• notifications1
  • menü

Bugün : 29 Mart 2024 Cuma

DEPO (AMBAR)  ZARARLILARI

Kuru olarak depolanan ve insan beslenmesinde önemli bir yer tutan bitki kaynaklı ürünlere adapte olmuş bulunan ambar böcekleri, böcekler alemi içinde önemli bir yer tutarlar. Ambar böcekleri iklim ve ekolojik koşulların kendileri için elverişli olduğu her yere yayılmışlardır. Ambarlanan ürünlerde zararlı olan bir çok böcek türünün tropik yada yarı tropik kaynaklı olduğu ve dünyanın diğer kesimlerine ticaret yoluyla yayıldığı bilinmektedir.
 

Normal koşullarda oldukça büyük ekonomik kayıplara sebep olan ambar böcekleri kimi zaman ekolojik koşulların optimal düzeye ulaşması nedeniyle popülasyon yoğunluklarını arttırabilmekte ve salgınlar yapabilmektedirler. Bu salgınlar ekonomik kayıpların büyük boyutlara ulaşmasına yol açmaktadır. Ambar böcekleri üründe nitelik ve nicelik yönünden kayıplara neden olurlar. Buna ek olarak ambar böcekleri ile bulaşık gıda maddelerinin insanlar tarafından tüketilmesinin sağlık yönünden sakıncalar taşıdığı saptanmıştır.
 

Bu tür maddelerin yenmesi ile daire, solunum yolları alerjisi, kaşıntı, astım, iştahsızlık, gelişme gecikmesi gibi belirtiler ve bakteriyel enfeksiyonlar ortaya çıkmaktadır. Ayrıca bu böceklerin antraks, kemik hastalıkları, şerit, veba gibi hastalık etmenlerini taşıdığı bilinmektedir. Ambar böcekleri, ambarlanan tarımsal ürünlerin yanı sıra kitap, deri, kumaş, halı, mobilya, döşeme vb. materyallerde zararlı olmaktadırlar.
 

Ülkemizde özellikle yarı tropikal iklim koşulları gösteren güney kesiminde ambar böcekleri depolanan tarımsal ürünler için oldukça büyük bir tehlike oluşturmaktadırlar. Ülkemizin diğer kesimlerinde de yaygın olarak bulunan söz konusu böcekler koşulların elverişli olduğu yaz aylarında önemli ürün kayıplarına neden olmaktadırlar. Ülkemizde çok sayıda ambar böceği türünün önemli zararlara sebep olduğu saptanmıştır. Varsayıma dayalı bir örnekle konunun önemi daha da belirginleşecektir. Buna göre “dünyada üretilen buğdayın tümüne radyasyon uygulansaydı, böcekler nedeniyle kaybedilen ürünün  % 50’si kurtarılmış olacaktı. Bu miktar 90 milyon ton ürün artırımı demektir. Bu

miktar ürün ise 300 milyon insanın 1 yıl beslenmesi için yeterlidir”.

 

Önemli Ambarlanmış Ürün Zararlıları

Hububat ambar zararlıları, Un ve undan mamül madde zararlıları, Baklagil zararlıları, Kuru meyve zararlıları, başlıkları altında toplanmaktadır.



Ambar Zararlıları İle Mücadele

Kültürel Tedbirler

Depolanmış ürünlerde kimyasal madde kalıntılarına karşı artan hassasiyet ve kimyasal madde kullanımı sonucu zamanla ortaya çıkan direnç, depolarda kültürel savaşın önemini giderek arttırmaktadır. Kültürel savaş; ürünlere ambarda sağlıklı bir ortam sağlamak amacıyla, ürünler ambara konmadan önce ve ambara alınırken veya ambarda iken olmak üzere iki aşamada uygulanır.

 

Ürünler Ambara Konulmadan Önceki Önlemler:

Depoların yapımında gereksiz girinti ve çıkıntılar olmamalı; tavan, taban ve yan yüzler zararlıların girişine veya yerleşmesine olanak tanımamalıdır.

  • Depolar, aydınlık, serin ve ürünü aktarmaya olanak verecek şekilde olmalıdır.
  •  Ambarların çevresinde bulunan yabancı otlar, çalılar ve çöpler temizlenmelidir.
  •  Ambar ve depolarda eski ürün artıkları temizlenmeli ve süprüntüler uzaklaştırılıp yakılmalıdır.
  • Zararlıların girişini engellemek için ambarların pencere ve kapılarına uygun sıklıkta tel geçirilmelidir.
  • Depo yüzeylerindeki yarık, çatlak vb. zararlılara barınma olanağı sağlayabilecek girintiler sıva ile kapatılmalı, ambarların iç ve dış yüzeyleri kireçle badana edilmelidir.
  • Ürünler Ambara Alınırken veya Alındıktan Sonraki Önlemler:
  • Ambarlarda değişik ürünler farklı yerlere konulmalı, eski ürünlerle yeni ürünler ayrı depolanmalıdır. Depolama işlemi mümkün olduğunca sabah serin saatlerde yapılmalıdır.
  • Ambar zararlılarına konukçuluk edebilecek maddeler ve eski ürün artıkları ambarlardan uzaklaştırılmalıdır. Kullanılmış malzemeler (özellikle çuvallar) yeniden kullanılmadan önce fümige edilerek temizlenmelidir.
  • Ambara konulacak ürünler kırıksız olmalıdır. Kırık tanelerin yüzeylerinin fazla ve kabuklarının soyulmuş olmasından dolayı dış etmenlerden kolayca etkilenmekte ve özelliklede rutubet artışına neden olmaktadır.
  • Ürün yabancı maddelerden (ot tohumları, sap, saman, toprak vb.) arınmış olmalıdır. Yabancı maddeler bünyelerindeki rutubeti uzun süre korur ve havanın oransal nemini absorbe ederek asıl ürünlerde rutubetin artmasına neden olurlar. Yine ürünlerin içinde bulunan toz rutubeti arttırdığı gibi, havalandırmaya ve fumigasyona engel olur.
  • Ürün dökme olarak depolanacaksa aralarında yeterince mesafe bulunan birkaç yığın halinde, çuvallı olarak depolanıyorsa ızgaralar üzerine uygun yükseklikte konulmalıdır. Yığın ve istifler duvarlar arasına en az 50cm. aralık bırakılmalıdır.
  • Ürünler ambarda kaldığı sürece 15 – 20 gün aralıklarla kontrol edilmelidir. Bu kontrollerde zararlı bulaşması olup olmadığına, zararlıların gelişimine etken olan sıcaklığa ve neme dikkat edilmelidir. Bu kontrollerde konulan hazır böcek tuzakları (Işık tuzakları, preparatlar vb.)da kontrol edilerek zararlılarla mücadele yolu ve zamanı da saptanmalıdır.
  • Havanın oransal nemi ile ürün nemi arasında sürekli ve önemli bir ilişki vardır. Depolar bu nedenle kuru olmalıdır. ( Kuru: % 30–50, Normal: % 50–70, Nemli:  > % 70) Depoların nemi zararlıların çoğalamayacağı bir sınırın altına havalandırma ve aspiratör sistemi ile pratikte zor da olsa düşürülebilir.
  • Depolarda genel olarak zararlıların gelişmesi 17 – 35ºC ısıda olmaktadır. Ortam ısısının yükseltilmesi ya da düşürülmesi ile zararlılarla mücadele mümkün olabilmektedir.
  • Hububat yığınlarını aktarmak veya karıştırmak sureti ile birçok zararlıyı yok etmek mümkündür.
  • Mor ötesi, kırmızı ötesi ve gamma ışınları gibi radyoaktif ışınlar bazı depo zararlılarında öldürücü ya da kısırlaştırıcı olarak kullanılabilir.
  • Depolarda ürünlerin güvenle saklanabilmesi için en önemli koşul ürünün nemidir. Genel olarak ürünlerin bünyelerinde bulunacak nem miktarının %9–10 civarında olması sağlanmalıdır. Bazı ürünlerin güvenle depolanabilmesi için bünyelerinde bulunabilecek en yüksek nem miktarları % olarak aşağıda sunulmuştur.   

 

Ürün Cinsi Nem % Ürün Cinsi Nem %
Buğday 13.5 Sorgun 13.5
Buğday unu 12 Darı 15
Bulgur 13.5 Fasulye 15
Mısır 13.5 Bezelye 14
Mısır unu 11.5 Yer fıstığı (Kabuklu) 9
Çeltik 14 Yer fıstığı (Kabuksuz) 7
Pirinç 12 Soya 11
Ayçiçeği 9.5 Çiğit 10

 


Kimyasal Önlemler

  • Ambara ürün girmeden önce boş ambar ilaçlaması yapılır.
  • Ambara girecek olan üründe bulaşma söz konusu ise üründe fümigasyon yapılır.

 

TEKNİK TALİMATLARI KİMYASAL MÜCADELE BÖLÜMÜ

 

Aşağıda hastalık ya da zararlılar için kullanılan etken maddelerin kullanımı yasaklanmış olabilir.    

 

*** BKÜ YASAKLI AKTİF MADDE LİSTESİ İÇİN TIKLAYINIZ 

 

Etkili madde adı ve miktarı                   Formülasyon                       100 l suya preparat

 

AMBARLANMIŞ TAHIL VE MAMÜLLERİNDE ZARAR YAPAN BÖCEKLER

(Sitophilus granarius, S.oryzae, Rhizopertha dominica, Trogoderma granarium, Tribolium confusum,T.castaneum, Oryzaephilus surinamensis, Tenebrio molitor, Tenebroides maurtitanicus, Ephestia Kuehniella, Ephestia cautella, Elutella, Plodia interpunctella, Pyralis farinalis, Sitotrega cerealella)/Pests of storeed grains

  • Aluminium phosphide % 57                                           TABLET               9/30 g/1 ton ürüne (3/12 g/1 m3 hacime)
  • Aluminium phosphide % 57                                           TORBA                 34/ g/ 4 m3 hacime
  • Bromophos 360 g/l                                                           EC                          250 ml /100 m2 yüzeye
  • Chlorpyrifos Methyl 235 g/l                                            EC                          425 ml/100 m2 yüzeye
  • Dıchlorvos 550  g/l                                                            EC                          100 ml/100l su ile 1 m3 hacime
  • Fenitrothion % 3                                                                TOZ                       133.2 g/1 ton ürüne
  • Malathion % 25                                                                WP                         500g/100 m2 yüzeye
  • Malathion 190 g/l                                                             EC                          650 ml/100 m2 yüzeye
  • Malathion 650 g/l                                                             EC                          200 ml/100 m2 yüzeye
  • Malathion % 2                                                                   TOZ                       500 g/1 ton ürüne
  • Methyl Bromide % 98                                                      GAZ                       25 g/1 m3 hacime
  • Methacrifos 500 g/l                                                          EC                          200 ml/100 m2 yüzeye/20 ml/1 ton ürüne
  • Pirimiphos Methyl 500 g/l                                               EC                          100 ml/100 m2 yüzeye

 

KURU MEYVE ZARARLILARI (Ephestia cautella, Plodia interpunctella,Ephestia elutella, E.figuliella, Paralipsa gularis, Carphophilus spp., Oryzaephilus surinamensis, Carpoplyphus lactis)/Pests of dried fruits

  • Aluminium phosphide % 57                                           TABLET               3 g/1 m3 hacime
  • Bromophos 360 g/l                                                           EC                          275 ml /100 m2 alana (su miktarı kalibrasyonla)
  • Chlorpyrifos Methyl 235 g/l                                            EC                          425 ml/100 m2 yüzeye(su miktarı kalibrasyonla)
  • Dıchlorvos 550  g/l                                                            EC                          0.150 ml/ 1 m3 hacime (1 m3 için 10 ml su)
  • Deltamethrin 50 g/l                                                           SC                          130 ml/100 m2 (Boş ambar ilaçlaması)
  • Malathion % 25                                                                WP                         500g/100 m2 alana (su miktarı kalibrasyonla)
  • Malathion 190 g/l                                                             EC                          650 ml/100 m2 alana (su miktarı kalibrasyonla)
  • Methyl Bromide % 98                                                      GAZ                       40 g/1 m2 hacime (24 saat)
  • Methyl Bromide % 98                                                      GAZ                       30  g/1 m3 hacime (24 saat)

 

MISIR AMBAR ZARARLILARI  (Sitotroga cerealewa, Sitophilus oryzae, S.zeamais)/Pests of stored corns

  • Aluminium phosphide % 57                                           TABLET               3 g/1 ton ürüne (2 g/1 m3 hacime)
  • Bromophos 360 g/l                                                           EC                          275 ml /100 m2 alana
  • Dıchlorvos 550  g/l                                                            EC                          1.5 ml/ 1 m3  alana
  • Malathion % 25                                                                WP                         500g/100 m2 alana
  • Malathion 190 g/l                                                             EC                          650 ml/100 m2 alana
  • Fenitrothion % 3                                                                TOZ                       133.g/1 ton daneli ürüne

 

TÜTÜN AMBAR ZARARLILARI (Ephestia elutella, Lasioderma serricorne)/Pests of stored tobacco

  • Aluminium Phosphide % 57                                           TABLET               31g/1 m3 hacime(ürün çok bulaşık olduğu durumda)
  • Deltamethrin % 25                                                            WG                        15 g/100 m2
  • Deltamethrin 50 g/l                                                           SC                          30 ml/100 mye (tatlı kurt)
  • Deltamethrin + Esbiothrin 15+5 g/l                                SC                          100 ml/100 m2 ye (tatlı kurt)
  • Dıchlorvos 550  g/l                                                            EC                          0.150  ml/ 1 m3  hacime/650 ml/100 m2 alana
  • Malathion % 25                                                                WP                         500g/100 m2 yüzeye (boş depo ilaçlaması)
  • Malathion 190 g/l                                                             EC                          650 ml/100 m2 yüzeye (boş depo ilaçlaması)
  • Malathion 650 g/l                                                             EC                          200 ml/100 m2 yüzeye (boş depo ilaçlaması)
  • Methyl Bromide % 98                                                      GAZ                       35/60  g/1 m3 hacime (ürün çok bulaşık iken)
  • Methoprene 41 g/l                                                             EC                          5 ml/1 m3 hacime
  • Magnesium Phosphide % 56                                          PL                          3,9 g/1 m3 hacime
  • Resmethrin + Piperonyl butoxide 180+540 g/l            EC                          30 ml/1.000 m3 (Tütün Güvesi)

Konu İle İlgili Dokümanlar

x
Bu konu hakkındaki sorularınızı ya da görüşlerinizi bu alana yazabilirsiniz!

(06978 kodunu soldaki kutucuğa yazın!)

Ambar Zararlıları İle Kimyasal Mücadele Nasıl Yapılır?

Ambar Zararlıları İle Kimyasal Mücadele Nasıl Yapılır?

DEPO (AMBAR) ZARARLILARI Kuru olarak depolanan ve insan beslenmesinde önemli bir yer tutan bitki kaynaklı ürünlere adapte olmuş bulunan ambar böcekleri, böcekler alemi içinde önemli bir yer tutarlar. Ambar böcekleri iklim ve ekolojik koşulların kendileri için elverişli olduğu her yere yayılmışlardır. Ambarlanan ürünlerde zararlı olan bir çok ...

KULLANICI GİRİŞİ

Üye Ol Şifremi Unuttum?

Sorhocam.com 2014 yılında Ziraat Mühendisi Arafa KARAÇELEBİ tarafından kurulmuş olup herkesin faydalanabilmesi için ücretsiz olarak hizmet vermektedir.

Yetiştiriciliği, tarımı, ürünleri, bitkisi, ağacı, çiçeği gübreleri, hastalığı zararı, zararlıları, mücadelesi, ilaçları aşısı, budaması, otu, faydaları, programı, önerileri, istekleri, tavsiyeleri, nedir, nelerdir, nasıl yapılır, özellikleri, kullanım alanları, takvimi, sınavı, sınavları, notları

Site Haritası - Rss Beslemesi