı Akdeniz ülkeleri olan bitki Türkiye’nin Akdeniz ve ege bölgesinde yabani olarak yetişir. Bahçe ve tarlalarda yetiştirmek mümkündür fakat rakımı yüksek olan bölgelerde yetişmez. 

Hasat zamanı: Sonbaharda olgunlaşan tüylü kapsülleri kurutulur ve kap-çıklarından dövülerek ayrılır. Mevzek tohumu kurutulduktan sonra öğütülerek toz haline getirilir. 

Birleşimi: Birleşimindeki maddeleri önemine göre şöyle sıralayabiliriz;

• a) Alkaloitler %0,9-1,5 oranında olup en önemlisi Delphinin (Staphisagrin) ve az miktarda diğer alkaloitler Delphisin, Delphinoidin (Delfinoidin ve Staphisagroin içerir. 
• b) Flavonitlerden; Kâmpferol, Delphinidin (Delfinidin) ve glikozitleri içerir. 
• c) Ayrıca sabit yağlar ve az miktarda uçucu yağlar içerir.

Tesir şekli: İltihapları önleyici, antiseptik, teskin edici, sinirleri yatıştırıcı ve ağrı kesici özelliklere sahiptir.