• notifications1
  • menü

Bugün : 28 Mart 2024 Perşembe

Patoloji 

Hastalıkların oluşabilmesi için önce hastalığın ortaya çıkacağı bitkilere ve daha sonra hastalık etmenine ve onun yaşayacağı çevre koşullarına gereksinim vardır. Çok sıcak, kurak veya çok soğuklarda hastalık etmenleri çoğalamaz. Hastalığın yerleşmesi için bitkilerde bağışıklık olmamalıdır. Bu durumda bir hastalık patojen, konukçu ve çevre gibi üç etmenin meydana getirdiği üçgen içinde dolaşım yapar. Bu üçlü ne kadar birbirine uyumlu olursa hastalık o kadar çabuk gelişir ve şiddetli olur. Bu üçlüye hastalık çemberi adını verebiliriz. Hastalık çemberi patojenin hayat döngüsüne bağlı olarak gelişim gösterir. 

Hastalık çemberinde herhangi bir patojenin (mantarlarda sporlarının, misel parçalarının, bakteri ve virüslerde organizmanın tamamının ki bunlara “inokum” denir) konukçu bitkiye temas etmesiyle (inokulasyon), hastalık etmeni burada tutunur ve bitki dokuları içine girer (penetrasyon), ancak hastalığa mukavim olan bitkilerde herhangi bir belirti ortaya çıkmaz ve hastalık bu bitkilerde zarar meydana getiremez. Bazılarında ise hastalık “latent bir döneme” girer ve hatta latent süre birkaç yıl kadar uzayabilir. Buna karşın hastalığa yakalanan ve zayıf bitkilerde kısa bir süre sonra hastalığın belirtileri (enfeksiyon) baş gösterir.

 

Bitki içine giren hastalık amili ya sistemik olup bütün bitki içine yayılır yada sadece girdiği organlarda kendini gösterir veyahut da lokal bir yerde kalır. Hastalık bitki içindeki seyrini tamamlamağa başlar. Eşeyli veya eşeysiz çoğalma organlarını geliştirir (fruktifikasyon veya sporulasyon). Böylece hastalığın yaşam çemberi tamamlanmış olur. Bu çemberin tamamlanması bazı hastalık etmenlerinde bir yıl içinde gerçekleştirilirken, bazılarında bu süre birkaç yıla çıkar. Doğal koşullarda (hastalıkla mücadele edilmezse) bu çember sürekli tekrarlanır. Ancak yaşam şartlarının kötüleşmesi durumunda, kendisini korumak üzere dayanıklı yapılar şekline geçer ve o şekilde kalır. Koşullar normale döndüğünde tekrar eski yaşamına döner.

 

Bitkiler, hastalık etmenlerinin saldırılarına karşı kendilerini korumaya ve savunmaya çalışır. Bitkilerde savunma mekanizması doğal olarak bulunur. Hastalık etmeni ortaya çıktığında, sistemi hemen ve kendiliğinden çalışmaya başlar. Savunma mekanizması öncelikle bitki yapısından kaynaklanır. Bitkilerin üst yüzeylerinde mum tabakası, tüyler ve bunların yoğunluğu, kabuk hücrelerindeki mantar dokusunun oluşumu ve bunun kalınlığı, bitkilerde bulunan gözenek, hidadot, lentisel sayıları, yapıları ve bunların açık kalış süresi, hastalıklara karşı direnci belirler. İkinci olarak bitkilerde hastalık etmeni kendisini gösterdiği an, bitki içinde bazı biyokimyasal maddeler meydana gelerek, bunlarla kendisini savunur.

 

Kaynak: Genel Sebzecilik Kitabı Prof. Dr. Atila Günay

x
Bu konu hakkındaki sorularınızı ya da görüşlerinizi bu alana yazabilirsiniz!

Sorhocam

23.02.2022 22:06:13

Pas hastalıkları, küf hastalıkları, ur nemarıdları, rastık hastalığı, kurşuni küf, beyaz çürüklük vb

Emine

23.02.2022 19:09:04

Bazı hastalıklarda bitki ürünleri üzerinde, insanlar için toksik olan, hastalık etmeninin artık metabolitleri de birikebilmektedir. Buna örnek verebilirmisiniz rica etsem

Sorhocam

14.10.2020 15:04:02

Mantarların konukçusu olduğu bitkide uygun ortam olmuştuğu zaman bitkiyi hastalandırması normaldir. Bunu önlemek için o hastalığıa karşı dayanıklı çeşitler ekilmeli ya da mantar gelişimi için uygun ortam oluşturulmamalıdır. Oluştuysa da o mantarının gelişimini engelleyecek fungusitler kullanılmalıdır.

Büşra

14.10.2020 13:57:32

Mantarlar neden bitkileri daha çok hasta yapar?

(71705 kodunu soldaki kutucuğa yazın!)

Bitki Hastalıkları - Fitopatoloji Ders Notu

Bitki Hastalıkları - Fitopatoloji Ders Notu

BİTKİ HASTALIKLARI - FİTOPATALOJİ BİLİMİ Bitki Koruma içinde yer alan anabilim dallarından biri olan fitopatoloji, kelime anlamı olarak bitki hastalıkları bilimi olarak ifade edilir. Bitki Koruma; Bitkilerde hastalığa neden olan canlı ve cansız faktörleri, hastalıkların oluşumunu, hastalık etmenleriyle hasta bitkiler arasındaki ilişkileri, bitk...

Patoloji (Hastalıkların Oluşumu)

Patoloji (Hastalıkların Oluşumu)

Patoloji Hastalıkların oluşabilmesi için önce hastalığın ortaya çıkacağı bitkilere ve daha sonra hastalık etmenine ve onun yaşayacağı çevre koşullarına gereksinim vardır. Çok sıcak, kurak veya çok soğuklarda hastalık etmenleri çoğalamaz. Hastalığın yerleşmesi için bitkilerde bağışıklık olmamalıdır. Bu durumda bir hastalık patojen, konukçu ve ç...

KULLANICI GİRİŞİ

Üye Ol Şifremi Unuttum?

Sorhocam.com 2014 yılında Ziraat Mühendisi Arafa KARAÇELEBİ tarafından kurulmuş olup herkesin faydalanabilmesi için ücretsiz olarak hizmet vermektedir.

Yetiştiriciliği, tarımı, ürünleri, bitkisi, ağacı, çiçeği gübreleri, hastalığı zararı, zararlıları, mücadelesi, ilaçları aşısı, budaması, otu, faydaları, programı, önerileri, istekleri, tavsiyeleri, nedir, nelerdir, nasıl yapılır, özellikleri, kullanım alanları, takvimi, sınavı, sınavları, notları

Site Haritası - Rss Beslemesi